เป้าประสงค์ คิดคำนวณกำไร – ขาดทุนจากการประกอบอาชีพ คิดแยกตามรายอาชีพ เช่น เลี้ยงปลา ทำนา ทำสวนยาง เลี้ยงโคนม เลี้ยงไก่ ทำไร่ข้าวโพด ทำสวนผัก ทำฟาร์มเห็ด เป็นต้น

วิธีบันทึกบัญชี จด “วัน เดือน ปี” จด “รายการ” เกี่ยวกับการรับและจ่ายเงินที่เกิดขึ้นจากการประกอบอาชีพ จด “รายได้” ที่เป็นรายรับจากการประกอบอาชีพของแต่ละอาชีพที่ทำ จด “ต้นทุนประกอบอาชีพ” ที่เป็นรายจ่ายจากการประกอบอาชีพ ของแต่ละอาชีพที่ทำ จดจำนวนเงินที่จ่าย เพื่อซื้อหรือสร้างเครื่องใช้ที่ใช้งานได้หลายปี และมีราคาสูง รวมถึงลงทุนประกอบอาชีพอื่นๆ เช่น ซื้อรถไถนา เครื่องสูบน้ำ ขุดบ่อเลี้ยงปลา เป็นต้น 1 2 3 5 7 9 4 6 8 10 11

บัญชีต้นทุนอาชีพประกอบอาชีพ วัน เดือน ปี (1) รายการ (2) อาชีพ ....................... อาชีพ ....................... อาชีพ ....................... อาชีพ ....................... ลงทุนใน สินทรัพย์ ถาวร (11) รายได้ (3) ต้นทุน/ ค่าใช้จ่าย (4) รายได้ (5) ต้นทุน/ ค่าใช้จ่าย (6) รายได้ (7) ต้นทุน/ ค่าใช้จ่าย (8) รายได้ (9) ต้นทุน/ ค่าใช้จ่าย (10)

ตัวอย่างการบันทึกบัญชี การเลี้ยงปลาบ่อที่ 1 ระหว่างวันที่ 1 ก.ย. ถึงวันที่ 31 ต.ค. 54 1 ก.ย. 54 ค่าใช้จ่ายขุดบ่อเลี้ยงปลา 2,000 บาท คาดว่า จะเลี้ยงปลาได้ 10 รุ่น 7 ก.ย. 54 ซื้อพันปลา 800 บาท ซื้ออาหารปลา 1 กระสอบ 700 บาท แต่ใช้ไม่หมดคงเหลือ 300 บาท 31 ต.ค. 54 ในการเลี้ยงปลาได้ใช้แรงงานตนเองเป็นคนเลี้ยง จึงคิดค่าแรงงานตนเอง 500 บาท ขายปลาบ่อที่ 1 ได้เงิน 3,000 บาท

บัญชีต้นทุนอาชีพประกอบอาชีพ วัน เดือน ปี (1) รายการ (2) อาชีพ ....................... อาชีพ ....................... อาชีพ ....................... อาชีพ ....................... ลงทุนใน สินทรัพย์ ถาวร (11) รายได้ (3) ต้นทุน/ ค่าใช้จ่าย (4) รายได้ (5) ต้นทุน/ ค่าใช้จ่าย (6) รายได้ (7) ต้นทุน/ ค่าใช้จ่าย (8) รายได้ (9) ต้นทุน/ ค่าใช้จ่าย (10) 1 ก.ย. 54 ค่าขุดบ่อ 2,000 7 ก.ย. 54 ซื้อพันธุ์ปลา 800 ซื้ออาหารปลา 700 31 ต.ค. 54 ค่าแรงงาน 500 ขายปลา 3,000

วิธีคิดกำไร-ขาดทุนจากการประกอบอาชีพ รายได้ ต้นทุน นำข้อมูลจากสมุดบัญชีรับ-จ่าย ในครัวเรือน ช่องรายรับจาก การประกอบอาชีพมาจดไว้ นำข้อมูลจากสมุดบัญชีรับ-จ่าย ในครัวเรือน ช่องรายรับจาก การประกอบอาชีพมาจดไว้

ตัวอย่างการคิดกำไร-ขาดทุนจากการประกอบอาชีพ...เลี้ยงปลา ระหว่างวันที่ ...1...ก.ย...54... ถึงวันที่ ....31...ต.ค...54.. รายได้ ขายปลา 3,000 บาท 3,000 บาท หัก ต้นทุน/ค่าใช้จ่าย ซื้อพันธ์ปลา 800 บาท ซื้ออาหารปลา 700 บาท คิดค่าแรงงานตนเอง 500 บาท ค่าใช้จ่ายในการขุดบ่อเลี้ยงปลา 200 บาท 2,200 บาท หัก อาหารปลาคงเหลือ 300 บาท 1,900 บาท กำไร 1,100 บาท

รวมรายจ่ายของสินทรัพย์ถาวรเฉลี่ยต่อรอบการผลิต (1+2) 200 บาท รายจ่ายของสินทรัพย์ถาวรเฉลี่ยต่อรอบการผลิต = อุปกรณ์ / สิ่งปลูกสร้าง อายุการใช้งาน (1) ค่าใช้จ่ายในการขุดบ่อเลี้ยงปลา = 2,000 บาท 10 รอบ = 200 บาท / รอบ (2) ........................................... = ................ บาท ................ รอบ = ................. บาท / รอบ รวมรายจ่ายของสินทรัพย์ถาวรเฉลี่ยต่อรอบการผลิต (1+2) 200 บาท