๓ สถาบันทางสังคม (Social Institution) ดำรงสังคม ความสำคัญของสถาบัน ความจำเป็น มนุษย์ ปัญหา ยอมรับปฏิบัติ จัดระเบียบ ค่านิยมร่วมกัน ยอมรับเป็นทางการ สถาบันสังคมสถาบัน ก.สถาบัน ข.สถาบัน ค.สถาบัน ฯลฯ คงทนถาวร พอควร

สร้างแบบแผนวิธีปฏิบัติ ที่มาของสถาบันทางสังคม 2 1 มี Value ร่วมกัน Needs มนุษย์ ความรัก ความอบอุ่น ความปลอดภัย ปัจจัย 4 ความคิด ความเชื่อ เจตคติ หาวิธีการสนอง Needs สร้างแบบแผนวิธีปฏิบัติ บรรทัดฐาน สถาบัน ดำรงสังคม ดี-มีสุข

สถาบันคืออะไร 1.รูปธรรม นามธรรม สถาบันคืออะไร 1.รูปธรรม : มนุษย์รวมกันเป็นกลุ่ม จัดระเบียบ แบบแผน ควบคุม การดำเนินงานที่มีวัตถุประสงค์ซึ่งสังคมยอมรับ สถาบัน เช่น องค์กร หรือสมาคม (มหาวิทยาลัย บริษัท สโมสร รพ. พรรคการเมือง ฯลฯ อาจหมายถึง หน่วยงานที่มีสำนักงาน)

2. นามธรรม : แบบอย่างพฤติกรรม (Pattern of Behavior) ที่เป็นมาตรฐาน มีหลักเกณฑ์ ระเบียบแบบแผนกำหนดไว้ชัดเจนแน่นอน คนในสังคมยอมรับเป็นแนวปฏิบัติร่วมกัน พฤติกรรมนั้นต้องมั่นคงถาวรพอ ยากต่อการเปลี่ยนแปลง

ลักษณะสำคัญของสถาบัน 1. มีกลุ่มคนดำเนินงานอย่างมีจุดมุ่งหมายเฉพาะ 2. มีระเบียบแบบแผนในการดำเนินงาน 3. มีสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม 4. มีความจำเป็นต่อสังคม และสำคัญต่อบุคคล

5. คนในสังคมพอใจ และยอมรับปฏิบัติตาม 6. คนร่วมกันปฏิบัติอย่างเป็นทางการและรักษารูปแบบ Ins 7. จะคงอยู่อย่างมั่นคง 8. จะเปลี่ยนแปลงภายในตลอดเวลา เพื่อให้เข้ากับ Soc. ขณะนั้น ๆ แต่สถาบันยังคงอยู่

หน้าที่ของสถาบัน นัก Socio. จะมอง 2 แบบ 1. หน้าที่ที่ปรากฏชัด : หน้าที่ที่ตั้งใจ+ เป็นที่ยอมรับ 2. หน้าที่แฝง : ไม่ได้ตั้งใจ บางทีไม่ได้รับการ ยอมรับ

สถาบันทหาร สถาบันเศรษฐกิจ 1. ต่อสู้เพื่อชาติ + เป็นเครื่องมือสนับสนุนนโยบายต่างประเทศ 2. ให้การศึกษาแก่เยาวชน+งาน+ประโยชน์อื่น ๆ +วิจัยทางวิทย์ สถาบันเศรษฐกิจ 1. จัดสรรทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ 2. ส่งเสริมให้เกิดสมาคมแรงงานต่าง ๆ มากมาย

สถาบันสาธารณสุข สถาบันศาสนา 1. ลดความเจ็บป่วย-การตาย-ทุกข์ยาก 2. ประชากรมาก-อัตราการเกิดสูง สถาบันศาสนา 1. สอนคนเป็นคนดี มีศีลธรรม สืบทอดศาสนา 2. ชักจูงคนนับถือ สอนหนังสือ สอนอาชีพ

หน้าที่สถาบันสังคม 1. สนองความต้องการจำเป็นขั้นมูลฐานของ Soc 2. กำหนดรูปแบบพฤติกรรม Soc. ตามที่ Soc. ต้องการ 3. ควบคุมรูปแบบพฤติกรรม Soc. นั้น ๆ เอาไว้ 4. รักษา สืบต่อ + ถ่ายทอดทางวัฒนธรรม

สถาบันสังคมเป็นผลผลิตของสังคม ที่ไม่ได้มีการวางแผนไว้ก่อน พัฒนาการของสถาบัน ลองผิดลองถูก ปัญหา -Need -Value มนุษย์ รูปแบบพฤติกรรม มาตรฐาน สถาบัน สถาบันสังคมเป็นผลผลิตของสังคม ที่ไม่ได้มีการวางแผนไว้ก่อน

การรวมตัวแบบดั้งเดิม (Primitive Fusion) แบ่งงานกันอย่างมีแบบแผน ล่าสัตว์ เพาะปลูกพืช สร้างที่อยู่อาศัย ให้การเรียนรู้ทาง Soc. หาเลี้ยงชีพ ครอบครัวขยาย รักษาระเบียบ ในสังคมดั้งเดิมมีสถาบันที่สำคัญเพียงสถาบันเดียว คือสถาบันครอบครัว ซึ่งจะรวมสถาบันสังคมทั้งหมดเอาไว้ ควบคุม วัฒนธรรมประเพณี

ประชากรเพิ่มมากขึ้น สังคมขยายตัว ชีวิตยุ่งยาก แบ่งงาน สลาย เสียอำนาจ สลาย ครอบครัวขยาย เลือกทำกิจกรรม

ไม่มีแบบแผน มีแบบแผนสูงขึ้น ประชากรมีปฏิสัมพันธ์กับกลุ่มอื่น แลกเปลี่ยนสินค้า พึ่งพาอาศัยกัน ความคิด ความเชื่อ ค่านิยม มีอิทธิพลต่อกัน ระเบียบศาสนา การศึกษา การปกครอง ฯลฯ ปฏิสัมพันธ์ สถาบันจะพัฒนาจาก ไม่มีแบบแผน มีแบบแผนสูงขึ้น ควบคุม ยุทธวิธี

ประเภทของสถาบัน 1. สถาบันครอบครัวและการสมรส (Family and Marriage Institutions) 2. สถาบันศาสนา (Religious Ins.) 3. สถาบันการศึกษา (Educational Ins.) 4. สถาบันนันทนาการ(Recreation Ins.) 5. สถาบันเศรษฐกิจ (Economic Ins.) 6. สถาบันการเมือง (Political Ins.)