การดำเนินงานห้องสมุดเฉพาะ และศูนย์สารสนเทศ 436 285 งานบริการเผยแพร่สารสนเทศ 4/9/2017 การดำเนินงานห้องสมุดเฉพาะ และศูนย์สารสนเทศ บริการเผยแพร่สารสนเทศ อ.จุฑาทิพย์ จันทร์ลุน

ระดับงานบริการเผยแพร่สารสนเทศ ระดับต้น เตรียมหนังสืออ้างอิงและฐานข้อมูลสารสนเทศ บริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้าสำหรับคำตอบที่ไม่ซับซ้อน บริการชี้แนะผู้ใช้ไปยังแหล่งสารสนเทศที่ต้องการ แนะนำรายชื่อทรัพยากรสารสนเทศและบริการพื้นฐาน แนะนำแหล่งสารสนเทศภายนอก จัดหาวารสารใหม่ๆ ตามคำร้องขอ มีความรอบรู้เกี่ยวกับแหล่งสารสนเทศในชุมชน

ระดับงานบริการเผยแพร่สารสนเทศ ระดับกลาง รวบรวมทรัพยากรสารสนเทศที่เป็นรายงานวิจัย ทำการประชาสัมพันธ์เพื่อส่งเสริมการใช้ จัดเตรียมบริการบรรณานุกรม บริการสืบค้นสารสนเทศตามที่ผู้ใช้ร้องขอ บริการแจ้งรายชื่อทรัพยากรสารสนเทศใหม่ให้แก่ผู้ใช้ มีความรอบรู้แหล่งสารสนเทศในสาขาเดียวกัน มีความร่วมมือระหว่างห้องสมุด

ระดับงานบริการเผยแพร่สารสนเทศ ระดับสูง รวบรวม วิเคราะห์ และสังเคราะห์สารสนเทศที่ตรงกับความต้องการผู้ใช้ และจัดทำสาระสังเขป ให้บริการรวบรวมบรรณานุกรม บริการสืบค้นสารสนเทศอย่างกว้างขวาง จัดทำสาระสังเขปทรัพยากรใหม่ในห้องสมุด บริการแปลบทความ จัดตั้งทีมงานผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้คำปรึกษาและสืบค้นสารสนเทศ ให้บริการข่าวสารทันสมัยแก่ผู้ใช้เฉพาะบุคคล รอบรู้แหล่งสารสนเทศ โดยเฉพาะสารสนเทศทีไม่มีการเผยแพร่

ลักษณะบริการสารสนเทศในห้องสมุดเฉพาะ 1. เน้นให้บริการในเชิงรุก มากกว่าให้บริการในเชิงรับ 2. เน้นบริการสารสนเทศที่ครอบคลุมทั้งในห้องสมุดของตนและจากแหล่งภายนอก

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 1. บริการอ้างอิงหรือบริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้า (Reference Services) บริการอ้างอิงระดับพื้นฐาน บริการอ้างอิงในระดับลึก

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 1. บริการอ้างอิงหรือบริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้า ลำดับขั้นตอนในการให้บริการอ้างอิง การสัมภาษณ์เพื่อสอบถามความต้องการของผู้ใช้ คัดเลือกและประเมินแหล่งสารสนเทศที่สามารถให้คำตอบได้ ดำเนินการค้นหา รวบรวมสารสนเทศที่ค้นได้ให้ครอบคลุมคำตอบ นำเสนอคำตอบ

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 1. บริการอ้างอิงหรือบริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้า การอ้างอิงอิเล็กทรอนิกส์ คำถาม/คำร้องขอ รับคำถาม/คำร้องขอ ส่งคำตอบ : e-Mail, Fax, Telephone, Instant message, Videoconference

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 2. บริการข่าวสารทันสมัย (Current Awareness Services) 2.1 บริการหมุนเวียนวารสาร (Routing service) 2.2 บริการเผยแพร่สารสนเทศเฉพาะบุคคล (Selective Dissemination of Information : SDI) ความสำคัญของบริการ ทำให้ติดตามความก้าวหน้าในสาขาวิชาที่สนใจได้ทันเวลา ผู้ใช้ไม่ต้องเสียเวลาในการอ่านสารสนเทศทั้งหมด ทำให้ผู้ใช้ได้รับสารสนเทศที่ทันสมัย เพื่อใช้ในการทำงาน

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ ขั้นตอนการให้บริการ SDI 1. รวบรวมข้อมูลผู้ใช้แต่ละคนใน User Profile 2. เปรียบเทียบความต้องการของผู้ใช้กับสารสนเทศใหม่ที่ได้รับเข้ามา 3. เมื่อพบรายการที่ต้องการให้ติดต่อผู้ใช้อย่างรวดเร็ว 4. ประเมินผลการให้บริการว่าตรงกับความต้องการหรือไม่

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 2.3 บริการถ่ายสำเนาหน้าสารบัญวารสารฉบับใหม่ (Current content) 2.4 การจัดทำข่าวสารห้องสมุด (Library bulletin) 2.5 การติดตามสารสนเทศใหม่ของบริการสารสนเทศเชิงพาณิชย์

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 3. บริการสืบค้นสารสนเทศจากแหล่งภายนอก 3.1 บุคคลหรือผู้เชี่ยวชาญเฉพาะสาขาวิชา 3.2 ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศอื่น 3.3 การยืมระหว่างห้องสมุด 3.4 อินเทอร์เน็ต 3.5 สถาบันบริการฐานข้อมูลเชิงพาณิชย์ 3.6 บริการสารสนเทศที่จัดโดยนายหน้าค้าสารสนเทศ

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 3.6 บริการสารสนเทศที่จัดโดยนายหน้าค้าสารสนเทศ ได้แก่ บริการจัดทำสาระสังเขป บริการข่าวสารทันสมัย บริการรวบรวมบรรณานุกรม บริการแปลเอกสาร บริการรวบรวมสารสนเทศเพื่อใช้ในการวิจัย บริการสืบค้นสารสนเทศ บริการจัดส่งเอกสารฉบับเต็ม

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 3.7 บริการส่งเอกสาร (Document delivery services) คำร้องขอ อุปกรณ์ ขั้นตอนการจัดส่ง

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 3.7 บริการส่งเอกสาร (Document delivery services) ตัวอย่างการจัดส่งเอกสารด้วยโปรแกรม ARIEL สแกนเอกสาร ส่งเอกสาร ผ่านอีเมล์ หรือ FTP เอกสารถึงผู้รับ โปรแกรมอื่นๆ เช่น Odyssey, ILLiad, Courier

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 4. บริการอื่นๆ 4.1 บริการสืบค้นสารสนเทศจากฐานข้อมูลคอมพิวเตอร์ 4.2 บริการฝึกอบรมการสืบค้นฐานข้อมูล (User training) 4.3 บริการสาระสังเขป (Abstract) 4.4 บริการรวมรวมบรรณานุกรม 4.5 บริการสารสนเทศสำเร็จรูป (Repackaged information or Information Consolidation or Information Packaging )

ประเภทของบริการเผยแพร่สารสนเทศ 4. บริการอื่นๆ 4.6 บริการแปล (Translation) ทำได้ดังนี้ ติดต่อว่าจ้างบริษัทหรือหน่วยงานภายนอกที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับการแปล บรรณารักษ์ทำหน้าที่แปลเอง การใช้บริการจากสถาบันที่ทำหน้าที่รวบรวมและให้บริการเอกสารงานแปล  4.7 บริการเอกสารจดหมายเหตุ (Archives)

วิธีส่งเสริมการใช้บริการสารสนเทศ 1. การจัดทำคู่มือห้องสมุด (Library brochures) 2. การปฐมนิเทศการใช้ห้องสมุด (Library orientation) 3. จัดนิทรรศการ 4. จัดกิจกรรม เช่น สัปดาห์ห้องสมุด