Chapter 3 Translation Process

Why study translation?

Translation process ภาษาไป ภาษาต้นทาง ภาษาต้นฉบับ ภาษามา ภาษาปลายทาง Source language (SL) ภาษาไป ภาษาต้นทาง ภาษาต้นฉบับ Target language (TL) ภาษามา ภาษาปลายทาง ภาษาฉบับแปล (ภาษาเป้าหมาย)

Translation process Source text Target language Re-encoding Decoding Meaning

Good-bye ลาก่อน ถ่ายทอดความหมาย ค้นหาความหมาย คำอำลาเมื่อจากกัน

Model of translation process Eugene A. Nida & Charles R. Taber Source Language Text Receptor language Text Restructuring Analysis Transfer

วิเคราะห์ว่าเป็นคำทักทายในตอนเช้า ภาษาฉบับแปล ภาษาต้นฉบับ Good morning อรุณสวัสดิ์ครับ วิเคราะห์ว่าเป็นคำทักทายในตอนเช้า เลือกคำและโครงสร้างที่เหมาะที่สุดในภาษาฉบับแปล เปลี่ยนจากภาษาหนึ่งเป็นอีกภาษาหนึ่ง

นัยความหมายของเครื่องหมายวรรคตอน ในการแปลภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย การงดใช้เครื่องหมายในบทแปลภาษาไทย จะทำให้ขาดความหมายที่ผู้เขียนต้องการสื่อ ดังนั้นจึงควรแปลความของเครื่องหมายวรรคตอนด้วย เครื่องหมาย “ , ” (จุลภาค, ลูกน้ำ) เครื่องหมายนี้ใช้เพื่อขยายความ หรือเชื่อมความ โดยนัยทางความหมายอาจจะใช้คำแปลว่า ที่ ซึ่ง อัน แต่ถ้าใช้คั่นคำก็ไม่ต้องแปล เช่น Mr. Rogers, the secretary, is two hours late. คุณรอชเชอร์ซึ่งเป็นเลขานุการมาสายสองชั่วโมง

เครื่องหมาย “ ? เครื่องหมายนี้ใช้เพื่อแสดงความสัมพันธ์ทางความคิดในกรณีมีความสงสัย อยากรู้ โดยนัยทางความหมาย เวลาแปลเป็นภาษาไทยมักนิยมใช้คำแปลว่า ใช่ไหม หรือไม่ หรือ อะไร ทั้งนี้ต้องพิจารณาตามบริบททางภาษา เช่น Do you know him? คุณรู้จักเขาไหมครับ บางทีเครื่องหมายนี้อาจจะแสดงนัยทางความหมายเกี่ยวกับการแสดงความชื่นชม เช่น How wonderful are the sunsets here? พระอาทิตย์ตกที่นี่สวยปานนี้เชียวหรือ

จงพิจารณาการใช้เครื่องหมายวรรคตอนและฝึกแปลประโยคต่อไปนี้ My brother introduced me to his fiancé, a teacher, and a real lady. คำแปล…พี่ชายของฉันแนะนำให้ฉันรู้จักคู่หมั้นของเขาคนหนึ่ง ครูคนหนึ่ง และสุภาพสตรีแท้อีกท่านหนึ่ง (แนะนำให้รู้จัก 3 คน)…… My brother introduced me to his fiancé - a teacher and a real lady. คำแปล…พี่ชายของฉันแนะนำให้ฉันรู้จักกับคู่หมั้นของเขา ผู้เป็นทั้งครูและสุภาพสตรีแท้ (แนะนำให้รู้จักคนเดียว) I am sorry. You can’t come. คำแปล……ผมเสียใจ คุณจะมาไม่ได้ (ผู้พูดกล่าวห้าม ผู้ที่เขากำลังพูดด้วย)………………………………………… I am sorry you can’t come. คำแปล……ผมเสียใจที่คุณมาไม่ได้ (ผู้พูดกำลังแสดงความเสียใจกับผู้ที่เขากำลังพูดด้วย)……….……………..……

She is a pretty, generous woman. คำแปล………หล่อนเป็นคนสวยและใจดี (pretty เป็น adjective) She is a pretty generous woman. คำแปล………หล่อนเป็นคนใจดีพอสมควร (pretty เป็น adverb ขยายคำว่า “generous”) I left him convinced that he was guilty. คำแปล………ฉันจากเขามาและปล่อยให้เขาเชื่อว่าตนเองเป็นคนผิด (convinced ขยาย “him”)… I left him, convinced that he was guilty. คำแปล………ฉันจากเขามาด้วยความเชื่อว่าเขาเป็นคนผิด (convinced ขยาย “I”) George Morris and I met in Chicago. คำแปล………ผมกับจอร์จ มอริส พบกันที่ชิคาโก (มอริส เป็นชื่อสกุลของจอร์จ) George, Morris and I met in Chicago. คำแปล………ผมกับจอร์จ และมอริส พบกันที่ชิคาโก (มอริส เป็นชื่อคนอีกคนหนึ่ง)…

Liz has worked so hard that she has aged, like her mother; she certainly works too hard. คำแปล…ลิซทำงานหนักเหลือเกินจนเธอดูแก่ลงเหมือนคุณแม่ของเธอ เธอทำงานหนักเกินไปจริง ๆ (ลิซแก่เหมือนคุณแม่)… Liz has worked so hard that she has aged; like her mother she certainly works too hard. คำแปล…ลิซทำงานหนักเหลือเกินจนเธอดูแก่ลง เธอทำงานหนักเกินไปจริง ๆ เช่นเดียวกันกับคุณแม่ของเธอ (ลิซทำงานหนักเหมือนคุณแม่)…… Taxi-robbing masseuses arrested (พาดหัวข่าว) คำแปล……หมอนวดที่ปล้นแท็กซี่ถูกจับ (Taxi-robbing ขยาย masseuses)… Taxi robbing masseuses arrested (พาดหัวข่าว) คำแปล……แท็กซี่ที่ปล้นหมอนวดถูกจับ (robbing ขยาย taxi)…… State, firms to pay 17m damage to victims (พาดหัวข่าว) คำแปล……รัฐให้บริษัทจ่ายเงินค่าเสียหาย 17 ล้านแก่ประชาชนผู้เคราะห์ร้าย..…… State firms to pay 17m damage to victims (พาดหัวข่าว)

Woman without her man has no reason for living. คำแปล……สตรีที่ไม่มีคู่ ไม่รู้จะอยู่ไปทำไม… Woman: without her, man has no reason for living. คำแปล……สตรี: หากไร้ซึ่งพวกเธอ ผู้ชายก็ไม่รู้จะอยู่ไปทำไม Some people speak from experience. Others don’t speak from experience. คำแปล……คนบางคนพูดจากประสบการณ์, คนบางคนไม่ได้พูดจากประสบการณ์ (ไม่ใช้ประสบการณ์อ้างอิง)…… Others don’t speak, from experience. คำแปล……คนบางคนพูดจากประสบการณ์ คนบางคนไม่ได้พูดจากประสบการณ์ (เพราะมีประสบการณ์ เลยทำให้ไม่อยากพูด)…