ธนาคารขยะ (Waste Bank)

ธนาคารขยะ (Waste Bank) จัดตั้งเพื่อส่งเสริมกิจกรรมการซื้อขายขยะรีไซเคิลในสถานศึกษาหรือ ชุมชน เป็นลักษณะเดียวกับธนาคารพาณิชย์

ความเชื่อมโยงกับการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อม ตระหนักถึงคุณค่าของขยะ (การแปลงจากขยะเป็นเงิน) ช่วยลดขยะโดยปริยายและสร้างสรรค์ ลดสารพิษ ประหยัดในของทรัพยากรที่มีอย่างจำกัด

ข้อดี - ใช้หลักคล้ายธนาคารพาณิชย์ จึงง่ายต่อการจัดการ วางแผน - เป็นการลดปริมาณของเสีย (ขยะ) - เป็นศูนย์กลางความรู้ด้านการนำขยะกลับมาใช้ สร้างรายได้แก่องค์กรและสมาชิก เป็นการสร้างมโนธรรม และรูปธรรม

ข้อด้อย ขยะ มีกลิ่นเหม็นอาจส่งผลเสียต่อระบบร่างกายและจิตใจ สังคมยังขาดความเข้าใจที่ถูกต้อง มักขาดแคลนบุคคลากรระดับชุมชนเล็กๆ การขนขยะมาฝากไว้กับธนาคาร มักมีปัญหาในด้านการขนย้าย ทั้งในแง่ของมุมมอง และความความสะดวก

“ธรรมศาสตร์รวมใจ มหาวิทยาลัยใสสะอาด” ตัวอย่างโครงการ “ธรรมศาสตร์รวมใจ มหาวิทยาลัยใสสะอาด” ของ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต บุคลากรที่มาดำเนินงาน มี 8 คน ประกอบด้วย ผู้จัดการธนาคารขยะรีไซเคิล1 คน เจ้าหน้าที่ฝ่ายสมาชิกและประชาสัมพันธ์1 คน เจ้าหน้าที่ฝ่ายฝ่ายบัญชีและการเงิน 1 คน เจ้าหน้าที่ขนถ่ายขยะ2 คน เจ้าหน้าที่คัดแยกขยะ3 คน

ระบบการบริหารจัดการธนาคาร เน้นเป็นร้านรับซื้อของเก่าที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงมหาวิทยาลัย เพื่อความสะดวก 2.กำหนดราคาราคาที่หัก 10% ของแต่ละรายการ 3. ประชาสัมพันธ์ ติดประกาศราคารับซื้อขยะรีไซเคิล

ผลของโครงการ 1.ขยะในพื้นที่โครงการลดลงอย่างต่อเนื่อง และกำลังขยายกว้างออกไปเรื่อยๆ 2.นักศึกษาผู้ร่วมโครงการมีรายได้เพิ่มเติม และเกิดทัศนคติใหม่ที่ดีของการเป็นวัยรุ่นคุณภาพ 3.เกิดการหมุนเวียนงาน พัฒนารายได้แก่ผู้รับซื้อและผู้ส่งขาย 4.ทรัพยากรมากมายยังได้รับการรักษาคงไว้ 5.สถาบันมีรายได้จัดเก็บเป็นงบสำรองของมหาวิทยาลัย

ปัญหาและอุปสรรค 1.ขยะปนเปื้อนสารเคมี อินทรีย์สาร ส่งกลิ่นเหม็นเน่า 2. ขาดการสนับสนุนอย่างจริงจัง 3. ไม่อาจเติบโตเท่าทีควร 4.การสร้างโรงคัดแยกขยะ ต้องใช้พื้นที่ค่อนข้างมาก 5.บุคลากรส่วนใหญ่มีหน้าที่หลักที่ต้องรับผิดชอบ

แนวทางการแก้ไขปัญหาและอุปสรรค 1.กรณีมีการปนเปื้อนสารเคมี อาจจะคัดแยกประเภทขยะตั้งแต่ต้นทาง คือตั้งแต่ผู้ทิ้งรายแรก โดยจัดหน่วยประชาสัมพันธ์ชุมชน หรือเสนอต่อหน่วยงานต้นสังกัดเพื่อจัดแจงงบประมาณในการจัดหาถังขยะแยกประเภท 2.กรณีขยะส่งกลิ่นเน่าเหม็น ก็ให้มีการควบคุมพื้นที่กักเก็บ หรือมีวิธีการขจัดเศษสารอินทรีย์ก่อนการกักเก็บเบื้องต้น 3.รัฐบาลต้องจักสรรค์เงินทุนเพื่อการสนับสนุน ประชาสัมพันธ์ มีค่าตอบแทนที่คุ้มค่า ซึ่งเป็นแนวทางจูงใจคนเก่งให้เข้ามาทำงาน

การประยุกต์ใช้ เพื่อต่อยอดสู่การพัฒนาประเทศ รัฐบาลควรจำแนกปัญหา ปัญหาสิ่งแวดล้อม ตั้งองค์กรอิสระเข้ามาดูแล อาจมีการทำโครงการธนาคารขยะ เพื่อรับฝากขยะจากประชาชนและองค์การเทศบาล 2.ตั้งราคาชวนลงทุน เพื่อขายเป็นวัตถุดิบให้โรงงานอุตสาหกรรม 3. นำเงินรายได้มาบริหารประเทศ

- ภาพสมุดบัญชีธนาคารขยะรีไซเคิล รร - ภาพสมุดบัญชีธนาคารขยะรีไซเคิล รร.บ้านบางใหญ่ อำเภอพระแสง จังหวัดสุราษฎร์ธานี