Thoughts on sustainability of PEA Solar Home Systems July, 2005 Chris Greacen Palang Thai www.palangthai.org

Outline โครงร่างในการนำเสนอ Palang Thai and Green Empowerment Review of PEA solar home systems in 3 villages in Tak province Karen solar training February, 2005 How can we work together to ensure sustainability? Border Green Energy Team พลังไท และ Green Empowerment การสำรวจโครงการ solar home system ของ กฟภ. ใน 3 หมู่บ้านในจังหวัดตาก การฝึกอบรมระบบไฟฟ้าแสงอาทิตย์แก่ชาวกะเหรี่ยงในกุมภาพันธ์ 2548 วิธีการทำงานร่วมกันเพื่อนำไปสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน คณะทำงานพลังงานสีเขียวฝั่งชายแดน

Green Empowerment Promotes community-based renewable energy projects internationally to generate social and environmental progress. Renewable Energy Trainings and Projects in 8 countries in Asia and Latin America Works through partnerships with local NGOs to ensure sustainability of projects. สนับสนุนโครงการพลังงานหมุนเวียนของชุมชนทั่วโลกเพื่อเสริมสร้างความเจริญทางด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม ปัจจุบันมีโครงการและการฝึกสอนทางด้านพลังงานหมุนเวียนรวม 8 ประเทศในทวีปเอเชียและละตินอเมริกา ทำงานโดยการร่วมมือกับองค์กรพัฒนาเอชนในท้องที่เพื่อสร้างความยั่งยืนแก่โครงการ

Palang Thai กลุ่มพลังไท Palang Thai is a Thailand-based non-profit organization that works to ensure that the transformations that occur in the region's energy sector are economically rational, and that they augment, rather than undermine, social and environmental justice and sustainability. กลุ่มพลังไท เป็นกลุ่มองค์กรที่ไม่มุ่ง แสวงหากำไรของประเทศไทย ทำงานเพื่อ สนับสนุนการใช้พลังงานหมุนเวียนที่สะอาด กับชุมชนตั้งแต่ระดับรากหญ้าเพื่อการพัฒนา ที่ยั่งยืนและมีส่วนร่วมในกิจการไฟฟ้าอย่าง เป็นประชาธิปไตย

Review of PEA solar home systems in 3 villages in Amphur Tha Song Yang, Tak Province ผลการสำรวจโครงการ Solar Home System ในอำเภอท่าสองยาง จ. ตาก Date visited: 6 Jan, 2005 วันที่สำรวจ: 6 มกราคม 2548 Village หมู่บ้าน Mae Sa Pau แม่สะเปา Saw Ke Kla ซอเคคลา Bang Tong บางตอง Total ทั้งหมด No. installed SHS จำนวนระบบที่ติดตั้ง 23 36 46 105 Installation date วันที่ติดตั้ง ส.ค. 2547 ต.ค./พ.ย. 2547 ส.ค./ก.ย. 2547   % failed % ค่าล้มเหลว 13% 3% 7% 6.7% Months after installation จำนวนเดือนหลังจากติดตั้ง 5 2 - 3 4 - 5

Good news first! จากการสำรวจพบว่า Large majority of systems (93%) were working People like them Systems are well-sized Installation of wiring in homes done very well ระบบส่วนใหญ่ (93%) ทำงานได้ดี ชาวบ้านชอบ ระบบไฟฟ้าที่ติดตั้งมีขนาดเหมาะสม การเดินสายไฟภายในตัวบ้านทำได้ดีมาก

Problems observed ปัญหาที่พบ Lack of User Knowledge and Training Bypass broken controller, reverse polarity, destroyed inverter No Infrastructure for Repair and Maintenance Manufacturing defect Missing connector in module junction box Diode with wrong polarity in module j-box Controller/inverter early failure ขาดความเข้าใจในการใช้งานและไม่มีการฝึกสอนการใช้ที่ดีก่อน การต่อข้าม (Bypass) ตัวควบคุม, ต่อผิดขั้ว, อินเวอร์เตอร์เสียหาย ไม่มีความพร้อมหรืออุปกรณ์พื้นฐานสำหรับการซ่อมแซมและการบำรุงรักษา จุดบกพร่องจากการผลิตอุปกรณ์ ขาดตัวต่อเชื่อมในกล่องต่อสายไฟ (Junction Box) ต่อไดโอดผิดขั้วในกล่องสายไฟของแผงโซลาร์เซลล์ คัวควบคุม/อินเวอร์เตอร์เสียเร็ว

Problems observed (continued) ปัญหาที่พบ Installation defect PV installed in shaded location Controller installed under leaky roof Difficulty making warranty claim Villagers do not know who to contact when system breaks under warranty จุดบกพร่องจากการติดตั้ง ติดตั้งระบบ PV ในพื้นที่ที่เกิดร่มเงา ตัวควบคุมฯติดตั้งใต้บริเวณที่หลังคารั่ว การเคลมประกันทำได้ยากลำบาก ชาวบ้านไม่ทราบว่าจะติดต่อใครเมื่อระบบทำงานผิดพลาดภายในเงื่อนไขการรับประกันในสัญญา

Consequence: module never worked ผลที่ตามมา: แผงโซลาร์เซลล์ไม่ทำงาน Manufacturing defect: Missing connector จุดบกพร่องจากการผลิตอุปกรณ์: ขาดตัวต่อเชื่อมในกล่องต่อสายไฟ (Junction Box) Missing ขาดหายไป Correct การต่อที่ถูกต้อง Consequence: module never worked ผลที่ตามมา: แผงโซลาร์เซลล์ไม่ทำงาน

Consequence: module never worked ผลที่ตามมา: แผงโซลาร์เซลล์ไม่ทำงาน Manufacturing defect: Diode with wrong polarity จุดบกพร่องจากการผลิตอุปกรณ์ : ต่อไดโอดผิดขั้วในกล่องสายไฟของแผงโซลาร์เซลล์ Correct polarity การต่อที่ถูกต้อง Incorrect polarity การต่อที่ไม่ถูกต้อง Consequence: module never worked ผลที่ตามมา: แผงโซลาร์เซลล์ไม่ทำงาน

14:00 หมู่บ้านซาเคคลา 14:00 Sa Ke Kla village Installation/manufacturing defect: Shaded installation จุดบกพร่องจากการติดตั้ง: ติดตั้งระบบในบริเวณที่มีเงาบัง 14:00 Sa Ke Kla village 14:00 หมู่บ้านซาเคคลา

1 User error: bypassed controller  battery overcharge การใช้งานที่ผิดพลาด: ต่อข้าม (Bypass) ตัวควบคุม ทำให้แบตเตอรี่ถูกชาร์จมากเกินไป Villager bypasses broken controller and charges battery directly from PV ชาวบ้านต่อลัดข้ามตัวควบคุมที่เสียแล้ว และทำการชาร์จแบตเตอรี่โดยตรงจากแผงโซลาร์เซลล์ Battery over-charged. Electrolyte level drops and plates are exposed to air. Battery fails. แบตเตอรี่ถูกชาร์จมากเกินไป ทำให้ระดับน้ำยาอิเล็คโทรไลท์ต่ำลง และเพลทโผล่ขึ้นมาเหนือน้ำยาทำให้แบตเตอรี่ทำงานล้มเหลว 2

1 User error: Controller bypass leads to burned diode การใช้งานที่ผิดพลาด : ต่อข้ามตัวควบคุมทำให้ไดโอดของแผงโซลาร์ไหม้ Villager bypasses broken controller and charges battery directly from PV ชาวบ้านต่อสายข้ามตัวควบคุมที่เสียแล้วและทำการชาร์จแบตเตอรี่โดยตรงจากแผงโซลาร์เซลล์ One mistake of reverse battery polarity blows up bypass diode in PV junction box, melting junction box. การต่อขั้วแบตเตอรี่ผิดที่ให้ไดโอดที่อยู่ในกล่องสายไฟ (Junction Box) ของแผงโซลาร์เซลล์ระเบิดและทำให้กล่องสายไฟละลาย 2

Warranty claim problems ปัญหาในการเรียกเคลมประกัน If system breaks, villagers don’t know who to contact Villagers not informed of warranty 5 year PV module 3 year controller/inverter 2 year battery Some have contacted Tak PEA office, but so far with no result. เมื่อระบบไม่ทำงาน ชาวบ้านไม่รู้ว่าควรจะติดต่อใคร ทำให้ชาวบ้านไม่เรียกประกันเมื่อเกิดความผิดพลาดขึ้น แผงโซลาร์เซลล์รับประกัน 5 ปี ตัวควบคุม/อินเวอร์เตอร์รับประกัน 3 ปี แบตเตอรี่รับประกัน 2 ปี ชาวบ้านบางคนได้ติดต่อไปยัง กฟภ. ในจังหวัดตาก แต่นับถึงปัจจุบันยังไม่มีความคืบหน้าใดๆ

Solar electric training 17-23 Feb, 2005 Mae Sa Pau village, Tak Province การฝึกอบรมระบบไฟฟ้าแสงอาทิตย์แก่ชาวกะเหรี่ยงวันที่ 17-23 กุมภาพันธ์ 2548 ในหมู่บ้านแม่สะเปา จ. ตาก

Training: Participants build 6 systems การฝึกอบรม: ผู้เข้าร่วมได้ฝึกติดตั้งระบบ 6 ระบบ

Training: solar site selection การฝึกอบรม: วิธีการเลือกที่ตั้งแผงโซลาร์เซลล์

Training: operations and maintenance การฝึกอบรม: การใช้งานและการซ่อมบำรุงที่ถูกต้อง

Retrofit/repair broken PEA SHS การปรับปรุง/ซ่อมแซมระบบ SHS ที่ไม่ทำงาน

Repair broken DEDE battery charging station ซ่อมแซมสถานีชาร์จแบตเตอรี่ที่ไม่ทำงานแล้วของ พพ.

What We Need to Do to Improve System Reliability and Acceptance สิ่งที่เราต้องการเพื่อปรับปรุงความมั่นคงและการยอมรับในระบบไฟฟ้า Train Users Develop a Local Repair Unit Encourage installers make sure the system works when it is installed – including electricity coming from PV. Help villagers to get systems repaired under warranty For future installations, include GPS coordinates (accurate to 10 meters) for every system installed. การฝึกสอนผู้ใช้ไฟฟ้า พัฒนาหน่วยซ่อมบำรุงในท้องที่ กำชับผู้ติดตั้งให้ระบบสามารถทำงานได้จริงเมื่อติดตั้งแล้ว รวมทั้งได้ไฟฟ้าจากแผงเซลล์แสงอาทิตย์จริง ช่วยเหลือชาวบ้านในการซ่อมแซมระบบที่อยู่ภายใต้ระยะเวลารับประกัน เพิ่มการติดตั้งระบบ GPS (ความแม่นยำในระยะ 10 เมตร) ในทุกๆ ระบบไฟฟ้าสำหรับการติดตั้งในอนาคต

Border Green Energy Team คณะทำงานพลังงานสีเขียวฝั่งชายแดน Basic idea Training villagers about operations and maintenance AND (2) Training ampur-level technicians to repair systems will… ensure systems last longer AND (B) save on warranty costs กิจกรรมหลัก ฝึกสอนชาวบ้านในเรื่องการใช้งานและการซ่อมบำรุง และ (2) ฝึกสอนช่างเทคนิคในแต่ละอำเภอเพื่อให้สามารถซ่อมแซมระบบเบื้องต้นได้ โดยการฝึกสอนมีเป้าหมายเพื่อ… (ก) ระบบสามารถทำงานได้ยาวนานมากขึ้น และ (ข) ทำให้ลดต้นทุนค่ารับประกันอุปกรณ์/ระบบ

Border Green Energy Team คณะทำงานพลังงานสีเขียวฝั่งชายแดน Palang Thai / Green Empowerment provide technical training workshops and hands-on training for technician apprentices Technicians will: Survey systems Fix easy problems Help process warrantee claims & recycle batteries Sell distilled water, sell light bulbs, etc. Train villagers to keep systems working well Start in Tak province Target: improve chances of survival in 5000 systems in year 2006. พลังไท / Green Empowerment จัดเวิร์คชอบฝึกอบรมด้านเทคนิคและถ่ายทอดความรู้เทคนิคแก่ช่างเทคนิคฝึกหัด หน้าที่ของช่างเทคนิค สำรวจระบบ แก้ไขปัญหาพื้นฐาน ช่วยในการเคลมประกันและรีไซเคิลแบตเตอรี่ จำหน่ายน้ำกลั่น, หลอดไฟ และอื่นๆ สอนชาวบ้านให้ใช้งานระบบได้อย่างถูกวิธี เริ่มต้นในจังหวัดตาก เป้าหมาย: เพิ่มโอกาสที่ระบบไฟฟ้า 5,000 ระบบจะทำงานได้ ในปี 2006

Ampur อำเภอ Border Green Energy Team คณะทำงานพลังงานสีเขียวฝั่งชายแดน Technical Support from GE and Palang Thai สนับสนุนด้านเทคนิคจาก GE และ พลังไท

Complementary Technologies เทคโนโลยีที่ควบคู่กัน Community buildings such as clinics, schools, and religious centers need electricity. Micro Hydro is an economical and appropriate technology to supplement solar program สถานที่ในชุมชน เช่น คลินิก, โรงเรียน และวัดหรือโบสถ์ ต้องการพลังงานไฟฟ้า ระบบพลังงานน้ำขนาดเล็กเป็นเทคโนโลยีที่เหมาะสมและคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์เพื่อสนับสนุนโครงการโซลาร์เซลล์

Funding แหล่งเงินทุน To execute this program to make renewable energy a sustainable solution in Tak Province, Thailand, we are seeking $25,000. 5000 Solar Home Systems at $5 per system (200 baht) For 1% of the Cost of the System we can build a structure to maintain the systems. The entire $200,000 program includes village micro-hydro systems and community solar We are asking ENCON, DEDE and PEA for the $25,000 for support and/or collaboration on the Border Green Energy Team. เพื่อดำเนินงานให้พลังงานหมุนเวียนเป็นทางออกในการพัฒนาอย่างยั่งยืนในจังหวัดตาก ต้องการงบประมาณ 25,000 ดอลลาร์ 5,000 ระบบเซลล์แสงอาทิตย์ โดยมีค่าใช้จ่าย 200 บาทต่อระบบ งบ 1% ของต้นทุนระบบ เราสามารถสร้างโครงสร้างที่ดีเพื่อดูแลระบบ งบโครงการระบบทั้งหมด 200,000 ดอลลาร์ ประกอบด้วยระบบพลังงานน้ำขนาดเล็กและระบบไฟฟ้าเซลล์แสงอาทิตย์ พวกเรากำลังดำเนินงานของบจาก กองทุนอนุรักษ์พลังงานฯ, พพ. และ กฟภ. สำหรับงบ 20,000 ดอลลาร์ เพื่อสนับสนุนและรวมทำงานกับคณะทำงานพลังงานสีเขียวฝั่งชายแดน

For more information ข้อมูลเพิ่มเติม Thailand Contact: Chris Greacen Palang Thai Tel. 02-674-2533 chris@palangthai.org www.palangthai.org USA Contact: Green Empowerment Tel 503 284-5774 anna@greenempowerment.org www.greenempowerment.org