1 การจัดการทรัพยากรน้ำชุมชน (Community Water Resource Mangement) สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร (องค์การมหาชน) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 1

2 Capacity Building Lessons learned & Experience sharing Knowledge management Knowledge CWRM lessons and experience sharing by the communities and found the CWRM Network through the event Application of science and technology for CWRM in the head watershed area to better water supplies for household use and agriculture Community Water Resource Management (CWRM) Applications - Telemetering - Internet GIS MIS Service Science/Technology/ Innovation Train the young Networking Leading Community Strengthening the leading communities by the expanding network in CWRM Application of science, technology, and innovation to manage data and knowledge in the leading communities as well as expand the CWRM network Training in CWRM for the young to expand the CWRM network to The next generation - Satellite Image -Data Warehouse and Database - Knowledge Source - New Theory for Agriculture - etc.. Implementations following The King’s Initiatives The King’s Initiatives -Water Management and Forest Conservation -Self-Sufficiency economy Best Practices - Replication - CWRM best practices - Networking

เรียนรู้ที่จะใช้เทคโนโลยี GIS แสดง โครงสร้าง พื้นฐาน MIS: รายงาน สถิติ จัดการข้อมูล การสร้างศักยภาพในการจัดการน้ำชุมชน ด้วยการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี Use Internet GIS & MIS จัดการข้อมูลอย่างเป็นระบบ

ตัวอย่างความสำเร็จ ชุมชนบ้านลิ่มทอง จ.บุรีรัมย์ 4 2/

บ้านลิ่มทอง จากพื้นที่ที่เคยแห้งแล้งเมื่อปี ๒๕๕๐ กลายเป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์ในปัจจุบัน ก่อน หลัง

ปี 2551รายละเอียดรวมทั้งสิ้น การออมของชุมชน526 ครัวเรือน x 57,600 บาท*30,297,600 บาท ลดค่าใช้จ่ายน้ำดื่มโรงเรียน15 บาท x 9 เดือน x 20 วัน x 500 คน1,350,000 บาท การขยายแม่ข่ายช่วง ปี การขยายเครือข่ายช่วง ปี /6

2/7 บ้านลิ่มทอง แผนที่แหล่งน้ำ

แก้มลิง จำนวน 15 แก้ม มีความจุรวมสูงสุด 130,000 ลบ.ม. เดือนมีนาคม 2553 มีปริมาณน้ำคงเหลือ 31,780 ลบ.ม. คิดเป็น 28% 2/8

ใช้น้ำ : การวางแผนการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ กิจกรรมเดิม ทำนาในฤดู150,000279,227327,041677,524 ทำไร่(ตลอดทั้งปี)280,000429,032126,950192,157 เกษตรผสมผสาน64,00065,174537,129708,476 ปลูกเห็ด(นอกฤดูทำนา)67,00077,835168,7835,736 รายได้สุทธิจากการผลิต/ครัวเรือน/ต่อปี ปี 2552 เพิ่มขึ้นจากปี 2550 เฉลี่ย 100,000 บาท ต่อครัวเรือน คิดเป็น 186% หากเกิด ฝนทิ้งช่วง สามารถสำรองน้ำให้กับพื้นที่ทำนาได้มากกว่า 1,000 ไร่ ป้องกันมูลค่าความเสียหายที่เกิดขึ้นมากกว่า 2 ล้านบาท หนี้สินครัวเรือน จากเดิม 2,639,000 บาท คงเหลือ 1,841,392 บาท ในปี 2552 รวบรวมข้อมูลปี 2552 จากจำนวนข้อมูลสมาชิก 15 ครัวเรือน 2/9

บ้านลิ่มทอง – เกษตรผสมผสาน และ ผลผลิตในหน้าแล้ง

คณะกรรมการน้ำชุมชนบ้านลิ่มทอง ชุมชนมีส่วนร่วม บริหารจากล่างขึ้นบน

ตัวอย่างความสำเร็จ ชุมชนบ้านโนนรัง จ.นครราชสีมา 13 2/

บ้านโนนรัง จากพื้นที่ที่เคยแห้งแล้งเมื่อปี ๒๕๓๓ กลายเป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์ในปัจจุบัน ก่อน หลัง

บ้านโนนรัง (พ่อจันที และ พ่อคำมี) อ่างเก็บน้ำโสกตาดี

บ้านโนนรัง – สระน้ำประจำไร่นา และ เกษตรผสมผสาน

ปลูกพืชลดการละเหยของน้ำและเป็นการเพิ่มรายได้

มหาวิชชาลัยภูมิปัญญาไทอีสานคืนถิ่น นำประสบการณ์ถ่ายทอดให้ชุมชนเกิดเป็นเครือข่าย และขยายผลสู่ศูนย์เรียนรู้

แผนพัฒนาแหล่งน้ำบ้านโนนรัง - คลองอีสานเขียว แนวคลองอีสานเขียว และสภาพคลองอีสานเขียวในปัจจุบัน

3/20 แผนพัฒนาแหล่งน้ำบ้านโนนรัง - อ่างเก็บน้ำโสกตาดี

ตัวอย่างความสำเร็จ ชุมชนหนองปิ้งไก่ จ.กำแพงเพชร 21 2/

ผลสำเร็จ หาน้ำได้ใช้น้ำเป็นมีน้ำสำรอง ฝายคลองสวนหมาก ขุดคูน้ำ/เหมือง นำน้ำจากคลองเข้า ที่นา ระยะ 20 กว่า กม. จัดสรรน้ำอย่างเป็น ธรรม ตามขนาด พื้นที่ ผ่านระบบ “แต” มีระบบประปาไว้ใช้ อุปโภค – บริโภค น้ำฝน เก็บไว้เป็นน้ำ กิน มีน้ำอุดมสมบูรณ์ จากทำนาปีละ 1 ครั้ง เป็นปีละ 3 ครั้ง สระน้ำประจำไร่นา บ่อบาดาล คลองเก่า คลองโก้ แก้ไขปัญหา/อุปสรรค กลุ่มบริหารจัดการน้ำ นิเวศน์ ชุมชนบ้านหนองปิ้งไก่ จ.กำแพงเพชร รักษาคูคลองส่งน้ำ ดูแลรักษา สภาพแวดล้อมใน ชุมชน (เชิงสังคม) ดำเนินงานตามแนวพระราชดำริ “น้ำคือชีวิต” จัดการน้ำอย่างต่อเนื่อง มากกว่า ๕๐ ปี จัดสรรน้ำอย่างเป็นธรรมด้วย “แต”