บรรยายพิเศษ เรื่อง “บทบาทวิศวกรอาหารในประเทศไทย” โดย นายวิเศษ วิศิษฏ์วิญญู รองกรรมการผู้จัดการอาวุโส บริษัท ซี.พี. ค้าปลีกและการตลาด จำกัด 10 มีนาคม 2555

Food Engineer คือใคร บุคคล 3 กลุ่มที่มีบทบาทในอุตสาหกรรมอาหาร Food Scientist Food Technologist Food Engineer

Food Scientist นักวิทยาศาสตร์อาหาร เป็นผู้ศึกษาคุณสมบัติทางชีวภาพ กายภาพและเคมี ที่เป็นองค์ประกอบทางธรรมชาติของอาหาร ...จึงเป็นผู้นำเอาคุณสมบัติทางวิทยาศาสตร์ของอาหารมาพัฒนาวิธีการปรุงอาหาร การถนอมอาหาร การบรรจุหีบห่อ หรือการเก็บรักษาอาหาร ตามความต้องการในการบริโภค

Food Technologist นักเทคโนโลยีอาหาร จะนำเอาความรู้ในด้านวิทยาศาสตร์อาหารมาพัฒนาหาวิธีการใหม่ๆ หรือเทคโนโลยีใหม่ๆ เพื่อใช้กับอาหารหลังการเก็บเกี่ยว อาจจะเป็นวิธีการถนอมอาหารให้คงคุณภาพได้ยาวนานยิ่งขึ้นหรือ เกิดการสูญเสียน้อยลง ซึ่งสามารถนำเอาเทคโนโลยีเหล่านี้ไปใช้ในอุตสาหกรรมอาหารได้

Food Engineer วิศวกรอาหารจะมุ่งเน้นการประยุกต์ใช้พื้นฐานความรู้ด้านวิศวกรรมในการผลิต การถนอมอาหาร การบรรจุหีบห่อ การเก็บรักษา และการขนย้ายอาหาร ซึ่งจะรวมถึงการออกแบบกระบวนการดำเนินการและเครื่องจักรอุปกรณ์ ไม่ว่าจะเป็นการแยกส่วนหรือทั้งระบบ นับตั้งแต่วัตถุดิบไปจนถึงสินค้าสำเร็จรูป

5 อุตสาหกรรมหลักของประเทศไทย อาหารและเครื่องดื่ม 15% ยานยนต์ 12% ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ 12% วิทยุโทรทัศน์ 8% เฟอร์นิเจอร์ 7%

นโยบายครัวโลกของไทย ไทยเป็นผู้ส่งออกอาหารอันดับที่ 13 ของโลก ไทยเป็นผู้ส่งออกอาหารมีมูลค่าต่อหน่วยเป็นอันดับที่ 5 ของโลก ไทยเป็นผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่ที่สุดของโลก ไทยเป็นผู้ส่งออกอาหารทะเลอันดับที่ 3 ของโลก ไทยเป็นผู้ส่งออกเนื้อสัตว์อันดับที่ 18 ของโลก ไทยเป็นผู้ส่งออกผักผลไม้อันดับที่ 16 ของโลก

วิศวกรซีพี เครือซีพี 2,000++คน ซีพีแรม 100+ คน สาขาวิศวกรรม เครือซีพี 2,000++คน ซีพีแรม 100+ คน สาขาวิศวกรรม ไฟฟ้า, เครื่องกล, อุตสาหการ, อิเล็กทรอนิกส์, ปิโตรเคมี, สารสนเทศ, การสื่อสาร, ขนถ่ายวัตถุ, การผลิต, การเกษตร, ความปลอดภัย, สิ่งแวดล้อม, การขนส่ง, อาหาร, แมคคาทรอนิกส์ และอื่นๆ

กำเนิดวิศวกรรมอาหารในประเทศไทย พ.ศ. 2456 เปิดสอนคณะวิศวกรรมศาสตร์ พ.ศ 2533 เปิดสอนหลักสูตรปริญญาโท วิศวกรรมอาหาร(วศ.บ.) พ.ศ. 2535 เปิดสอนหลักสูตรปริญญาตรี วิศวกรรมอาหารใน คณะอุตสาหกรรมการเกษตร(วท.บ.) พ.ศ. 2536 เปิดสอนหลักสูตรปริญญาตรี วิศวกรรมอาหารใน คณะวิศวกรรมศาสตร์(วศ.บ.) ปัจจุบัน มีเพียง 4 สถาบันอุดมศึกษาที่เปิดหลักสูตรวิศวกรรม อาหาร

วิศวกรรมอาหารเปิดสอนที่ไหนบ้าง มหาวิทยาลัย ปีที่เปิด ปริญญาตรี ปริญญาโท ปริญญาเอก ม.พระจอมเกล้า/ธนบุรี 2533 - √ ม.เกษตร/กำแพงแสน 2536 ส.พระจอมเกล้า/ลาดกระบัง 2540 ม. แม่โจ้ 2542

ปี 2558 ข้อตกลงยอมรับร่วม( Mutual Recognition Arrangement : MRAs) ของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (Asean Economic Community : AEC) จะอำนวยความสะดวกในการเคลื่อนย้านแรงงานในสาขาบริการวิชาชีพที่สำคัญ 7 สาขา คือ วิศวกรรม แพทย์ พยาบาล นักสำรวจ นักบัญชี ทันตแพทย์และสถาปนิกอย่างเสรี สถาบันการศึกษาด้านวิศวกรรมของไทยกว่า 50 แห่ง 42 สาขาวิศวฯ จะรับมือกับการเปลี่ยนแปลงนี้อย่างไร

ลักษณะการทำงานของวิศวกรอาหาร ออกแบบกรรมวิธีการผลิต เครื่องจักรและอุปกรณ์เพื่อใช้ในการผลิตผลิตภัณฑ์อาหารให้มีประสิทธิภาพสุงและประหยัด ออกแบบระบบและมาตราการความปลอดภัยและการกำจัดของเสีย รวมทั้งการป้องกันสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมอาหาร วิเคราะห์ วิจัยและพัฒนากระบวนการผลิตใหม่ๆเพื่อตอบสนองความต้องการของตลาดและผู้บริโภค ควบคุมดูแลเครื่องจักรและบุคลากรในสายการผลิตให้ปฏิบัติงานอย่างถูกต้องเต็มศักยภาพ ออกแบบกระบวนการในการตรวจสอบอาหาร ควบคุมคุณภาพในการผลิตอาหารและความปลอดภัยของอาหารในขั้นตอนการผลิต ออกแบบบรรจุภัณฑ์อาหาร วางแผนการซ่อมบำรุงเครื่องจักร อุปกรณ์ และระบบการผลิต

ตัวอย่างการใช้ความรู้ด้านวิศวกรรมในอุตสาหกรรมอาหาร การหุงข้าวในระบบIH ลดอุณหภูมิเนื้อไก่หลังถอนขนและล้างเครื่องในออกแล้ว การปรับสมดุลในสายการผลิตขนมจีบ การใช้ Motion และTime study มาลดปัญหาความเมื่อยล้าและกำหนดอัตราค่าจ้างเหมา การใช้ระบบสารสนเทศในอุตสาหกรรมอาหาร

การหุงข้าว ประหยัดพลังงาน ควบคุมผลิตง่าย หุงได้ทุกพันธุ์ข้าว ข้าวหอม ข้าวนุ่มเหนียว ข้าวสุกสม่ำเสมอกัน คงคุณภาพแม้เก็บนาน อุ่นซ้ำยังอร่อย

พาชมโรงงานผลิตผลิตภัณฑ์อาหาร โรงงานอาหารพร้อมรับประทานแช่เยือกแข็ง อ.ลาดหลุมแก้ว จ.ปทุมธานี