รายได้และรายจ่ายของตนเองและครอบครัว สื่อประกอบการเรียนการสอนเรื่อง รายได้และรายจ่ายของตนเองและครอบครัว ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ครูสุดเฉลิม อ่อนเปี่ยม โรงเรียนฟากกว๊านวิทยาคม อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา
ทรัพยากรการผลิตสินค้าและบริการ การดำรงชีวิตของคนเราต้องกินอาหารเพื่อบำรุงร่างกาย ต้องสวมเสื้อผ้าเพื่อปกปิดร่างกายและให้ความอบอุ่น ต้องใช้สบู่ ยาสีฟัน ใช้บริการรถโดยสาร และใช้สิ่งของอื่น ๆ อีกมากมาย เราเรียกผู้ทำสิ่งของต่าง ๆ เหล่านั้นว่า ผู้ผลิตสินค้าและบริการ และเรียกวิธีการทำหรือสร้างสิ่งของนั้น ๆ ว่า การผลิตสินค้าและบริการ
ชาวนา ชาวสวน และแม่ค้า เป็นผู้ผลิตสินค้า ชาวนาปลูกข้าว ชาวสวนปลูกผลไม้ แม่ค้าทำอาหารขาย ชาวนา ชาวสวน และแม่ค้า เป็นผู้ผลิตสินค้า
หมอ ครู และพนักงานขับรถ เป็น ผู้ให้บริการ หมอรักษาคนป่วย ครูสอนหนังสือ พนักงานขับรถ ส่งผู้โดยสาร หมอ ครู และพนักงานขับรถ เป็น ผู้ให้บริการ
ชาวนา ชาวสวน แม่ค้า หมอ ครู และพนักงานขับรถ คือ ผู้ผลิตสินค้าและบริการ
สินค้าและบริการ หมายถึง สิ่งของ หรือความสะดวกสบายต่าง ๆ ที่ผู้ผลิตได้ทำหรือสร้างขึ้นเพื่อสนองความต้องการของผู้ใช้หรือผู้บริโภค
ผู้บริโภค หมายถึงผู้ที่นำสินค้า หรือบริการไปใช้ประโยชน์ คุณแม่ไปหาหมอ คุณแม่เป็นผู้บริโภค คือเป็น ผู้ใช้บริการทางการแพทย์ หนูนาซื้ออาหารรับประทานที่โรงเรียน หนูนาเป็นผู้บริโภค สินค้าคืออาหาร พี่เอไปซื้อคอมพิวเตอร์ พี่เอเป็นผู้บริโภค หรือผู้ใช้ สินค้าคือคอมพิวเตอร์
ทรัพยากรการผลิตหรือปัจจัยการผลิต ปัจจัยการผลิต หมายถึง สิ่งต่างๆที่ผู้ผลิตนำมาผ่านกระบวนการผลิตขึ้นเป็นสินค้าหรือบริการเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค ที 4 ประเภท ได้แก่ ที่ดิน ทุน แรงงาน ผู้ประกอบการ
1. ที่ดิน รวมถึงทรัพยากรธรรมชาติทุกประเภท ได้แก่ ที่ดินป่าไม้ น้ำ แร่ธาตุ ฯลฯ ทั้งที่อยู่บนดินและอยู่ใต้ดินที่ดินมีลักษณะที่ต่างไปจากปัจจัยการผลิตอื่นๆ คือเป็นสิ่ง ที่เกิด ขึ้นเองตามธรรมชาติ เคลื่อนย้ายไม่ได้ มีปริมาณจำกัด
2. ทุน คือสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นมาเพื่อใช้อำนวยความสะดวก ในกระบวนการผลิตสินค้าและบริการ เช่นเครื่องมือ เครื่องใช้ เครื่องจักร อาคาร รวมทั้งเงินที่ใช้จ่ายเป็น ค่าแรงงาน และซื้อของต่างๆที่นำมาผลิต
3. แรงงาน หรือทรัพยากรมนุษย์หมายถึงผู้ที่ทำงานให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจในการผลิตสินค้าหรือบริการโดยอาศัยทั้งกำลังแรงกาย กำลังสติปัญญา เช่นกรรมกรแบกหาม ลูกจ้างในโรงงาน ข้าราชการ วิศวกร สถาปนิก ครู แพทย์ เป็นต้น
4.ผู้ประกอบการ คือผู้ลงทุน หรือเจ้าของกิจการ จะเป็นผู้รวบรวมปัจจัยการผลิตต่าง ๆ เพื่อทำการผลิตขึ้นเป็นสินค้าหรือบริการและ เป็นผู้ตัดสินใจเกี่ยวกับปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจว่าจะผลิตอะไร อย่างไร และเพื่อใคร
รายได้และรายจ่ายของครอบครัว รายได้ครอบครัว คือ เงินที่ทุกคนในครอบครัวหาได้รวมกันรายได้ที่แต่ละครอบครัวหามาได้นั้น เป็นเงินแต่ละครอบครัวนำมาใช้จ่ายในการดำรงชีวิต
ชาวนา มีรายได้จากการ ขายข้าว ชาวสวน มีรายได้จากการ ขายพืชผักผลไม้ ชาวนา มีรายได้จากการ ขายข้าว ชาวสวน มีรายได้จากการ ขายพืชผักผลไม้ พ่อค้าแม่ค้า มีรายได้จากการ ขายสิ่งของต่าง ๆ แล้วมีกำไร
รายจ่าย คือ เงินที่ไปซื้อสิ่งต่าง ๆ ในการดำรงชีวิต เช่น อาหาร เสื้อผ้า ยารักษาโรค และเป็นค่าใช้จ่ายต่าง ๆ เช่น ค่าน้ำประปา ค่าไฟฟ้า ค่าเดินทาง ค่าเล่าเรียนของลูก เป็นต้น
รายจ่ายของแต่ละครอบครัวนั้นจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับจำนวนสมาชิกในแต่ละครอบครัว รวมทั้งการรู้จักใช้เงินของคนในครอบครัวด้วย ถ้าคนในครอบครัวใช้จ่ายอย่างไม่เหมาะสม ก็จะทำให้รายจ่ายมากกว่ารายรับ ซึ่งจะทำให้เกิดปัญหาภายในครอบครัวตามมา แต่ถ้าสมาชิกทุกคนช่วยกันประหยัดและใช้จ่ายเฉพาะสิ่งที่จำเป็น ก็จะทำให้ในครอบครัวมีเงินเหลือจากการใช้จ่าย ซึ่งเงินส่วนนี้จะกลายเป็นเงินออมของครอบครัวต่อไป
หลักในการใช้จ่ายที่เหมาะสม 1. ซื้อของที่จำเป็น โดยคำนึงถึงคุณภาพและราคา 2. ควรทำบัญชีรายรับ-รายจ่ายของครอบครัว 3. ใช้สิ่งของต่าง ๆ อย่างระมัดระวัง และถ้าหากสิ่งของใดที่ชำรุดแล้วแต่สามารถซ่อมแซมได้ ควรนำไปซ่อมแซม ไม่ควรซื้อใหม่ 4. แบ่งเงินส่วนหนึ่งของรายรับไว้เป็นเงินออมของครอบครัว
การออมเงิน การออม คือ การประหยัด การเก็บหอม รอมริบ การออมเงิน สามารถทำได้ 2 แบบ คือ 1. การออมเงินไว้ที่บ้าน โดยเก็บใส่กระปุกออมสิน หรือฝากไว้ที่พ่อแม่ การออมเงินวิธีนี้จะไม่ทำให้ได้รับผลประโยชน์ตอบแทนจากเงินออมของเรา
2. การออมเงินโดยฝากกับธนาคาร โดยนำเงินที่ออมได้ไปเปิดบัญชีเพื่อฝากเงินไว้กับธนาคาร การออมเงินวิธีนี้จะได้รับประโยชน์ตอบแทนจากธนาคาร คือ ดอกเบี้ย
การที่สมาชิกในครอบครัวรู้จักใช้จ่ายและเก็บออม เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ครอบครัวมีเงินออม การรู้จักใช้จ่ายและเก็บออม ช่วยฝึกให้เรามีคุณธรรม ดังนี้ 1. ฝึกให้เป็นคนประหยัด รู้จักใช้จ่ายตามความจำเป็น 2. ฝึกให้เป็นคนมีความรับผิดชอบ วางแผนการใช้จ่ายของตนเอง 3. ฝึกให้เป็นคนมีความซื่อสัตย์ ไม่แคะกระปุกออมสินเอาเงิน ออกมาใช้โดยไม่จำเป็น 4. ฝึกให้เป็นคนมีระเบียบวินัยในตนเอง
ติดตามเรื่องต่อไป เร็ว ๆ นี้นะครับ ครูสุดเฉลิม อ่อนเปี่ยม โรงเรียนฟากกว๊านวิทยาคม อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา