ซอฟต์แวร์ระบบที่รู้จักกันดี คือซอฟต์แวร์ควบคุมการปฏิบัติการ ของคอมพิวเตอร์ที่เรียกว่า ระบบปฏิบัติการ ระบบปฏิบัติการเป็นชุดคำสั่งที่ใช้ควบคุมระบบฮาร์ดแวร์และ ซอฟต์แวร์อื่น ๆ ของคอมพิวเตอร์ให้ทำงานอย่างถูกต้อง ซอฟต์แวร์นี้เชื่อมอยู่ระหว่างซอฟต์แวร์ประยุกต์กับฮาร์ดแวร์ที่ เป็นหน่วยประมวลผล หน่วยความจำ หน่วยขับแผ่นบันทึก แผง แป้นอักขระและจอภาพ ในเครื่องระดับไมโครคอมพิวเตอร์ ระบบปฏิบัติการนี้จะส่งงานผ่านไปยังโปรแกรมควบคุมการ จัดการพื้นฐาน ซึ่งเป็นโปรแกรมย่อยขั้นพื้นฐานของการติดต่อ ไปยังฮาร์ดแวร์ของระบบอีกต่อหนึ่ง การนำไมโครคอมพิวเตอร์มาใช้งาน ผู้ใช้จำเป็นต้องเรียนรู้คำสั่ง ของโปรแกรมระบบปฏิบัติการให้ได้ในระดับหนึ่ง เพื่อเป็น พื้นฐานขั้นต้นของการเรียกติดต่อกับคอมพิวเตอร์เช่น การขอดู รายการข้อมูลที่เก็บในแผ่นบันทึก การจัดรูปแบบแผ่นบันทึกเพื่อ นำมาเก็บข้อมูล การสำเนาแฟ้มข้อมูล การลบแฟ้มข้อมูล และ การเปลี่ยนชื่อแฟ้มข้อมูลใหม่ เป็นต้น การเรียนรู้ระบบปฏิบัติการ ได้ละเอียดลึกซึ้งมากก็ยิ่งจะช่วยให้สามารถเรียกติดต่อใช้งาน คอมพิวเตอร์ได้มากยิ่งขึ้น

ซอฟต์แวร์ประยุกต์ คือซอฟต์แวร์ที่เขียนขึ้น เพื่อ ประยุกต์กับงานที่ผู้ใช้ต้องการ เช่น ซอฟต์แวร์ประมวล คำ ซอฟต์แวร์จัดเก็บภาษี ซอฟต์แวร์สินค้าคงคลัง ซอฟต์แวร์ตารางทำงาน ซอฟต์แวร์กราฟิก ซอฟต์แวร์ จัดการฐานข้อมูล เป็นต้นการทำงานใดๆ โดยใช้ ซอฟต์แวร์ประยุกต์ จำเป็นต้องทำงานภายใต้ สภาพแวดล้อมของซอฟต์แวร์ระบบด้วย ตัวอย่างเช่น ซอฟต์แวร์ประมวลคำต้องทำงานภายใต้ซอฟต์แวร์ ระบบปฏิบัติการเอ็มเอสดอสหรือวินโดวส์ เป็นต้น

เป็นโปรแกรมที่ได้รับการออกแบบและพัฒนา สำหรับนำไปใช้งานเฉพาะด้าน หรือในสาขาใด สาขาหนึ่งตามความต้องการของผู้ใช้ โดยที่ ผู้เขียนคือโปรแกรมเมอร์ (programmer) ที่มี ความสามารถในการเขียนโปรแกรม ภาษาคอมพิวเตอร์ และต้องศึกษาทำความ เข้าใจเข้าใจงานและรายละเอียดของการ ประยุกต์นั้นเป็น อย่างดี เช่น โปรแกรมช่วย จัดการด้านการเงิน โปรแกรมช่วยจัดการบริการ ลูกค้า ฯลฯ ตามปกติจะไม่ค่อยได้พบเห็น ซอฟต์แวร์ประเภทนี้ในท้องตลาดทั่วไป แต่จะ ซื้อหาได้จากผู้ผลิตหรือตัวแทนจำหน่ายใน ราคาค่อนข้างสูงกว่าซอฟต์แวร์ ที่ใช้งานทั่วไป

เป็นซอฟต์แวร์ที่มีบริษัทผู้ผลิตได้สร้างขึ้น และ วางขายทั่วไป ผู้ใช้สามารถหาซื้อมาประยุกต์ใช้ งานทั่วไปได้ ซอฟต์แวร์ประเภทนี้ไม่ได้มุ่งเน้น เฉพาะสำหรับงานใดงานหนึ่ง ผู้ใช้งานจะต้อง เป็นผู้นำไปประยุกต์กับงานของตน ผู้ใช้อาจ ต้องมีการสร้างหรือพัฒนาชิ้นงานภายใน ซอฟต์แวร์ต่อไปอีก ราคาของซอฟต์แวร์ใช้งาน ทั่วไปนี้จะไม่สูงมากเกินไปซอฟต์แวร์ใช้งาน ทั่วไปซึ่งนิยมเรียกว่า ซอฟต์แวร์ สำเร็จ แบ่งออกเป็นหลายกลุ่มตาม ลักษณะการใช้งาน

1. ด้านรายได้ ผู้พัฒนาโปรแกรมที่สามารถใช้งานได้ดี ย่อมมี รายได้จากการน่ายโปรแกรมอย่างไม่จำกัด ตัวอย่างเช่น บิลล์ เกต เจ้าของ บริษัทไมโครซอฟต์ที่ร่ำรวยจากการขายโปรแกรม เป็นอันดับหนึ่งของโลก 2. ด้านความสดวกสบายของผู้ใช้โปรแกรม ทำให้การทำงานใน ชีวิตประจำวันมีความสะดวกสบายและมีเวลาพักผ่อนมากขึ้น เพราะเครื่องคอมพิวเตอร์ช่วยผ่อนการทำงานได้มาก 3. ด้านการศึกษา โปรแกรมคอมพิวเตอร์ช่วยสอนจะช่วยให้ นักเรียนเข้าใจในบทเรียนต่าง ๆ มากขึ้น สามารถทบทวน บทเรียนได้หลาย ๆ ครั้ง ด้วยตนเอง หรือการเชื่อมต่อระบบ เครือข่าย Internet จะเพิ่มมวลความรู้ได้อย่างไม่จำกัดเวลาและ สถานที่ 4. ด้านความบันเทิง ทั้งด้านการดูหนังฟังเพลง ทำให้ลดความ เหน็ดเหนื่อยจากการงาน ในชีวิตประจำวันได้ และทำให้มีเวลา พักผ่อนอยู่กับครอบครัวได้มากขึ้น