การคัดเลือกพื้นที่เพื่อการพัฒนาสถานบริการสาธารณสุข ในชายแดนชนบท ประเทศเพื่อนบ้าน กลุ่มงานพัฒนายุทธศาสตร์สาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดตราด
บริบทความเป็นชายแดน จังหวัดตราด
ตราด มีพื้นที่ 2,819 ตร.กม. 3
ทางบก ตามแนวเทือกเขาบรรทัดระยะทาง 165 กิโลเมตร ติดต่อกับ 3 จังหวัดของประเทศกัมพูชา คือ พระตะบอง/โพธิสัต และ เกาะกง 4
ทางน้ำ TRAT 5 อ่าวไทยติดต่อกับน่านน้ำกัมพูชา มีพื้นที่ 2 อำเภอ คือ เกาะกูด และ เกาะช้าง
ทางอากาศ
ช่องทางผ่านแดน จังหวัดตราด ช่องทางสัญจรข้ามแดนระหว่างไทย - กัมพูชา ที่สำคัญ มี 7 ช่องทาง คือ 1. จุดผ่านแดนถาวรบ้านหาดเล็ก(อ.คลองใหญ่) - บ้านจามเยี่ยม 2. ช่องทางบ้านหมื่นด่าน (อ.บ่อไร่ - บ้านศาลเจ้า 3. ช่องทางบ้านมะม่วง (อ.บ่อไร่) - บ้านคลองรถถัง 4. บ้านช่องกระดูกช้าง (อ.บ่อไร่) - บก. 505 5. ช่องบ้านเขาพลู (อ.เมือง) - บ้านเตรียมตรา 6. ช่องบ้านชำราก (อ.เมือง) - บ้านทมอดา 7. ช่องบ้านท่าเส้น (อ.เมือง) - บ้านใหม่
- จ.โพธิสัตว์ ช่องทางบ้านท่าเส้น เขตเศรษฐกิจพิเศษ
ระยะทางตามแนวชายแดน จังหวัดตราด จุดผ่อนปรนบ้านมะม่วง อ.คลองใหญ่ อ.บ่อไร่ 26 กม. 16 กม. จุดผ่อนปรนบ้านมะม่วง (เนิน 400) ด่านหาดเล็ก 8 กม. 15 กม. แหล่งชุมชน จ.เกาะกง อ.สามรูด จ.พระตะบอง
การเดินทางจากอำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด การเดินทางจากอำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด ถึงชายแดนอำเภอสามรูด จังหวัดพระตะบอง
การดำเนินงานสาธารณสุขชายแดน อ.บ่อไร่ จ.ตราด – อ.สามรูด จ.พระตะบอง อ.บ่อไร่ จ.ตราด – อ.สามรูด จ.พระตะบอง อำเภอสามรูด จ.พระตะบอง ราชอาณาจักรกัมพูชา ไม่มีโรงพยาบาลประจำอำเภอ มีสถานีอนามัย จำนวน 5 แห่ง สถานีอนามัยที่ใกล้ชายแดนอำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด คือ สถานีอนามัยช่อระกา มีประชากร จำนวน ประมาณ 7,226 คน มีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขประจำสถานีอนามัย จำนวน 12 คน ตั้งอยู่ห่างจากด่านจุดเนิน 400 อ.บ่อไร่ จ.ตราด ประมาณ 10 กม.
ปัญหาสุขภาพของประชากรในเขตรับผิดชอบ - เอดส์ - มาลาเรีย - โรคระบบทางเดินอาหาร - โรคระบบทางเดินหายใจ สำหรับการดำเนินงานป้องกันโรคมาลาเรีย จะมีงบประมาณ จากกองทุนโรคมาช่วยดำเนินการโดย NGO
การเปิดด่านชั่วคราวเนิน 400 อ.บ่อไร่ จ. ตราด จะเปิดให้มีการค้าขายบริเวณชายแดนของทั้ง 2 ประเทศ ในวันพุธ-พฤหัสบดี-ศุกร์-เสาร์-อาทิตย์ จะมีประชาชนส่วนใหญ่ มาทำการซื้อขายสินค้าประมาณวันละ 200-300 คน ทุกๆวันที่เปิดด่านฯ สำหรับภาระค่าใช้จ่ายในการให้บริการในสถานบริการสาธารณสุขชายแดนไทย : พบว่ายังมีประชากรชาวกัมพูชาบริเวณชายแดน มาใช้บริการในสถานบริการสาธารณสุขชายแดนของไทย ยังน้อยอยู่เนื่องจากระยะทางจากเนิน 400 ถึง รพ.สต.ทุ่งยาว อ.บ่อไร่ จ.ตราด ประมาณ 26 กม.
การประสานการดำเนินงานการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรค ในบริเวณชายแดน อ.บ่อไร่ จ.ตราด –อ.สามรูด จ.พระตะบอง วันที่ 11 มีนาคม 2558 ณ สถานีอนามัยช่อระกา
ปัญหาอุปสรรค การสื่อสาร การเดินทาง การติดต่อประสานงาน ปัญหาความมั่นคงชายแดน การเคลื่อนย้ายของแรงงาน ความแตกต่างทางวัฒนธรรมประเพณี
ข้อเสนอแนะ ควรกำหนดโครงสร้างการบริหารงานเพื่อรองรับงาน สาธารณสุขชายแดนที่ชัดเจน โดยเฉพาะระดับกรม/กอง และ ระดับจังหวัด ควรมีการสนับสนุนงบประมาณเพื่อดำเนินการอย่างต่อเนื่อง ควรมีการประสานงานระหว่างหน่วยงานตั้งแต่ระดับกระทรวง เพื่อลดแรงเสียดทานระหว่างหน่วยงานในระดับจังหวัด ควรตั้งงบประมาณเพื่อรองรับการจ้างล่ามสำหรับสถานบริการสาธารณสุขในพื้นที่ชายแดน
ตราบใดที่ความเท่าเทียมยังไม่เกิดขึ้น…ปัญหาก็จะตามมาเสมอ… สวัสดีครับ