คำถามสำคัญของกฎหมายสิทธิมนุษยชน โดย อ.ทศพล ทรรศนกุลพันธ์
รัฐใช้ความรุนแรงปราบปรามปัญหาอาชญากรรมได้? อาชญากรสมควรถูกปราบ ทำให้คนอื่นเข็ดหลาบ เป้าหมายมาก่อนวิธีการมาทีหลัง กฎหมายสบัญญัติไม่ต้องสนใจมากก็ได้ รัฐสามารถทำบัญชีรายชื่อเพื่อเฝ้าระวัง และกวดขันได้ ถ้าเจ้าหน้าที่ทำไปโดยสุจริตแล้ว ก็ไม่ควรถูกฟ้อง การเยียวยาผู้ที่เป็นแพะ รื้อคดี การชดใช้ค่าเสียหาย
สิทธิมนุษยชนมีความสำคัญลำดับท้ายในนโยบายรัฐ? ปัญหาปากท้องมาก่อนปัญหาอื่นๆ ปัญหาสิทธิเป็นเรื่องอุดมคติ ทำได้ยาก มาทีหลัง การแก้ปัญหาเศรษฐกิจ ต้องแก้โดยนโยบายเศรษฐกิจมหภาค วิธีการแก้ปัญหาเศรษฐกิจที่ดี คือ กระตุ้นเศรษฐกิจ เศรษฐกิจรากหญ้า แก้โดยโปรยเงิน หรือ เพิ่มศักยภาพ ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม กับ ปัญหาเศรษฐกิจ
สิทธิมนุษยชนเป็นของตะวันตกนำมาใช้กับไทยไม่ได้? สิทธิมนุษยชนเป็นเรื่องตะวันตกโดยแท้ สิทธิมนุษยชนไม่มีความเป็นไทยเสียเลย การใช้สิทธิมนุษยชนเป็นการนำเข้ามาใช้ทั้งหลักการ และวิธีการ หลักประกันสิทธิของประชาชนใช้กฎหมาย หรือแล้วแต่รัฐ กฎหมายไทยไม่ได้รับเอาเรื่องสิทธิมนุษยชนมาใช้ สังคมไทยไม่พร้อมที่นำเรื่องสิทธิมนุษยชนมาใช้
การระงับข้อพิพาทโดยบอกให้เลิกทะเลาะ ให้สามัคคี? สังคมประชาธิปไตยมีความเห็นแตกต่าง หลากหลายมากๆจนขัดแย้งกัน ความขัดแย้งทางความคิดจะยกระดับความรุนแรงสู่การใช้กำลัง การใช้คนกลางที่มีบารมีเข้ามาเคลียร์ หรือใช้อำนาจเข้าระงับ กฎหมายเป็นเพียงแนวทาง วาทกรรม ไม่ใช่คำตอบ สมานฉันท์แบบไทยคือหยุดทะเลาะกัน โดยไม่แก้ข้อพิพาทตามกฎหมายพอจบแล้วก็ไม่ต้องตามเช็คบิล
รัฐใช้กำลังเข้าระงับสถานการณ์ฉุกเฉินได้หรือไม่? ถ้ามีกลุ่มที่ขัดแย้งกันจะปะทะกันต้องระงับเหตุอย่างเด็ดขาด รัฐเป็นผู้ผูกขาดกระบวนการระงับข้อพิพาทโดยใช้อำนาจ กฎหมายเป็นกระบวนการที่ช้าไม่ทันการณ์ ใช้อำนาจไวกว่า ไม่ว่าจะใช้วิธีไหนระงับข้อพิพาทเรื่องก็จบเหมือนกัน ที่มา หรือความชอบธรรมของอำนาจไม่สำคัญ ใครใช้อำนาจก็ไม่สำคัญ อยู่ที่ผลว่ายุติสถานการณ์ได้ รัฐต้องเตรียมการให้พร้อมโดยมีกฎหมายให้อำนาจไว้
คนต่างด้าวไม่ได้รับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนเท่าคนชาติ? คนต่างด้าวไม่ใช่พลเมือง คนต่างด้าว คนไร้สัญชาติไม่ได้รับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน สิทธิพลเมือง กับ สิทธิทางการเมือง ไม่ต้องให้แก่คนต่างด้าว จับคนต่างด้าว ลักลอบเข้าเมือง ก็เอาไปอยู่รวมกันได้ การใช้สิทธิทางยุติธรรมของคนต่างด้าวต้องทำภายใต้การควบคุมของเจ้าหน้าที่รัฐ ความมั่นคงของชาติมาก่อน สิทธิมนุษยชนมาทีหลัง
นโยบายพัฒนาของรัฐมาก่อนความเห็นคนชายขอบ? ชาติต้องพัฒนาไปอย่างต่อเนื่อง คนชายขอบเป็นตัวถ่วง เมื่อผลประโยชน์ของชาติ ขัดกับ ผลประโยชน์คนส่วนน้อย ให้ยึดผลประโยชน์ของชาติมาก่อน รัฐสามารถดำเนินนโยบายได้ทันทีถ้าเป็นผลประโยชน์ของรัฐ คนชายขอบที่ถูกกระทบไม่มีช่องทางเรียกร้องสิทธิเพิ่มเติม ถ้ารัฐได้ชดเชยบางอย่างให้ไปแล้ว คนชายขอบไม่ควรออกมาชุมนุมประท้วง
ส่งเสริมการค้า/ลงทุน กับ การคุ้มครองธุรกิจภายใน? ประเทศไทยต้องพึ่งพาเศรษฐกิจโลก นักลงทุน ธุรกิจ เม็ดเงินต่างชาติเป็นสิ่งที่รัฐต้องให้ความสำคัญ กฎหมาย นโยบาย และการบังคับใช้ต้องเอื้อต่อการลงทุน กฎหมายเป็นเพียงแนวทาง นโยบายรัฐมาก่อน ผู้ประกอบการรายย่อยต้องปรับตัวให้แข่งขันได้ โลกาภิวัฒน์เป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงมิได้ การเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบให้ทำไปเป็นรายกรณีไป