สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) “สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน” จัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2543 ตามพระราชกฤษฎีกาจัดตั้ง “สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน” มีสถานะเป็นองค์การมหาชนโดยการรวมสำนักงานพัฒนาชุมชนเมืองและสำนักงานกองทุนพัฒนาชนบทเข้าด้วยกันและได้เริ่มดำเนินงานอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2543 ในปัจจุบันสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) ได้เปลี่ยนมาอยู่ภายใต้กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ตามการปรับปรุงโครงสร้างระบบราชการแผ่นดินใหม่ ตั้งแต่วันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ.2545
การก่อเกิดของ “พอช.” “พอช.” เกิดจากการร่วมคิดร่วมแสดงความคิดเห็นจากองค์กรพัฒนาทั้งรัฐและเอกชน รวมทั้งประชาชนอย่างหลากหลาย บนพื้นฐานของความต้องการให้องค์กรนี้เข้าไปแก้ปัญหาที่ทุกส่วนมองเห็นร่วมกัน นั่นก็คือ "การเป็นองค์กรเปิดที่เป็นเครื่องมือของขบวนการพัฒนา" โดยทุกส่วนสามารถเข้ามาร่วมบริหารจัดการองค์กรได้ อันจะนำไปสู่องค์กรที่เอื้ออำนวยประโยชน์ให้กับประชาชน ไม่ใช่ทำตัวเป็นเจ้านายของประชาชน จึงถือว่าเป็นองค์กรแนวใหม่ที่จะเดินไปสู่เป้าหมายคู่พร้อมกับประชาชน
วิสัยทัศน์ “สร้างความเข้มแข็งของสังคมจากฐานรากด้วยพลังองค์กรชุมชนและประชาสังคม”
พันธกิจ 1. การพัฒนาองค์กรชุมชน 2. การสร้างการยอมรับ และการรับรองสถานภาพองค์กรชุมชน 3. พัฒนาการเงินสินเชื่อและเศรษฐกิจชุมชน 4. การพัฒนาประชาสังคมและความร่วมมือพหุภาคี
ยุทธศาสตร์การดำเนินงานปี 2547 1.ยุทธศาสตร์การเสริมสร้างความเข้มแข็งของขบวนการองค์กรชุมชน - แผนงานด้านการพัฒนาองค์กรชุมชน - แผนงานด้านประสานนโยบายและภาคี 2.ยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบการเงินชุมชนเพื่อสร้างความเข้มแข็งของ ชุมชน - แผนงานด้านพัฒนาเศรษฐกิจและทุนชุมชน
ยุทธศาสตร์การดำเนินงานปี 2547 (ต่อ) 3.ยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ของขบวนการองค์กรชุมชน - แผนงานด้านพัฒนากระบวนการเรียนรู้ องค์ความรู้ และระบบ สารสนเทศชุมชน 4. ยุทธศาสตร์การเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการองค์กร พอช. - แผนงานด้านการบริหารจัดการองค์กร
ยุทธศาสตร์การพัฒนาของกระบวนการชุมชน การพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนพึ่งตนเอง พัฒนาระบบการออม กองทุนชุมชนและสินเชื่อเพื่อการพัฒนา การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ที่อยู่อาศัยและสิ่งแวดล้อม การส่งเสริมสื่อชุมชนเพื่อการพัฒนา การพัฒนาระบบข้อมูลและองค์ความรู้ชุมชน