เตรียมพร้อมกายใจ เพื่อวัยเกษียณ

ปัจจัยที่เปลี่ยนแปลงทุกชีวิตในสังคม สภาพสังคม อายุ เป้าหมายชีวิต

สภาวะทางสังคมที่เปลี่ยนแปลง สังคมเกษตรกรรม / อุตสาหกรรม การแข่งขันในตลาดโลก ที่ไร้พรมแดน ครอบครัวขยาย / เดี่ยว แต่งงานเร็ว / ช้า

สภาวะทางสังคมที่เปลี่ยนแปลง มีบุตรเร็ว / ช้า พึ่งพากัน / พึ่งตนเอง ครองโสดมากขึ้น การขยายตัวของเมือง การย้ายถิ่นฐาน

อายุที่ยืนยาวขึ้น วิวัฒนาการทางการแพทย์ และการสาธารณสุข ความสำเร็จในการคุมกำเนิด คนหันมาใส่ใจสุขภาพมากขึ้น กิจกรรมทางสังคม

แนวโน้มอายุเฉลี่ยของประชากรไทย อายุ (ปี) 85 80 75 70 ปี 65 2538 2548 2558 2568 ผู้หญิงอายุยืนกว่าผู้ชาย ชาย หญิง ข้อมูลจากสำนักงานสถิติแห่งชาติ

ร้อยละของผู้สูงอายุ จำแนกตามเพศ พ.ศ. 2513 - 2563 15 10 5 2513 2523 2533 2543 2553 2563 ชาย ข้อมูลจากสำนักงานสถิติแห่งชาติ หญิง

อายุเฉลี่ยของประชากรไทย ปี อายุเฉลี่ย 2503 18 2523 19.5 2543 28.9 2548 30.5 2558 34.1 2589 40.1 หากมีประชากรมีอายุเฉลี่ยมากกว่า 30 ปี ถือเป็นประเทศผู้สูงวัย ข้อมูลจากงานวิจัยโครงการทบทวนองค์ความรู้เรื่อง “ระบบสถานบริบาลผู้สูงอายุ” โดย ผศ.ร.อ.หญิง ดร.ศิริพันธุ์ สาสัตย์ คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยการสนับสนุนของมูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ (มสช.)

สัดส่วนประชากรที่มีอายุมากกว่า 60 ปี ต่อประชากรทั้งหมด อายุเฉลี่ย ปี 2503 4.8 2523 5.2 2543 9.3 2548 10.5 2558 2568 14.2 19.8 หากมีประชากรอายุมากกว่า 60 ปี เกินร้อยละ 10 ของประชากรทั้งหมด ถือเป็นประเทศผู้สูงวัย ข้อมูลจากงานวิจัยโครงการทบทวนองค์ความรู้เรื่อง “ระบบสถานบริบาลผู้สูงอายุ” โดย ผศ.ร.อ.หญิง ดร.ศิริพันธุ์ สาสัตย์ คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยการสนับสนุนของมูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ (มสช.)

โครงสร้างประชากรเปลี่ยนแปลง 70 65.5 65.9 64.4 65.7 65.3 60 57.4 50 36.7 40 30 27.4 25.2 24.9 24.5 20 20 14.7 8.2 9.3 9.4 9.6 10 5.7 2527 2539 2544 2545 2546 2562 วัยเด็ก วัยทำงาน วัยสูงอายุ ที่มา ประมาณการประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2527-2562 สำนักงานสถิติแห่งชาติ

สัดส่วนคนทำงาน / ผู้สูงอายุ ปี คนทำงาน ผู้สูงอายุ 2543 2548 2563 2568 2595 100 คน 13 คน 100 คน 100 คน 100 คน 100 คน 16 คน 23 คน 31 คน 50 คน

เป้าหมายในชีวิต มีชีวิตที่สุขสบาย มีหน้าที่การงานที่ดี บุตรมีการศึกษาดี มีฐานะการเงินที่มั่นคง มีชีวิตที่สบายในวัยเกษียณ

เป้าหมายในวัยเกษียณ 1. มีสุขภาพที่แข็งแรงและมีชีวิต ที่ยาวนานมากขึ้น 2. ไม่มีภาระหนี้สิน 3. มีชีวิตที่สุขสบายในวัยเกษียณ 4. มีเงินใช้จ่ายทั้งในยามปกติ ยามเกษียณ และในกรณีฉุกเฉิน 5. ไม่เป็นภาระแก่ลูกหลาน 6. มีเงินเหลือเป็นมรดกตกทอดให้แก่ลูกหลาน

ปัญหาทั่วไปของคนวัยเกษียณ ด้านสุขภาพ ภูมิต้านทานโรคต่ำ มีโอกาสเป็นโรคสูง การรักษาให้หายเป็นปกติ ทำได้ยากกว่าวัยอื่น

ปัญหาทั่วไปของคนวัยเกษียณ ด้านการเงิน รายได้ต่ำ เพราะไม่ได้ ประกอบอาชีพ ขาดแคลนเงินออม ด้านสังคม ความรู้สึกว้าเหว่ การขาดคนดูแล

สิ่งสำคัญที่ต้องมีคือ “เงิน” เมื่อมีเงินก็ต้อง “วางแผน”