การวิเคราะห์ผลตอบแทนทางสังคม: โครงการจัดการน้ำดื่มปนเปื้อนสารตะกั่วในโรงเรียน ดร. ภูมิสิทธิ์ มหาสุวีระชัย ภาควิชาเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ขอบเขตการวิเคราะห์ โรงเรียนในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน โรงเรียนในสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (เทศบาล) นักเรียนระดับก่อนอนุบาลถึงมัธยมต้น คุ้มครองผู้บริโภค

แผนที่ผลลัพธ์โครงการจัดการน้ำดื่มปนเปื้อนสารตะกั่วในโรงเรียน Theory of Change โครงการการจัดการความเสี่ยงในการบริโภคน้ำดื่มปนเปื้อนสารตะกั่วในโรงเรียน แผนที่ผลลัพธ์โครงการจัดการน้ำดื่มปนเปื้อนสารตะกั่วในโรงเรียน ผลักดันห้ามใช้ตะกั่วบัดกรีในเครื่องทำน้ำเย็น ผลลัพธ์ของโครงการ ตรวจสอบคุณภาพน้ำดื่ม กิจกรรมหลักของโครงการ ซ่อมหรือเปลี่ยนเครื่องทำน้ำเย็นที่ไม่ได้มาตรฐาน ยกเลิกการใช้เครื่องทำน้ำเย็นที่มีปัญหาสารตะกั่วปนเปื้อน ผลผลิตของโครงการ ออกคำสั่งสำนักนายก และสคบ.ห้ามใช้ ผลิตและซ่อมเครื่องทำน้ำเย็นโดยใช้ตะกั่วในการบัดกรี ทุนมนุษย์ดีขึ้น รู้สึกดีที่บุตรหลานปลอดภัย รู้สึกดีที่นักเรียนปลอดภัยจากสารตะกั่ว คุ้มครองผู้บริโภค

Financial Proxy ผลลัพธ์ด้านทุนมนุษย์ ผลลัพธ์ด้านความรับผิดชอบ ผลตอบแทนที่นักเรียนจะได้รับเพิ่มจากตลาดแรงงาน ผลลัพธ์ด้านทุนมนุษย์ ผลลัพธ์ด้านความรับผิดชอบ งบประมาณในการเปลี่ยนหรือซ่อมเครื่องทำน้ำเย็น ผลลัพธ์ด้านความรู้สึกปลอดภัย ความยินดีที่จะจ่ายเพิ่มให้บุตรหลานปลอดภัยจากน้ำดื่มปนเปื้อนตะกั่ว คุ้มครองผู้บริโภค

โครงการน้ำดื่มปนเปื้อนสารตะกั่ว ข้อมูลทุติยภูมิ โครงการน้ำดื่มปนเปื้อนสารตะกั่ว จำนวนนักเรียนที่ได้รับผลกระทบ จำนวนผู้ปกครองที่ได้รับผลกระทบ จำนวนเครื่องทำน้ำเย็นที่มีปัญหา งบประมาณในการจัดการเครื่องทำน้ำเย็นที่มีปัญหา รายงานเกี่ยวกับการจัดการเครื่องทำน้ำเย็นปนเปื้อนสารตะกั่วในโรงเรียน (สพฐ.) ผลตอบแทนที่จะได้รับจากตลาดแรงงานในอนาคต ความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณสารตะกั่ว และผลตอบแทนที่จะได้รับจากตลาดแรงงานในอนาคต การทบทวนวรรณกรรม คุ้มครองผู้บริโภค

ข้อมูลปฐมภูมิ สัมภาษณ์ และปรึกษาหารือ Deadweight Attribution Benefit period and Drop off คุ้มครองผู้บริโภค

ค่าดังกล่าวได้มาจากค่าเฉลี่ยที่แต่ละหน่วยงานให้ Attribution กับ สสส. Deadweight and Attribution ค่า Deadweight ที่ได้อยู่ระหว่าง 25 - 43 เปอร์เซ็นต์ ขึ้นอยู่กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ส่วนใหญ่เหตุผลของค่า Deadweight ที่เกิดขึ้น เนื่องจากโครงการ มีหน่วยงานอื่น ๆ ทำในบางส่วนอยู่ก่อนแล้ว ค่า Attribution ที่ได้มีค่าอยู่ระหว่าง 40 - 41% ขึ้นอยู่กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ค่าดังกล่าวได้มาจากค่าเฉลี่ยที่แต่ละหน่วยงานให้ Attribution กับ สสส. คุ้มครองผู้บริโภค

ผลลัพธ์ด้านความรู้สึกปลอดภัย ข้อมูลปฐมภูมิ Non-Market Goods Valuation ผลลัพธ์ด้านความรู้สึกปลอดภัย ไม่มีป้ายราคา แต่มีคุณค่า คุ้มครองผู้บริโภค

Non-Market Goods Valuation Stated preference technique Contingent valuation Too much deployment of attention Costly to deal with multi-attributes of changes Difficult to answer especially with unfamiliar goods or situation Difficult to clarify the differences of value and behavior from different levels of attribute (scope sensitivity) Choice experiment Less suffer due to asking for choosing choices Provide natural way to do this Easier to answer; just which choice I prefer Easier because more inclusive level can be one of the attribute levels in the design คุ้มครองผู้บริโภค

แนวคิดพื้นฐานของ Choice Experiment คนเลือกบริโภคสินค้าและบริการที่มีคุณลักษณะใดลักษณะหนึ่งโดยเฉพาะเพื่อให้ตนเองมีความพึงพอใจสูงสุดภายใต้ข้อจำกัดของรายได้ คุณลักษณะใดบ้างของสินค้าหรือบริการที่ผู้บริโภคให้ความสำคัญ ผู้บริโภคให้ระดับความสำคัญต่อคุณลักษณะต่าง ๆ แตกต่างกันหรือไม่ แตกต่างกันอย่างไร และแตกต่างกันมากน้อยขนาดไหน ผู้บริโภคมีความยินดีที่จะจ่ายเท่าไหร่เพื่อให้ได้สินค้าและบริการที่มีคุณลักษณะตามต้องการ เงินที่ยินดีจ่ายเพื่อให้บุตรหลานปลอดภัยจากสารตะกั่ว = ความรู้สึกปลอดภัย

ตัวอย่างคำถาม Choice experiment คุณลักษณะ ทางเลือก 1 ทางเลือก 2 ทางเลือก 3 การลดความเสี่ยงน้ำดื่มปนเปื้อนสารตะกั่ว 100% 50% ไม่เลือกทั้งทางเลือก 1 และทางเลือก 2 การลดความเสี่ยงโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน ไม่มีมาตรการลดความเสี่ยง 90% การลดความเสี่ยงการบาดเจ็บจากเครื่องเล่น ค่าบำรุงการศึกษาต่อปี 2000 บาทต่อปี 1500 บาทต่อปี ดิฉัน/ ผม ต้องการเลือก □ คุ้มครองผู้บริโภค

การเก็บข้อมูลสำหรับ Choice experiment เก็บแบบสอบถาม ความยินดีจ่ายเพิ่มของผู้ปกครองเพื่อให้บุตรหลานปลอดภัยจากน้ำดื่มปนเปื้อนสารตะกั่ว 3,748.85 บาท/ ครัวเรือน/ ปี ขอนแก่น อุบลราชธานี อุดรธานี เทศบาล หมู่บ้านรอบอำเภอเมือง 318 Respondents คุ้มครองผู้บริโภค

A = จำนวนผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย x Outcome incidence การคำนวณ A = จำนวนผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย x Outcome incidence B = A - (A x Deadweight) C = B x Attribution D = C x Financial proxy E = D x Drop-off คุ้มครองผู้บริโภค

Results อัตราคิดลด Benefit Input SROI Ratio 3% 3,257,401,196 20,227,172 161.04 4% 2,717,856,750 134.37 10% 1,392,127,310 68.82 คุ้มครองผู้บริโภค

Results อัตราคิดลด เพิ่ม Deadweight 20% ลด Attribution 20% 3% 104.56 SROI Sensitivity Analysis อัตราคิดลด เพิ่ม Deadweight 20% ลด Attribution 20% 3% 104.56 82.48 4% 87.24 68.82 10% 44.69 35.25 คุ้มครองผู้บริโภค

ผลการประมาณค่า Conditional logit model Variable Coef. Choice A -0.011 Choice B -0.006 lead_med 1.121 lead_high 2.091 dia_med 1.000 dia_high 0.809 acc_med 0.767 acc_high 1.067 price -0.001