สาขารับบริจาคและปลูกถ่ายอวัยวะ เขตสุขภาพที่ 1 20-21 มีนาคม 2560

แผนยุทธฯ ปี 60 - 64 SP สาขา 13 EC สาขา 5 เพิ่มปลูกถ่าย ขาดแคลนอวัยวะ คุณภาพอวัยวะ และการดูแล การกระจายตัวของศูนย์ปลูกถ่ายไม่ดี SP สาขา 13 EC สาขา 5 เพิ่มปลูกถ่าย ลดการตาย ได้คิวเร็ว แผนยุทธฯ ปี 60 - 64 (1) ส่งเสริมการมีส่วนร่วมทุกภาคส่วน (2) สื่อสารประชาสัมพันธ์ (3) พัฒนา ระบบบริการ (4) พัฒนา บุคลากร (5) พัฒนาระบบข้อมูล องค์ความรู้ และการวิจัย 7 BBs

ผลการดำเนินงานและเป้าหมายปี 2560 รพ. สถิติ 5 ปี ปี 2559 HD 2558 เป้า 2560 เชียงราย ฯ 16 2 2,040 20 ลำปาง 5 1 1,738 17 นครพิงค์ 6 1,301 13 ลำพูน 4 N/A พะเยา แพร่ น่าน ศรีสังวาลย์ รวม 27 9 50

Situation Analysis รพ. ระดับ สถานการณ์ รูปแบบ เชียงราย ฯ A มิย 50 - 2 ดำเนินการ คาดการณ์ TC Full time อื่นๆ เชียงราย ฯ A มิย 50 - 2 ลำปาง กย 57 มี Flow ให้ Incharge ปฏิบัติงานร่วมกับคณะกรรมการรพ. นครพิงค์ ตค 58 มีผู้ประสานงานใน ICU.neuro & surg ลำพูน S มค 59 มี RN on call 2 คน พะเยา ปี 60 มีระบบ Living donor กำลังวางระบบ Decease donor แพร่ ประชุมคณะกรรมการแล้ว มอบรองฯ แพทย์ดำเนินการ น่าน ปี 61 มีคณะกก./สถานที่และอุปกรณ์พร้อมแต่ไม่มี neuro surg กำลังวางระบบ Decease donor ศรีสังวาลย์ ปี 62 คณะทำงาน Service plan/ปชส.+รับผู้แสดงความจำนงบริจาคดวงตาโดยทีมจักษุแพทย์ พยาบาลจักษุ และพยาบาลOR ยังไม่ได้ดำเนินการด้านรับบริจาคอวัยวะ

ด้านระบบบริการ สิ่งที่ต้องการการสนับสนุน ปัญหาและอุปสรรค 1. การประชาสัมพันธ์อย่างสม่ำเสมอ เช่น โฆษณาTV สถานที่ราชการ วัด และพรบ.การบริจาคอวัยวะ 2. งบประมาณ ทีมวิทยากรในการจัดอบรม และหลักสูตรอบรมสำหรับแพทย์ระยะสั้น 3 เดือน (Kidney & Cornea transplant) หรือ มีโปรแกรม self learningที่update ความรู้ให้สามารถพัฒนาทักษะได้อย่างต่อเนื่อง 3. ทุนวิจัย และสนับสนุนการเผยแพร่ผลงาน และช่องทางสำหรับผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือ 4. งบประมาณสิ่งก่อสร้าง และอุปกรณ์ทางการแพทย์ ปัญหาและอุปสรรค 1. เจตคติ ความร่วมมือของบุคลากร และประชาชน ทำให้ผู้ป่วย Brain death ถูกละเลยไม่ได้รับการวินิจฉัยสมองตาย และการขอรับบริจาคอวัยวะ 2. ศักยภาพ/ความเชี่ยวชาญของแพทย์และพยาบาล เช่น Declare brain death, Donor care, Cornea transplant 3. การวิจัย เป็นมาตรฐานของ EC แต่ต้องหาทุนวิจัยและแหล่งเผยแพร่ผลงานเอง 4. Transplant unit (one stop service)

ด้านภาวะผู้นำและธรรมาภิบาล ปัญหาและอุปสรรค การประชุมวางแผนการทำงานร่วมกันกับองค์กรภายนอกในระดับจังหวัด (กาชาด) และเครือข่าย เวทีนำเสนอข้อมูลแก่ผู้บริหาร เป็นระยะ เพื่อพัฒนางานร่วมกันเป็นทีมทั้งเครือข่าย สิ่งที่ต้องการการสนับสนุน 1. จัดเวที/ช่องทางสนับสนุนการ ขับเคลื่อนงานรวมกันในรพ. เครือข่าย และองค์กรภายนอก 2. การศึกษาดูงานรพ.ที่ประสบ ความสำเร็จด้านการรับบริจาคและ ปลูกถ่ายอวัยวะ/สภากาชาดไทย อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง

ด้านกำลังคนด้านสุขภาพ ปัญหาและอุปสรรค ไม่มีพยาบาล Full time (ยกเว้นรพ.เชียงรายฯ มี RN 2,ธุรการ 1) 2. บุคลากรที่มีอยู่ไม่เพียงพอต่อการขยายบริการ การนิเทศและทำงานร่วมกับเครือข่าย สิ่งที่ต้องการการสนับสนุน จัดสรรอัตรากำลังให้สอดคล้องกับภาระงาน มีกรอบอัตรากำลังและความก้าวหน้าในวิชาชีพอย่างชัดเจน ต้องการแพทย์ศัลยกรรมระบบประสาทเพิ่ม 1 – 2 คน (รพ.ลำพูน)

ด้านเทคโนโลยีทางการแพทย์ ปัญหาและอุปสรรค 1. อุปกรณ์ทางการแพทย์ในการดูแลผู้รับบริจาคอวัยวะ ได้แก่ Blood gas, Warmer, เครื่องช่วยหายใจชนิด transfer 2. การตรวจ HLA และ cross math สิ่งที่ต้องการการสนับสนุน 1. สนับสนุนอุปกรณ์หรืองบประมาณ ให้มีอุปกรณ์ทางการแพทย์ในการ ดูแลผู้รับบริจาคอวัยวะอย่าง เหมาะสม 2. มีระบบการตรวจ HLA และ cross math จากส่วนกลาง ให้สามารถ นัดจองคิวหรือตรวจเช็ค online ได้ เพื่อความสะดวกแก่ผู้ป่วยและ ผู้ปฏิบัติงาน

ด้านค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพ ปัญหาและอุปสรรค 1. ค่าใช้จ่ายที่ได้รับจากกองทุนต่างๆ ไม่เพียงพอ 2. ค่าตอบแทนพิเศษแก่บุคลากรที่ ต้องขึ้นปฏิบัติงาน On call สิ่งที่ต้องการการสนับสนุน 1. ปรับเพิ่มค่าใช้จ่ายตาม Protocol จากกองทุนต่าง ๆ 2. การจ่ายค่าตอบแทนพิเศษอย่าง เหมาะสมแก่ผู้ขึ้นปฏิบัติงาน On call ทุกคน

ด้านระบบข้อมูลข่าวสาร ปัญหาและอุปสรรค การจัดเก็บข้อมูลไม่เป็นระเบียบ ทางรพ.ต้องออกแบบการจัดเก็บเอง ทำให้การสืบค้นล่าช้า ข้อมูลผิดพลาด เสี่ยงต่อการสูญหาย ถ้าต้องการข้อมูลอื่นๆ ต้องประสานเครือข่ายเอง ล่าช้าและเพิ่มภาระงาน 2. การส่งข้อมูลและรายงานให้เครือข่ายล่าช้า มีความซ้ำซ้อนต้องส่งหลายหน่วยงาน ควรมีการใช้ข้อมูลร่วมกัน สิ่งที่ต้องการการสนับสนุน มีระบบ Data center ให้ทุกรพ.ใช้ร่วมกัน ทั้ง 3 ส่วน คือ ผู้บริจาคอวัยวะสมองตาย ผู้แสดงความจำนงบริจาคอวัยวะ และการผ่าตัดปลูกถ่ายอวัยวะ ซึ่งทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถดึงข้อมูล หรือสืบค้นข้อมูลแบบ real time ในภาพรวมได้

(ยุทธ 3) Service delivery (ยุทธ 3) ขยาย Donor center ในรพ.ระดับ S จำนวน 4 แห่ง (60=พะเยา&แพร่ ,61=น่าน ,62=ศรีสังวาลย์) กำหนดให้มีโครงสร้างและระบบการทำงานที่ชัดเจน Health Work Force (ยุทธ 4) จัดทำแผนฯ พัฒนาทักษะเฉพาะทางของพยาบาลวิชาชีพ 5 ปี พัฒนา regional kidney retrieval team (รพ.เชียงรายฯ) จัดอบรมเครือข่ายบริการรับบริจาคอวัยวะ ร่วมกับเขต/ส่วนกลาง Health Information (ยุทธ 2/5) พัฒนาข้อมูล(ร่วมกับส่วนกลาง) และสื่อประชาสัมพันธ์เพื่อประชาชน Technology (ยุทธ 3) สนับสนุน technology ดูแล resuscitate donor ถนอมอวัยวะ การตรวจวินิจฉัยสภาพหรือความผิดปกติของอวัยวะที่ปลูกถ่าย Finance (ยุทธ 4) พัฒนาแนวทางการจ่ายค่าตอบแทนการปฏิบัติงานอย่างเหมาะสม Governance (ยุทธ 5) ทบทวนและจัดทำยุทธศาสตร์ 5 ปี ร่วมกับภาคีเครือข่าย การกำกับติดตาม (Service plan) และจัดทำคู่มือปฏิบัติงานการปลูกถ่ายไตกระทรวง สธ. (ร่วมกับส่วนกลาง)

สถานการณ์และมาตรการดำเนินงาน ปี 2560 - 2564 เป้าหมาย สถานการณ์ มาตรการ ปี 60 ปี 61 ปี 62 ปี 63 ปี 64 1.มี Donor centerคุณภาพเพิ่มขึ้น มีรพ.ระดับ A-M1 11 แห่ง(เป็น Donor center 3 แห่ง Tx center 1 แห่ง) แต่โครงสร้างและผู้รับผิดชอบยังไม่ชัดเจน Donor centerเพิ่มขึ้น 1 แห่ง (ลำพูน) Donor center เพิ่มขึ้น1 แห่ง (พะเยา/แพร่) รพ.ระดับ A-S 8 แห่งเป็น Donor center รพ.ระดับ A-M1 8/11 แห่งเป็น Donor centerคุณภาพ 2.จำนวนการปลูกถ่ายไตสำเร็จ 1.อยู่ในช่วง Learning curve 2.Uro surgeon ไม่เพียงพอ มี Tx.center ระดับ 2 (ชร.)

เป้าหมายการดำเนินงานปี 2560 GAP มาตรการ KPI Essential Task 3 เดือน 6 เดือน 9 เดือน 12 เดือน 1.Structure ยังไม่มีโครงสร้าง บทบาทไม่ชัดเจน เพิ่มขีดความสามารถรพ.ระดับ S,M1 ในการรับบริจาคอวัยวะ 1.จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ (2 ครั้ง)/ส่งบุคลากรอบรม (ชร./ลำพูน/กาชาด) 2.ประชุมคณะกก.เครือข่าย 1.จำนวนผู้บริจาคอวัยวะสมองตายในรพ.ระดับ A > 5 ราย S/M1>1 ราย 2.มีจำนวน Donor center เพิ่มขึ้น แพทย์และพยาบาลมีความรู้เรื่องการบริจาคอวัยวะ มีโครงสร้างและระบบการทำงานรับบริจาคอวัยวะ มีผู้บริจาคอวัยวะสมองตายตามเป้าหมาย มีการประชุมเครือข่าย และแผนการทำงานร่วมกัน 2.System ยังไม่ได้วางระบบ/ครุภัณฑ์ไม่เพียงพอ 1.จำนวนผู้บริจาคอวัยวะสมองตายในรพ.ระดับ A > 1-2 ราย 2.จำนวน Donor center เพิ่มขึ้น(ลำพูน) จำนวนผู้บริจาคอวัยวะสมองตายในรพ.ระดับ A > 2-4 ราย A > 4-6 ราย S/M1>1-2 ราย A > 6-9 ราย 2.จำนวน Donor center เพิ่มขึ้น(พะเยา/แพร่)) 3.Staff ไม่มีFull time/ไม่มีประสบการณ์

“การให้ที่ยิ่งใหญ่ คือ การให้ โอกาส ที่สามารถเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตคนได้”