บทเรียน Protege พื้นฐานของการเรียนรู้ ProtegeOWL บนเว็บไซต์ protege

Protege คือ ? -Protege เป็น โปรแกรมที่ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการใช้งาน หลักการของโปรแกรมคือการสร้างโดเมนและการประยุกต์ใช้ knowledge-based ด้วย Protege - ช่วงของ Ontologies มาจากการจำแนกประเภท, database schemas ไปหาทฤษฏีที่เป็นจริงอย่างเต็มรูปแบบ -Ontologies ขณะนี้มีศูนย์กลางในการใช้งานจำนวนมากเช่น พอร์ทัลความรู้ทางวิทยาศาสตร์การจัดการข้อมูลและระบบบูรณาการ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์และการบริการเว็บ

การติดตั้ง Protege - ไปที่ started.html ดาวโหลด protege ( เวอร์ชั่น 3.x) - ทำการติดตั้ง Protege OWL ระหว่างการติดตั้งให้เลือก อ็อฟชั่น Basic+OWL - อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมที่

Protege Ontologies มีหลักในการสร้างแบบจำลองอยู่สองวิธี ดังนี้ -Frame-based -OWL(Web Ontology Language) แต่ละส่วนจะมี user interface ดังนี้ Frame-based - คลาส (Classes) - ช่องทางสำหรับคุณสมบัติและความสัมพันธ์ (Slots for properties and relationships) - ค่าคงตัวสำหรับคลาส (Instances for class)

Protege OWL(Web Ontology Language) - คลาส (Classes) - คุณสมบัติ (Properties) - ค่าคงที่ (Instances) - ความเป็นเหตุเป็นผล (reasoning)

การสร้าง OWL Ontology E2: การสร้าง OWL Ontology - เริ่ม protege - ไปที่ File เลือก New Project – เลือก OWL/RDF files – เลือก Ontology URI ( – เลือก OWL DL – เลือก Properties View - จะได้ Protege-OWL ที่ว่างมา จากนั้นก็สร้างโปรเจ็กได้ - บันทึกไว้ในแฟ้มของคุณชื่อ pizza.owl

ชื่อคลาส - ไปที่แทบคลาส - คลาสของต้นไม้จะว่างอยู่ ประกอบด้วยคลาสหนึ่งเรียก owl:Thing ภายในจะมี subclass ต่างอยู่ E3: สร้าง subclasses โดยสร้าง Pizza PizzaTopping และ PizzaBase ให้เป็น subclasses ของ owl:Thing - ชื่อที่ใช้ประชุม ชื่อธรรมดา (no special naming convention) ชื่อที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลง (consistency)

Disjoint คลาส E4: วิธีการที่จะบอกว่า พิซซ่า, หน้าพิซซ่า และพื้นฐานของพิซซ่ามี การเคลื่อน 1. เลือก class Pizza 2. กดปุ่ม add siblings บนเครื่องมือ Disjoint classes 3. เพิ่ม PizzaBase และ PizzaTopping 4. เลือกคลาส PizzaTopping 5. เพิ่ม Pizza และ PizzaBase ที่ disjoint class

E5: สร้างกลุ่มของคลาส - สร้าง ThinAndCrisyBase และ DeepPanBase เป็น subclasses ของ PizzaBase ให้แต่ละอันมี disjointed - คลิกขวาตรง PizzaBase แล้วเลือก create subclasses - ตามด้วยตัวช่วยที่สร้าง disjoint สำหรับสองคลาสนี้ - จะประหยัดเวลาเมื่อเราต้องการสร้าง disjoint คลาสจำนวน มากๆ

E6: สร้างบาง subclasses ของ PizzaTopping เลือก PizzaTopping สร้าง subclaesses ได้แก่ MeatTopping, VegetableTopping, CheeseTopping และ SeafoodTopping โดย ที่แต่ละคลาสนี้จะต้องมี disjoint เลือกคลาส MeatTopping เพิ่ม disjoint ให้ subclasses ได้แก่ SpicyBeefTopping, PepperoniTopping, SalamiTopping และ HamTopping เลือก VegetableTopping เพิ่ม disjoint ให้ subclasses ได้แก่ TomatoTopping, OliveTopping, MushroomTopping, PepperTopping, OnionTopping, CaperTopping

E6: สร้าง disjoint subclasses เลือก PepperTopping เพิ่ม disjoint ให้ subclasses ได้แก่ RedPepperTopping, GreenPepperTopping, JalapenoPepperTopping เลือก CheeseTopping เพิ่ม disjoint ให้ subclasses ได้แก่ MozzarellaTopping, ParmezanTopping Select SeafoodTopping เพิ่ม disjoint ให้ subclasses ได้แก่ TunaTopping, AnchovyTopping and PrawnTopping

คุณสมบัติของ OWL - คุณสมบัติ OWL แสดงความสัมพันธ์ระหว่าง 2 วัตถุ - มีสองคุณสมบัติหลัก คือ ● คุณสมบัติหลักของวัตถุ : วัตถุลิงค์ไปยังวัตถุ ● คุณสมบัติของประเภทข้อมูล : วัตถุลิงค์ไปยัง XML Schema ประเภทข้อมูล หรือ rdf:literal -OWL มีคุณสมบัติอื่น ๆ ถ้าจะใช้จะต้องมีการเพิ่มคำอธิบายที่ สำคัญที่คลาสนั้นๆ แต่บุคคลและคุณลักษณะ

คุณสมบัติของ OWL

E7 : การสร้างคุณสมบัติของวัตถุ ● สลับไปที่แท็บ "Properties" ● กดปุ่ม "Create Object Property" เพื่อสร้างคุณสมบัติของวัตถุใหม่ ● เปลี่ยนชื่อเป็น hasIngredient

E8 : การสร้างคุณสมบัติย่อย - เลือก Select hasIngredient property ● เพิ่ม hasTopping และ hasBase ที่ subproperties

คุณสมบัติผกผัน - แต่ละคุณสมบัติของวัตถุ อาจจะสอดคล้องกับ คุณสมบัติการ ผกผัน - ถ้าบางคุณสมบัติ ลิงค์บุคคล a กับ บุคคล b แล้ว คุณสมบัติ ผกผันก็จะลิงค์ระหว่าง บุคคล a กับ บุคคล b ด้วย