สถานการณ์ Introduced Species ในประเทศไทย ไทยถาวร เลิศวิทยาประสิทธิ สุชนา ชวนิชย์ ภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ชนิดพันธุ์ต่างถิ่นคืออะไร กระบวนการที่นำพาสิ่งมีชีวิตไปยังที่ต่างๆ -ชนิดพันธุ์ต่างถิ่นที่มากับน้ำอับเฉา วิวัฒนาการของชนิดพันธุ์ต่างถิ่น สถานการณ์และปัญหาที่เกิดขึ้น -กรณีศึกษาในต่างประเทศ -กรณีศึกษาในประเทศไทย การจัดการปัญหา

คำนิยาม ชนิดพันธุ์ต่างถิ่น Introduced Species,Non-Indigenous, Non-native, Exotic, Alien Native Species, Indigenous Invasive Species สิ่งมีชีวิตที่มีขนาดเล็ก สิ่งมีชีวิตที่มีขนาดใหญ่

กระบวนการที่นำชนิดพันธุ์ต่างถิ่นไปสู่สิ่งแวดล้อมใหม่ Aquaculture, Aquarium trade, Biological control, Channel, Canals, Live bait, Scientific research and public aquariums, Ship and boats

กระบวนการที่นำพาชนิดพันธุ์ต่างถิ่นไปยังที่ต่างๆ -โดยกระบวนการทางธรรมชาติ เช่น ไปโดย กระแสลม กระแสน้ำ ไปกับสิ่งมีชีวิตอื่นเป็นต้น -โดยมนุษย์ แบบตั้งใจ เช่น การนำสัตว์หรือพืชต่างถิ่นมาเลี้ยงเพิ่มผลผลิต การค้าสัตว์เลี้ยงและสัตว์สวยงาม เป็นต้น แบบไม่ตั้งใจ เช่น สิ่งมีชีวิตที่ติดมากับสัตว์เลี้ยง ติดมากับน้ำอับเฉาเรือ เป็นต้น

ชนิดพันธุ์ต่างถิ่นที่มากับน้ำอับเฉาเรือ -ในต่างประเทศ เช่น อเมริกา ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ มีการศึกษามากเพราะชนิดพันธุ์ต่างถิ่น สร้างความเสียหายมาก จึงจำเป็นต้องติดตามสถานการณ์ อย่างต่อเนื่อง -สำหรับประเทศไทยทำการศึกษาน้อยมากและฐาน ข้อมูลเก่าก็ไม่สมบูรณ์

อับเฉาเรือ ตัวอับเฉา Ballast Solid น้ำอับเฉา Ballast Water

ตัวอับเฉา Ballast Solid

น้ำอับเฉา Ballast Water

Ballast Water Discharge Annual Discharge in US Waters 79,000,000 Metric Tons (21,000,000,000 gallons) Global Transfer 10,000,000,000 metric tons annually Niimi 2004 58,000,000 gallons per day Over 2,400,000 gallons per hour

Rate of Coastal Invasions This graph shows the rate of invasions of marine invertebrates and seaweeds based upon the number of new invasions occurring in the U.S. coastal zone from 1790 to 1999. For example, there were 150 new invasions from 1970–1999. The total number of invasions plotted on this graph is 374 species.

The discovery that marine species could be translocated in the ballast water of modern steel ships was first reported by Ostenfeld (1908)

Organisms in Ballast Water Bacteria Viruses Phytoplankton Zooplankton Seaweed Fish Benthic Organisms

สถานการณ์ชนิดพันธุ์ต่างถิ่น ในปี ค.ศ. 2001 ประเทศไทย??????????

Photos are copyright-free and may be downloaded for public use but it is requested that credit be given to the Great Lakes NOBOB Project Team.

Michel Gilbert and Sven Neulinger sampling ballast water with plankton nets aboard the Berge Nord.

Figure 5: Ballast tank overflow during one of the flow-through exchange experiments

Biological Analyses Bacteria

Phytoplankton : -Cholophyll a -Phytoplankton taxa analyses

วิวัฒนาการของชนิดพันธุ์ต่างถิ่น 1. ระยะการนำเข้ามาของชนิดพันธุ์ ต่างถิ่น 2. ระยะการปรับตัว 3. ระยะการสถาปนาตัวเอง 4. ระยะการเป็นชนิดพันธุ์พื้นเมือง

ผลกระทบของชนิดพันธุ์ต่างถิ่น 1. ผลด้านบวก -การประมง เช่น การนำกุ้งขาวมาเพาะ เลี้ยงเพื่อเพิ่มผลผลิต แต่ระยะยาวผลกระทบ ด้านลบ? 2. ผลด้านลบ -ด้านเศรษฐกิจ -ด้านระบบนิเวศ -ด้านสุขภาพของมนุษย์

Zebra Mussels in the Great Lakes Name: Dreissena polymorpha Origin: Caspian Sea, via canals into the Baltic Sea, by ship to the Great Lakes  Introduced: ca. 1986 Life cycle: rapid growth, sustain cold winters, extreme number of eggs, active filter feeders (change plankton bio- mass and composition), settle on both hard and soft bottom Effects: decreased fish stocks, higher water clarity so that bottoms are recolonized by rooted plants, immense clogging of pipes, water inlets, power plant pipes, fouling of boat hulls and even engines

The green shore crab (Carcinus maenas), origin: Europe; spreads from San Francisco Bay northwards since 1990; reduces commercial dangeon crabs; economic damage $44 million

The parasitic barnacle Loxothylacus panopaei from the Gulf of Mexico and South Florida infects various crabs in the Chesapeake Bay

Mnemiopsis leidyi The native habitat of the ctenophore Mnemiopsis leidyi is in temperate to subtropical estuaries along the Atlantic coast of North and South America. In the early 1980s, it was accidentally introduced to the Black Sea, where it flourished and expanded into the Azov, Marmara, Mediterranean, and Caspian Seas. The anchovy catch plummeted from 500,000 tons in the early 1980s to 100,000 tons in 1989. Although that has since rebounded to about 300,000 tons, catches of a second food fish, the Azov Sea kilka, have fallen to zero.

ตัวอย่างแพลงก์ตอนที่พบในน้ำอับเถาจากเรือสินค้าที่จอดที่ท่าเรือแหลมฉบัง แพลงก์ตอนพืช 3 ดิวิชั่น 65 สกุล แพลงก์ตอนสัตว์ 2 ไฟลั่ม 5 กลุ่ม

สกุลของแพลงก์ตอนพืชในตัวอย่างน้ำอับเฉา Ceratium sp. Coscinodiscus sp. Rhizosolenia sp. Chaetoceros sp. Ulothrix sp.

สกุลแพลงก์ตอนพืช A A A B 1 3 น้ำที่ท่าเรือ 2

ตัวอย่างน้ำอับเฉาจากบริเวณแหลมฉบัง ตัวอย่างน้ำอับเฉาจากประเทศญี่ปุ่น Ceratium 79 % Chaetoceros 9 Coscinodiscus 1 Ulothrix 3 Other 4 Bacteriastrum Geminella Ceratium 95 % Rhizosolenia 3 Other 2 ตัวอย่างน้ำอับเฉาจากบริเวณแหลมฉบัง ตัวอย่างน้ำอับเฉาจากประเทศญี่ปุ่น Melosira 2 % Oscillatoria 16 Peridinium 4 Phacus 5 Pyrodinium 10 Stombomonas Ulothrix 19 Other Staurastrum 1 Thalassionema Thalassiosira Spirulina 3 Thalassiotrix Nitzschia Guinardia 7 Leptocylindus Coscinodiscus Chodatella 6 Ceratium 92 % Rhizosolenia 2 Coscinodiscus other 4 ตัวอย่างน้ำอับเถาจากท่าเรือโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น น้ำทะเลจากท่าเทียบเรือ

แพลงก์ตอนสัตว์ในตัวอย่างน้ำอับเฉา Copepod Nauplius Tintinnopsis sp.

ตัวอย่างน้ำอับเฉาจากบริเวณแหลมฉบัง ตัวอย่างน้ำอับเฉาจากประเทศญี่ปุ่น Ostracod 8 % Codonellopsis 1 Copepod 20 Difflugia 26 Nauplius 31 Polydora 3 Tintinnopsis 10 Tintinnid Difflugia 11 % Leprotintinnus 5 Nauplius 32 Tintinnid 3 Amphorellopsis 1 Codonellopsis Copepod 8 Favella Tintinnopsis 36 ตัวอย่างน้ำอับเฉาจากบริเวณแหลมฉบัง ตัวอย่างน้ำอับเฉาจากประเทศญี่ปุ่น Copepod 8 % Difflugia 20 Nauplius 25 Tintinnid 2 Tintinnopsis 23 Leprotintinnus 11 Codonellopsis 5 Favella 6 Copepod 19 % Favella 7 Nauplius 15 Tintinnid 4 Tintinnopsis 55 ตัวอย่างน้ำอับเถาจากท่าเรือโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น น้ำทะเลจากท่าเทียบเรือ

การจัดการปัญหา เป้าหมาย วิธีการ -อนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ -ป้องกันสุขภาพของมนุษย์ -ป้องกันความสูญเสียทางเศรษฐกิจ วิธีการ -ความคุมและ/หรือกำจัดชนิดพันธ์ต่างถิ่น

Current IMO Regulations Adopted in 1997 Minimize uptake of harmful aquatic organisms, pathogens and sediments Remove ballast sediment on a timely basis Avoid unnecessary discharge of ballast water Ballast water exchange

ชม DVD ครับ

Ballast Water Exchange “Where Practicable” should exchange 200 nautical miles offshore “Whenever possible” exchange at least 200 nautical miles offshore Or at least 50 nautical miles offshore

New IMO Convention Adopted February 2004 Must be ratified by 30 states (countries) As of May 2005 2 countries have ratified Spain and Brazil Establishes Ballast Water Performance Standard Requires Exchange or Treatment Earliest Implementation 2009

ชนิดพันธุ์ต่างถิ่นชนิดใดที่เป็นปัญหา หรือมีแนวโน้มที่จะก่อให้เกิดปัญหา ในน่านน้ำไทย ?????????????????

ขอบคุณครับ