การปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ วัฒนธรรม และค่านิยมของระบบราชการ เรื่องเล่า การปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ วัฒนธรรม และค่านิยมของระบบราชการ โดย นางปานจิต จินดากุล

ลำดับการนำเสนอ กระบวนทัศน์ใหม่ของระบบราชการไทย ผลการสำรวจข้าราชการไทย ความหมาย กระบวนทัศน์ใหม่ของระบบราชการไทย ผลการสำรวจข้าราชการไทย กรณีตัวอย่าง

กระบวนทัศน์ วัฒนธรรม และค่านิยม กระบวนทัศน์ [ Paradigm ] : แบบแผน (Pattern) หรือ ตัวอย่าง (Example) หรือตัวแบบ (Model)

วัฒนธรรม [ Culture ] ค่านิยม [ Value ] : วิถีชีวิตของหมู่คณะ : ความคิด (Ideas) ประเพณี (Customs) ทักษะ (Skills) ศิลปะ (Arts) ของคน หรือกลุ่มคน ซึ่งสืบทอดส่งผ่านจากคนรุ่นหนึ่งไปอีกรุ่นหนึ่ง : วิถีชีวิตของหมู่คณะ ค่านิยม [ Value ] : ความเชื่อถือที่ถาวรเกี่ยวกับสิ่งที่เหมาะสม หรือมาตรฐานความ เชื่อซึ่งเป็นที่ยึดถือ หรือเป็นที่ยอมรับโดยบุคคล กลุ่มคน หรือ สังคม

ตัวอย่างของค่านิยมไทยต่อการบริโภค ความไม่กระตือรือร้น ไม่ดิ้นรน: สินค้าที่ อำนวยความสะดวกจะได้รับความนิยม ใช้ทรัพยากรในอนาคตเพื่อความสุขในวันนี้ : สินเชื่อ, บัตรเครดิต, เงินผ่อน, เงินกู้ บริโภคนิยม: ซื้อตามความพอใจของตน ทำให้จูงใจคนไทยให้ซื้อได้ไม่ยาก 4

กระบวนทัศน์ใหม่ที่ควรเป็น กระบวนทัศน์เดิม กระบวนทัศน์ใหม่ที่ควรเป็น ประชาชนคือผู้อยู่ใต้ปกครอง ประชาชนคือลูกค้าที่ต้องเอาใจใส่ มุ่งรักษาสถานภาพเดิม ผู้นำการเปลี่ยนแปลง ยึดระเบียบกฎเกณฑ์เข้มงวด ใช้ระเบียบกฎเกณฑ์อย่างมีดุลพินิจ วัดผลจากกิจกรรม วัดผลสัมฤทธิ์ ทำตามสั่ง ริเริ่มสร้างสรรค์ แบ่งงานกันทำตามหน้าที่ เน้นการทำงานเป็นทีม รวบอำนาจ กระจายอำนาจ เน้นการควบคุม เน้นการช่วยเหลือแนะนำ ทำงานตามสายบังคับบัญชา ทำงานแนวราบ - สร้างเครือข่าย ทำงานเช้าชาม-เย็นชาม มีวิสัยทัศน์ ไม่มีการวัดการให้บริการ สร้างตัวชี้วัด ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง พร้อมรับการเปลี่ยนแปลง ปกปิด โปร่งใส ตัดสินใจโดยภาครัฐ ประชาชนมีส่วนร่วม

ฉันพร้อมทำงานเพื่อประชาชน คุณลักษณะข้าราชการ ที่พึงประสงค์ ในระบบราชการยุคใหม่ I AM READY ฉันพร้อมทำงานเพื่อประชาชน

I AM READY มีส่วนร่วม โปร่งใส Integrity ทำงานอย่างมีศักดิ์ศรี Activeness ขยัน ตั้งใจ ทำงานเชิงรุก Morality มีศีลธรรม คุณธรรม Relevancy รู้ทันโลก ปรับตัวทันโลกตรงกับสังคม Efficiency มุ่งเน้นประสิทธิภาพ Accountability รับผิดชอบต่อผลงาน ต่อสังคม Democracy มีใจและการกระทำที่เป็นประชาธิปไตย มีส่วนร่วม โปร่งใส Yield มีผลงาน มุ่งเน้นผลงาน

ลักษณะการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรม I AM READY จำแนก 5ประเภท โน้มเอียงสนับสนุน บุกเบิก ต่อต้าน เฉยเมย โน้มเอียงต่อต้าน

ผลการศึกษากระบวนทัศน์ และ คุณลักษณะ ของข้าราชการไทย ผลการศึกษากระบวนทัศน์ และ คุณลักษณะ ของข้าราชการไทย 12

ส่วนใหญ่พบในกลุ่มกระทรวงด้านการบริหารและความมั่นคง ภาพรวมผลการวิจัย: การศึกษากระบวนทัศน์ และ คุณลักษณะของข้าราชการไทย ปี 2547 ลักษณะ เรียนรู้จากผู้อื่น ไม่คิดว่าตนเองถูกต้องเสมอไป ยอมรับว่าทุกคนต่างมีความสามารถที่เป็นประโยชน์ต่อหน่วยงาน ไม่หวงวิชา ชอบแลกเปลี่ยนความรู้กันเป็นทีม ใจกว้าง มีทัศนคติเชิงบวก ใฝ่รู้ ติดตามความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีทุกรูปแบบ เต็มใจทำงานเพื่อบริการประชาชนนอกเวลาราชการในกรณีเร่งด่วน กระบวนทัศน์ ที่มุ่งให้เกิดผลงานมากกว่ามุ่งปฏิบัติให้ถูกต้องตามขั้นตอนที่เคยปฏิบัติ มีการกระจายอำนาจความรับผิดชอบ ให้โอกาสผู้ร่วมงานตัดสินใจร่วมกัน ข้าราชการไทยก้าวผ่านจิตสำนึกที่ไม่ยึดติดกับความคิดในลักษณะเป็นราชการแบบดั้งเดิมในระดับหนึ่งแล้ว ส่วนใหญ่พบในกลุ่มกระทรวงด้านการบริหารและความมั่นคง 12

ทุกกลุ่มเป้าหมายมีร่วมกัน ผู้บังคับบัญชายังขาด กระบวนทัศน์ คุณลักษณะข้าราชการไทย พ.ศ. 2547 จากการประเมิน 360 องศา – ตนเอง ผู้บังคับบัญชา เพื่อนร่วมงาน และผู้ใต้บังคับบัญชา ทุกกลุ่มเป้าหมายมีร่วมกัน ผู้บังคับบัญชายังขาด ยังคงแก้ปัญหาโดยยึดกฎ ระเบียบ การใช้วิธีลอกเลียนการทำงานในอดีต ยึดเอกสารข้อมูลเก่าเมื่อเกิด เมื่อขัดแย้ง มักหาทางประนีประนอม ทำงานเฉพาะหน้าให้เสร็จไปวัน ๆ ชอบทำงานธุรการ การสอนงาน พิจารณารอบด้าน คิดนอกกรอบ ยอมรับผู้อื่น กระบวนทัศน์ ความไม่มีพรมแดน การทำงานแบบบูรณาการ การบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วม ความกล้าคิด-กล้าทำ การเรียนรู้ร่วมกันเป็นทีม การสร้างวิสัยทัศน์ร่วมในการทำงาน มุ่งอนาคต การคิดสร้างสรรค์  การมุ่งอนาคต การคิดเป็นระบบ คุณลักษณะ การสร้างแรงบันดาลใจ การแสวงหาข้อยุติโดยใช้วิธีประนีประนอม แสวงหาพันธมิตรและเล็งเห็นผลกระทบสืบเนื่องจากผลงานที่ทำ การมองจากภายนอกเข้ามา การรู้เท่าทันเทคโนโลยี มีพลังในตน สามารถเปลี่ยนผ่าน และยืดหยุ่นได้ ข้อค้นพบในการประเมินตนเอง ขาด 13

ผลการศึกษาการสำรวจกระบวนทัศน์ ปี 2548 งบปี 2549 ผลการศึกษาการสำรวจกระบวนทัศน์ ปี 2548 ก่อนปี 2546 I AM READY ปัจจุบัน การเปลี่ยนแปลง 3.9971 Integrity-ทำงานอย่างมีศักดิ์ศรี 4.2480 0.2509** 3.8531 Activeness-ทำงานเชิงรุก 4.2015 0.3484** 4.1963 Morality-มีคุณธรรม 4.4185 0.2222** 3.9889 Relevancy-ทันโลก ทันสังคม 4.3842 0.3953** 4.0036 Efficiency-ทำงานมีประสิทธิภาพ 4.4225 0.4189** 4.2877 Accountability- รับผิดรับชอบ 4.5636 0.2759** 3.9806 Democracy- มีประชาธิปไตย 4.3213 0.3407** 4.0233 Yield- เน้นผลงาน 4.3897 0.3664** 4.0412 ภาพรวม 4.3686 0.3274** 8 8 2 8 2 2 1 1 1 14

ผลการสำรวจความเห็นของข้าราชการและประชาชนต่อการเปลี่ยนแปลง ปี 2550 I A M R E A D Y 15 ข้าราชการ ประชาชน

ด้านการใช้เครื่องมือ Knowledge Worker ด้านตรรกะ ด้านภาษา ด้านมิติ ด้านมนุษยสัมพันธ์ ทักษะ ด้านการใช้เครื่องมือ ด้านอารมณ์ ด้านร่างกาย ด้านตามภารกิจ

Knowledge Worker คุณลักษณะของบุคคลที่จะเป็น Knowledge Worker คนทำงาน 4 ลักษณะ : ฉลาด กัดไม่ปล่อย ทำงานหนัก มีทัศนคติที่ดี ให้ความสำคัญกับคนรุ่นใหม่ และคนที่มีความสามารถ พิเศษ ให้ความสำคัญคนที่เชื่อในค่านิยม/หลักการพื้นฐาน ของหน่วยงาน

Knowledge Worker ทำอะไร ทำงานในลักษณะ Agenda Base ศึกษา Best Practice/Model ใหม่ ศึกษา/วิเคราะห์ข้อมูล สภาพแวดล้อม ของเรื่องที่จะดำเนินการ การเขียน TOR หรือ Proposal ประยุกต์รูปแบบ/Model ต่าง ๆ Presentation : Oral & Writing ประสานงานทั้งด้าน Logistic & Technique Implement ให้เกิดผล Know how to learn

กรณีศึกษา บ. ปูนซีเมนต์ไทย จก. กรมการกงสุล กรมการขนส่งทางบก โรงพยาบาลบ้านตาก สำนักงานที่ดินจังหวัดสงขลา กรมราชทัณฑ์ กรมพัฒนาชุมชน สำนักงานปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม กรณีศึกษา 22

บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย มหาชน จำกัด การให้ความสำคัญต่อทรัพยากรมนุษย์ การสร้างคุณภาพชีวิตในการทำงาน การพัฒนาบุคคลากรอย่างต่อเนื่อง การบริหารทรัพยากรมนุษย์อย่างเป็นระบบ และมีหลักการ การสร้างตลาดแรงงานภายใน 24

บริษัทได้ดำเนินธุรกิจภายใต้อุดมการณ์ 4 ประการ ตั้งมั่นในความเป็นธรรม มุ่งมั่นในความเป็นเลิศ เชื่อมั่นในคุณค่าของคน ถือมั่นในความรับผิดชอบต่อสังคม รักษาความเป็นผู้นำของธุรกิจปูนซีเมนต์ในประเทศ พร้อมทั้งมุ่งมั่นที่จะพัฒนาตนเองเป็นผู้นำของธุรกิจปูนซีเมนต์ในภูมิภาคอาเซียน

Model ของ ปูนซิเมนต์

Model ของ ปูนซิเมนต์

Model ของ ปูนซิเมนต์ 27

Model ของ ปูนซิเมนต์

Model ของ ปูนซิเมนต์ 29

Model ของ ปูนซิเมนต์

Model ของ ปูนซิเมนต์

หน่วยงานต้นแบบ หน่วยงานนำร่อง โครงการสร้างต้นแบบการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ วัฒนธรรม และค่านิยม ศึกษากระบวนการเรียนรู้จากหน่วยงานต้นแบบ เพื่อนำไปส่งเสริมการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ในหน่วยงานนำร่อง หน่วยงานต้นแบบ หน่วยงานนำร่อง กรมการกงสุล กรมราชทัณฑ์ กรมการขนส่งทางบก กรมพัฒนาชุมชน สำนักงานที่ดินสงขลา โรงพยาบาลบ้านตาก สำนักงานปลัดกระทรวงแรงงาน กรมสุขภาพจิต สำนักงานเกษตรจ.สมุทรสงคราม สำนักงานจังหวัดเพชรบุรี

การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ กรมการกงสุล การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ 1. ปลูกฝังให้บุคลากรบริการประชาชน 2. ปฐมนิเทศก์ข้าราชการใหม่ทุกคนให้รู้จักการให้บริการ 3. แยกส่วนงานวิชาการออกจากงานบริการประชาชน

การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ กรมราชทัณฑ์ การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ 1. เปิดเรือนจำสู่สังคม 2. เปิดโอกาสให้ภาคสังคมมีส่วนร่วม 3. สร้างมาตรฐานเรือนจำ 10 ประการ 4. มาตรฐานความโปร่งใสของเรือนจำ 5 ด้าน 5. เน้นการพัฒนาบุคลากร 6. ปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กร เป็นองค์กรแห่ง ความพอเพียง 7. ประยุกต์หลักทัณฑวิทยาแนวใหม่ในการแก้ไข ฟื้นฟูผู้กระทำผิด

โรงพยาบาลบ้านตาก จังหวัดตาก การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ 1. พัฒนาปรับปรุงคุณภาพการบริการประชาชนด้วยการจัดการความรู้ด้วย แบบบ้านตากโมเดล 2. พัฒนาปรับปรุงคุณภาพการบริการประชาชนด้วยการจัดการความรู้ด้วย แบบบ้านตากโมเดล สร้างองค์ความรู้เป็นแนวปฏิบัติที่นำไปสู่การสร้าง คุณภาพชัดเจนและทำจริงจัง โดยบูรณาการกิจกรรม และวิธีการต่างๆ ที่เคยทำ สังเคราะห์เป็นบทเรียนที่พร้อมให้หน่วยงานอื่นเข้ามาเรียนรู้ ศึกษาและนำไปประยุกต์ใช้ 3. สร้างนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาคุณภาพการทำงานอย่างต่อเนื่องยาวนาน ทุกส่วนงาน 4. ความพร้อมของบุคลากร เจ้าหน้าที่มีศักยภาพ ได้รับการพัฒนา ร่วมแรง ร่วมใจ และมีทัศคติที่ดีต่อ การทำคุณภาพของทั่วถึงทั้งองค์กร

กระบวนการสู่บ้านคุณภาพสร้างสุข โรงพยาบาลบ้านตาก การบรรลุเป้าหมาย ที่จะทำให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดี โรงพยาบาลอยู่ได้และเจ้าหน้าที่มีความสุข กระบวนการสู่บ้านคุณภาพสร้างสุข 10. เดินสู่จุดหมาย HT - กิจกรรม 5 ส โดยเน้นแนวคิดมากกว่ารูปแบบ การทำงานเป็นทีม ความคิดสร้างสรรค์ และถ่ายทอดแก่กัน 9. จัดการประเมิน 1. เริ่มต้นที่ฐาน มีการประเมินผล ทั้งประเมินตนเอง และประเมินกระบวนการทำงาน โดยเน้นการประเมินที่ผลของงานหรือผลสัมฤทธิ์ HPH Public Health Standard 2. สร้างบ้านน่าอยู่ 8. สานสู่การปฏิบัติ ปรับโครงสร้างองค์กรให้เหมาะสม มีบรรยากาศการทำงานที่ดี และมีความรู้สึกปลอดภัย HA,ISO,PSO,TQA, Deming price, MBNQA ทุกคนต้องร่วมมือในการปฏิบัติหน้าที่ของตนเพื่อความสำเร็จของงานร่วมกัน มีการทบทวนเพื่อนำมาปรับปรุง แก้ไขและการสร้างวัฒนธรรมคุณภาพร่วมกันอย่างต่อเนื่อง Plan TQMCQI SS OD ESB Act Do 3. ผู้บริหารต้องรู้ ผู้บริหารทุกระดับมองภาพรวมขององค์กรไปในทิศทางเดียวกัน และใช้หลักการบริหารเชิงกลยุทธ์ เพื่อนำองค์กรมุ่งสู่เป้าหมายสูงสุดตามที่กำหนดไว้ 7. ค้นหาหลักการ Check ให้ทุกคนทราบและนำหลักการที่ว่า ลูกค้าเป็นจุดศูนย์กลาง ทำงานเป็นทีม และพัฒนาอย่างต่อเนื่องเป็นแนวการปฏิบัติงาน 5 ส. ตัวแบบบูรณาการ 10 ขั้นตอนสู่บ้านคุณภาพสร้างสุข แม่แบบของการพัฒนาคุณภาพบริการเพื่อสร้างสุขภาพของโรงพยาบาลบ้านตาก มีรายละเอียดโดยสรุป ดังนี้ 1. เริ่มต้นที่ฐาน - กิจกรรม 5 ส โดยเน้นแนวคิดมากกว่ารูปแบบ การทำงานเป็นทีม ความคิดสร้างสรรค์ และถ่ายทอดแก่กัน 2. สร้างบ้านน่าอยู่ - ปรับโครงสร้างองค์กรให้เหมาะสม มีบรรยากาศการทำงานที่ดี และมีความรู้สึกปลอดภัย 3. ผู้บริหารต้องรู้ - ผู้บริหารทุกระดับมองภาพรวมขององค์กรไปในทิศทางเดียวกัน และใช้หลักการบริหารเชิงกลยุทธ์ เพื่อนำองค์กรมุ่งสู่เป้าหมายสูงสุดตามที่กำหนดไว้ 4. นำสู่เจ้าหน้าที่ - ร่วมจัดทำวิสัยทัศน์และสื่อสารให้ทุกคนทราบและถือปฏิบัติ รวมทั้งการอบรมและกระตุ้นให้เกิดวัฒนธรรมคุณภาพและวัฒนธรรมของการเรียนรู้ ในองค์กร 5. สามัคคีคือพลัง - การสร้างความผูกพัน และการสร้างทีม โดยการรวมกลุ่มเพื่อสร้างกิจกรรมร่วมกัน 6. ตั้งทีมพัฒนา - การตั้งคณะกรรมการโดยใช้หลัก 3 ประสาน คือมีทีมนำ ทีมหนุน และทีมทำ และเน้นการคร่อมสายงาน ร่วมสมัยเพื่อการถ่วงดุลความคิด 7. ค้นหาหลักการ - ให้ทุกคนทราบและนำหลักการที่ว่าลูกค้าเป็นจุดศูนย์กลาง ทำงานเป็นทีม และพัฒนาอย่างต่อเนื่องเป็นแนวการปฏิบัติงาน 8. สานสู่การปฏิบัติ - ทุกคนต้องร่วมมือในการปฏิบัติหน้าที่ของตนเพื่อความสำเร็จของงานร่วมกัน มีการทบทวนเพื่อนำมาปรับปรุง แก้ไขและการสร้างวัฒนธรรมคุณภาพร่วมกันอย่างต่อเนื่อง 9. จัดการประเมิน - มีการประเมินผล ทั้งประเมินตนเอง และประเมินกระบวนการทำงาน ดดยเน้นการประเมินที่ผลของงานหรือผลสัมฤทธิ์ 10.เดินสู่จุดหมาย - การบรรลุเป้าหมาย ที่จะทำให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดี ดรงพยาบาลอยู่ได้และเจ้าหน้าที่มีความสุข 4. นำสู่เจ้าหน้าที่ 6. ตั้งทีมพัฒนา ร่วมจัดทำวิสัยทัศน์และสื่อสารให้ทุกคนทราบและถือปฏิบัติ รวมทั้งการอบรมและกระตุ้นให้เกิดวัฒนธรรมคุณภาพและวัฒนธรรมของการเรียนรู้ ในองค์กร การตั้งคณะกรรมการโดยใช้หลัก 3 ประสาน คือมีทีมนำ ทีมหนุน และทีมทำ และเน้นการคร่อมสายงาน ร่วมสมัยเพื่อการถ่วงดุลความคิด 5. สามัคคีคือพลัง การสร้างความผูกพัน และการสร้างทีม โดยการรวม กลุ่มเพื่อสร้างกิจกรรมร่วมกัน

การลดกระบวนการทำงานเพื่อสนองความต้องการประชาชน การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ กรมการขนส่งทางบก การลดกระบวนการทำงานเพื่อสนองความต้องการประชาชน การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ 1. การลดขั้นตอน และระยะเวลาการปฏิบัติงาน 2. การนำระบบ IT เข้าช่วยในการให้บริการออกใบอนุญาตขับรถ 3. กระบวนงานการรับชำระภาษีรถประจำปีแบบใหม่ (Drive Thru) 4. ใช้ระบบบัตรคิวอัตโนมัติเพื่อให้บริการตามลำดับก่อนหลัง 5. แยกขั้นตอนการปฏิบัติงานซึ่งสามารถดำเนินการในภายหลัง

การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ กรมการพัฒนาชุมชน การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ 1. ผู้บริหารโดยเฉพาะผู้อำนวยการกองฝึกอบรม 2. โครงสร้างของงาน 3. บุคลากรมีการพัฒนาในทางที่ดี 4. ระบบการทำงานสั้นลง 5. สามารถสร้างหลักสูตรตามศักยภาพของเจ้าหน้าที่ 6. เจ้าหน้าที่มีมุมมองต่างๆ ที่ดีขึ้น 7. มีการพัฒนาคนอยู่ตลอดเวลา

สำนักงานที่ดิน จังหวัดสงขลา การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ 1. กระบวนการให้บริการ มีการนำอุปกรณ์ใหม่ๆ มาใช้ 2. เปลี่ยนแปลงค่านิยมของเจ้าหน้าที่ ยึดถือประโยชน์ของประชาชนเป็นหลัก 3. แยกส่วนงานวิชาการออกจากงานบริการประชาชน 4. พัฒนาเจ้าหน้าที่ให้สามารถทำงานได้ทุกประเภท (Rotation) 5. จัดเก็บข้อมูลลงในฐานข้อมูลคอมพิวเตอร์ 6. การปรับเปลี่ยนกระบวนงานเริ่มตั้งแต่ปี 2540 7. มีการลดขั้นตอนการทำงานอย่างต่อเนื่อง

องค์การเภสัชกรรม เปลี่ยนกรอบความคิด ที่แผนกผลิตยา

สำนักงานปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม

www.opdc.go.th TEL. 0 2356 9999 www. opdcacademy.com CONTACT US... สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) CONTACT US... www.opdc.go.th www. opdcacademy.com TEL. 0 2356 9999