แนวคิดความเชื่อมโยงระหว่างยุทธศาสตร์ โครงการ และงบประมาณ โดย นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ รองเลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

ประเด็นการนำเสนอ ภาพรวมความเชื่อมโยงยุทธศาสตร์ โครงการ และงบประมาณ - นโยบายรัฐบาล - แผนการบริหารราชการแผ่นดิน การผลักดันยุทธศาสตร์สู่พื้นที่และประเด็นปัญหา ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับแนวทางปรับปรุงแก้ไข

ภาพรวมความเชื่อมโยงยุทธศาสตร์ โครงการและงบประมาณลงสู่พื้นที่ นโยบายรัฐบาล แผนการบริหารราชการแผ่นดิน แผนปฏิบัติราชการ 4 ปี ระดับกระทรวง (Function Approach) ระดับกลุ่มจังหวัด (Area Approach) สอดคล้องกับยุทธศาสตร์แผนการบริหารราชการแผ่นดิน และ ประสานกับกระทรวง (Function)

การผลักดันยุทธศาสตร์ลงสู่พื้นที่ แนวคิด แผนการบริหาราชการแผ่นดินเป็นเครื่องมือที่สร้างความชัดเจนการบริหารการพัฒนา เนื่องจากมีจุดมุ่งหมายหลักในส่วนของประเด็นยุทธศาสตร์ เป้าประสงค์ ตัวชี้วัด และเป้าหมาย แผนการบริหารราชการแผ่นดินเป็นการกำหนดยุทธศาสตร์จากบนลงล่าง (Top Down) คำนึงถึงการเชื่อมโยงการวางแผนและการจัดสรรงบประมาณ การผลักดันสู่การปฏิบัติในระดับพื้นที่จึงต้องมีเครื่องมือเชื่อมโยงจากล่างสู่บน (Bottom Up) เครื่องมือดังกล่าวคือยุทธศาสตร์กลุ่มจังหวัด และยุทธศาสตร์จังหวัด

นโยบายรัฐบาล 23 มีนาคม 2548 1. นโยบายขจัดความยากจน 2. นโยบายพัฒนาคนและสังคมที่มีคุณภาพ 3. นโยบายปรับโครงสร้างเศรษฐกิจให้สมดุลและแข่งขันได้ 4. นโยบายบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 5. นโยบายการต่างประเทศและเศรษฐกิจระหว่างประเทศ 6. นโยบายพัฒนากฎหมายและส่งเสริมการบริหารกิจการ บ้านเมืองที่ดี 7. นโยบายส่งเสริมประชาธิปไตยและกระบวนการประชาสังคม 8. นโยบายรักษาความมั่นคงของรัฐ 9. นโยบายตามแนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐ

แผนการบริหารราชการแผ่นดิน องค์ประกอบของแผนการบริหารราชการแผ่นดิน ส่วนที่ 1 แนวคิดและทิศทางการบริหารประเทศ วิสัยทัศน์ของรัฐบาล กรอบการดำเนินงานเชิงยุทธศาสตร์ของรัฐบาล ส่วนที่ 2 ยุทธศาสตร์การบริหารราชการแผ่นดิน ประกอบด้วยรายละเอียดของแต่ละประเด็นยุทธศาสตร์ รวมทั้งสิ้น 9 ยุทธศาสตร์ ส่วนที่ 3 กลไกการนำแผนการบริหารราชการแผ่นดินไปสู่การปฏิบัติ ประกอบด้วยหน่วยงานเจ้าภาพ งบประมาณสนับสนุนยุทธศาสตร์ และแนวทางการติดตามและประเมินผล

ประเด็นยุทธศาสตร์ของแผนการบริหาราชการแผ่นดิน 9 ประเด็นยุทธศาสตร์ การขจัดความยากจน การพัฒนาคนและสังคมที่มีคุณภาพ การปรับโครงสร้างเศรษฐกิจให้สมดุลและแข่งขันได้ การบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การต่างประเทศและเศรษฐกิจระหว่างประเทศ การพัฒนากฎหมายและส่งเสริมการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี การส่งเสริมประชาธิปไตยและกระบวนการประชาสังคม การรักษาความมั่นคงของรัฐ การรองรับการเปลี่ยนแปลงและพลวัตรของโลก

ความสัมพันธ์เชื่อมโยงระหว่างแผนการบริหารราชการแผ่นดิน แผนปฏิบัติราชการ 4 ปี และแผนปฏิบัติราชการประจำปี

แผนภูมิความเชื่อมโยงยุทธศาสตร์ โครงการ และงบประมาณสู่จังหวัด นโยบายรัฐบาล แผนการบริหาร ราชการแผ่นดิน Area Function จังหวัด จังหวัด กลุ่มจังหวัด กระทรวง กระทรวง โครงการ โครงการ 70% 30%

การผลักดันยุทธศาสตร์สู่พื้นที่และประเด็นปัญหา 1. การจัดสรรงบกลางให้ผู้ว่า CEO รัฐบาลให้ความสำคัญกับยุทธศาสตร์การพัฒนาระดับพื้นที่มากขึ้นเป็นลำดับ ปี 2547 จัดสรรงบกลางให้ผู้ว่า CEO 3,750 ล้านบาท ปี 2548 จัดสรร 2 ครั้ง - ครั้งที่ 1 จำนวน 5,000 ล้านบาท - ครั้งที่ 2 จำนวน 15,000 ล้านบาท ปี 2549 จัดสรร 40,000 ล้านบาท

2. ประเด็นปัญหาการจัดสรรงบกลางให้ผู้ว่า CEO ด้านงบประมาณและโครงการ จังหวัดไม่ได้รับการจัดสรรเพียงพอ - กระทรวงไม่ได้ให้ความสำคัญกับยุทธศาสตร์กลุ่มจังหวัดและจังหวัดเพียงพอ จังหวัดได้รับงบประมาณล่าช้า งบประมาณโครงการกลุ่มจังหวัดขาดความชัดเจนในการบริหาร เนื่องจากหลายจังหวัดร่วมรับผิดชอบ และเกินกว่ากรอบวงเงินที่มี โครงการของกลุ่มจังหวัดจำนวนมากไม่ได้เกิดจากการ บูรณาการการดำเนินการร่วมกัน แต่เป็นลักษณะต่างคนต่างทำในเรื่องเดียวกัน ด้านเนื้อหายุทธศาสตร์ เนื้อหายุทธศาสตร์ให้ความสำคัญกับการพัฒนาเศรษฐกิจ การค้า การลงทุน มากกว่าการพัฒนาคนและสังคม สิ่งแวดล้อม ยุทธศาสตร์จังหวัดต่างๆ ในกลุ่มเดียวกัน ขาดความเชื่อมโยงในลักษณะเกื้อหนุนกัน

ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับแนวทางปรับปรุงแก้ไข (สำหรับปีงบประมาณ 2550) มีการตั้งองค์กรหรือกลไกในการบริหารโครงการของกลุ่มจังหวัดอย่างเป็นระบบชัดเจน (แทนการมอบหมายผู้ว่าอาวุโส หรือจังหวัดใดจังหวัดหนึ่งแต่ผู้เดียว) ควรมีการปรับปรุงยุทธศาสตร์ ยุทธศาสตร์กลุ่มจังหวัด และยุทธศาสตร์จังหวัดภายใต้กลุ่มจังหวัดให้สอดคล้องและเชื่อมโยงกันภายใต้ยุทธศาสตร์แผนการบริหารราชการแผ่นดิน โครงการของกลุ่มจังหวัดควรเกิดจากการบูรณาการร่วมกันทั้งในกระบวนการของการจัดทำโครงการและการบริหารจัดการเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ร่วมกันของกลุ่มจังหวัด (ควรจัดลำดับความสำคัญ เน้น Flagship Project)

www.nesdb.go.th