ถอดบทเรียนความก้าวหน้า ในการนำแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์ สู่การปฏิบัติ สคร.๖ จ.ขอนแก่น
ที่มาของการดำเนินโครงการ ปี ๒๕๕๓ ที่มาของการดำเนินโครงการ ปี ๒๕๕๓ การได้รับนโยบายการพัฒนาและสร้างแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์ ของกรม ควบคุมโรค ที่จังหวัดเชียงใหม่ (๒๕๕๑) ได้รับแรงบันดาลใจ จากแนวคิด/ความเชื่อมั่น ของ อาจารย์อมร นนทสุต สคร. 5 6 7 ได้รับงบประมาณในการพัฒนาศักยภาพบุคลากรและเครือข่าย (สสจ. อปท.) ในการสร้างและใช้แผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์ ระดับเขต ( ๑๕-๑๗ ธ.ค๕๑) (SRM SLM) สคร.๖ ได้ผลักดันต่อ โดยกำหนดเป็นตัวชี้วัดของกลุ่มงาน ให้มีการถ่ายทอดสู่ บุคลากรในกลุ่มงาน และมีจัดทำตาราง ๑๑ ช่อง ทำ Mini SLM ทุกกลุ่มงานๆละ ๑ โรค โดยขั้นตอนที่ ๕ ให้มีการนำแผนที่ฯ ไปใช้ในการวางแผนการจัดทำ แผนงาน/โครงการ ปี ๒๕๕๒
๕. ทดลองรูปแบบการใช้แผนที่ฯในการป้องกันโรคติดต่อของศูนย์เด็กเล็กใน อปท ๕.ทดลองรูปแบบการใช้แผนที่ฯในการป้องกันโรคติดต่อของศูนย์เด็กเล็กใน อปท. ๒ แห่ง คือ ต. หนองกุง จ. มหาสารคามและ ต.ด่านช้าง จ.หนองบัวลำภู ๖.ได้รับเลือกให้ร่วมดำเนินการจัดทำ SLM ๒ กรม ที่ สะเมิงรีสอร์ท( ๑-๒ มิถุนายน ๒๕๕๒ และพัฒนาในพื้นที่ต้นแบบที่อบต.บัวเงิน อ.น้ำพอง จ.ขอนแก่น) สิ่งที่อยากให้เกิด เพื่อพัฒนาศักยภาพบุคลากรในหน่วยงานและเครือข่ายในการสร้างและใช้แผนที่ ทางเดินยุทธศาสตร์ ในการป้องกัน ควบคุมโรคและภัยสุขภาพ ส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างและใช้แผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์แก่เครือข่ายใน การบริหารจัดการงานป้องกันควบคุมโรคอย่างน้อย จังหวัดละ ๑ แห่ง
ค. กิจกรรมที่ทำ ค. กิจกรรมที่ทำ ขั้นการเตรียมการ - แต่งตั้งคณะทำงานพัฒนาจากทุกกลุ่มฝ่าย - ประชุมวางแผนการดำเนินงาน/รับแนวนโยบาย/แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ร่วมกับกรมควบคุมโรคทางวีดีโอฯ - จัดประชุมประสานแผนกับจังหวัดและเครือข่ายวิชาการเพื่อหาแนวทาง ในการดำเนินงานร่วมกัน
ขั้นการพัฒนา ค. กิจกรรมที่ทำ - อบรมฟื้นฟูบุคลากร สคร. และเครือข่าย ครู ก ระดับจังหวัด(งานสช. งาน แผน งานส่งเสริม งานกองทุน งานคร.)และเครือข่ายกรมอนามัย กรม สบส. พร้อมบูรณาการแผนงาน/งบ ร่วมกัน ๑-๓ ธ.ค. ๕๒ ถ่ายระดับแผนที่ฯจากกรม/สำนัก สู่เขต/กลุ่มโรค สนับสนุนเครือข่ายในการดำเนินการถ่ายระดับแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์ใน พื้นที่นำร่องของ สคร.และเครือข่าย(เงื่อนไขคือ ๑)มีกองทุน ๒)มีรพสต.๓) เป็นหมู่บ้านจัดการ ๓)เป็นพท.ศูนย์การเรียนรู้ ๔)ยินดี สนับสนุนด้านวิชาการที่เกี่ยวข้อง/ตอบสนอง Mini Slmและความต้องการ ของพื้นที่
ขั้นการประเมินผล ค. กิจกรรมที่ทำ - ร่วมประเมินกระบวนการ ติดตามผลการดำเนินงานตาม Mini SLM - จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สรุปบทเรียนการดำเนินงาน ประกวด ผลงานดีเด่น - สรุปเป็นเอกสาร
ผลที่เกิดขึ้นตามแผนปฏิบัติการ ได้แนวทาง/ทิศทางการดำเนินงานร่วมกัน (ในเวทีประสาน แผน ๙-๑๐ พ.ย.๒๕๕๒และการประชุมทาง VDO Con.) คณะทำงาน และภาคีเครือข่าย สสจ. ศูนย์อนามัยฯ ได้รับ การเครือข่ายมีความรู้ ทักษะได้รับการพัฒนาศักยภาพในการ สร้างและใช้แผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์ (๑-๓ ธ.ค.๒๕๕๒) มีการใช้แผนที่ฯในการบริหารการเปลี่ยนแปลง พื้นที่มีการดำเนินการตามแผนฯ มีบทเรียนการดำเนินงานเพื่อการขยายผล
ความก้าวหน้า ความสำเร็จ ความภาคภูมิใจ ขั้นเตรียมการ สามารถดำเนินการได้ตามแผนทุกกิจกรรม ขั้นพัฒนา - อบรมฟื้นฟูวิทยา ครู ก เป็นไปตามแผน - การกำหนดพื้นที่และกำหนดการดำเนินงานที่ชัดเจน ได้ ๗ จังหวัด รอผลอีก ๑ จังหวัด ( เดือน กพ.-มี.ค) โดย สสจ. /สสอ.เป็นเจ้าภาพ คณะทำงาน สคร. และ ศอ. รับเป็นทีมดำเนินการ และหรือร่วม ดำเนินการ ใช้งบจากกองทุนตำบล สคร.ร่วมสนับสนุนแห่งละ ๑๐,๐๐๐ บาท
ปัจจัยแห่งความสำเร็จ ความเชื่อมโยงของนโยบายทุกระดับ สอดคล้อง ชัดเจน บูรณาการ แท้จริง การพัฒนาทักษะ ความรู้อย่างต่อเนื่อง การติดตามประเมินผลที่ต่อเนื่องจากกรมควบคุมโรค บุคลากรผู้รับผิดชอบมีใจอยากทำ มีกระบวนทัศน์ที่ดีต่อการพัฒนา มีพื้นที่ที่มีความพร้อมในการดำเนินการ (มีกองทุน กรรมการ แกนนำ เข้มแข็ง) ในระดับหนึ่ง
สิ่งที่ไม่ได้ดังใจ (สาเหตุ-วิธีแก้ไข) ความไม่ชัดเจนนโยบายการดำเนินงานในแผนที่ทางเดิน ยุทธศาสตร์ ของ สสจ. ไม่มีเจ้าภาพเฉพาะ ส่วนใหญ่เป็นงาน ฝาก ขาดการบูรณาการกับกลุ่มงาน กรม กอง ทำให้เสียเวลา งบประมาณ ทีมงานขาดความเข้าใจ ให้ความสำคัญน้อย ขาดความ ต่อเนื่องในการดำเนินการ
สิ่งที่ได้โดยไม่คาดหวัง (อะไร-สาเหตุ) ได้เครือข่ายการทำงานระดับเขต และจังหวัด จากเวทีการอบรมฟื้นฟู (เกิดการบูรณาการ ทำงาน ทั้งพื้นที่ งบประมาณ)
ความรู้ ทักษะ ข้อเสนอแนะ ความรู้ทักษะ ได้รับการพัฒนากระบวนทัศน์ ทักษะแนวทางการทำงานใหม่ ข้อเสนอแนะต่อการพัฒนา อปท. ควรมีส่วนร่วมและแสดงบทบาทมากขึ้น (มีความเข้าใจการสร้าง/ ใช้แผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์ โดยการสนับสนุนของภาครัฐที่เกี่ยวข้อง) กรมควบคุมโรค. กรมอนามัย สปสช. และ สช. ควรประสานและผลักดัน แผนการดำเนินร่วมกันอย่างเข้มข้น มีการผลักดันเป็นนโยบายที่ต่อเนื่อง อย่างจริงจัง ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของ กรรมการ ภาคประชาชน ในการตรวจสอบ ประเมินการดำเนินงานของ อปท.
ขอบคุณค่ะ