Hypo alemia นศ.ภ.มนสิชา บัวอ่อน รหัส 4710095 มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นศ.ภ.มนสิชา บัวอ่อน รหัส 4710095 มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Ambulatory Care ผลัดที่ 3/2552 19/06/52

Hypokalemia category Serum K (mEq/L) Normal 3.5-5.5 Mild 3-3.5 Moderate 2.5-3 Severe <2.5

Etilogy Poor dietary intake Excessive renal loss Excessive gastrointestinal loss: diarrhea, vomiting Hypomagnesemia: Na+-K+ ATPase pump impaired Drugs

Drug-Induced Hypokalemia 3 Mechanisms Intracellular potassium shifting Enhanced renal excretion Enhanced fecal elimination: sodium polystyrene sulfonate, phenolphthalein, sorbitol

Intracellular potassium shifting β2-Receptor agonists: epinephrine, salmeterol Theophylline Caffeine Insulin overdose

Enhanced renal excretion Diurtics: loop, thiazides High dose penicillins: penicillin, ampicillin Mineralocorticoids miscellaneous: aminoglycosides, amphotericin B, cisplatin

อาการและอาการแสดงของภาวะ hypokalemia ผลต่อระบบหัวใจ: ลดความสูงของ T wave, ความดันโลหิตต่ำ, PR prolong, QRS กว้างขึ้น, จังหวะการเต้นของหัวใจผิดปกติ ผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ: ลดการหลั่ง aldosterone ลดการหลั่ง insulin ผลต่อระบบประสาทและกล้ามเนื้อ: ไม่มี reflex, กล้ามเนื้ออ่อนแรงและปวด อาการอื่นๆ ได้แก่ อ่อนเพลีย, ง่วงซึม, สับสน

Treatment 3.5-4 mEq/L → 3-3.5 mEq/L → Nonpharmacologic therapy: dietary intake of K-rich foods 3-3.5 mEq/L → Nonpharmacologic/Pharmacologic therapy Underlying cardiac conditions that predispose them to cardiac arrhythmias Receiving concomitant digoxin therapy < 3 mEq/L should keep K 4-4.5 mEq/L

Pharmacologic therapy Oral potassium supplementation Intravenous potassium supplementation severe K depletion intolerant to oral supplementation

Calculation mEq = mg x valency/(Formula weight ) กรณีของ KCL 10% หมายถึง สารละลาย 100 mL มี K 10 g MW KCl = 39.1 + 35.4 = 74.5 K valency =1 จากสูตรคิดเป็น = 10 x 1000/74.5 = 134 mEq/100 mL ดังนั้น 15 mL มี K = (134 x 15)/100 = 20 mEq

10% KCl Elixer (20 mEq/15 ml) Ped KCl (2%) (4 mEq/15 ml) Product Bottle (60 ml) Increasedserum K (mEq/L) 10% KCl (20 mEq/15 ml) bid-qid 1 (80 mEq) 0.3-0.8 2 (160 mEq) 0.4-1.6 3 (240 mEq) 0.6-2.4

Every 1 mEq/L ↓K below 3.5 mEq/L = total body potassium deficit of 100-400 mEq ให้ 40-100 mEq of K → mild-moderate K deficits Doses up to 120 mEq of K → severe K deficits

Case 1 1001431 ผู้ป่วยได้รับ KCl 30 cc q 6 hr x2 doses มีความเหมาะสมหรือไม่ วันที่ 17/6/52 ผู้ป่วยมีค่า lab: serum K = 3.1 KCl ที่ผู้ป่วยได้รับคือ 10% KCl elixir (20 mEq/15 ml) ทั้งหมด 60 ml ซึ่งจะทำให้ระดับ serum K เพิ่มขึ้นอีก 0.3-0.8 mEq/ml ดังนั้นผู้ป่วยจะมี serum K เพิ่มขึ้นเป็น 3.4-3.9 mEq/ml ซึ่งก็ถือว่าเหมาะสม

Case 2 440589 ผู้ป่วยได้รับ KCl 30 cc qid x1 day วันนี้แพทย์ได้สั่งห้ามไม่ให้ผู้ป่วยรับประทาน HCTZ เนื่องจากผู้ป่วยเคยได้รับยาแล้วเกิด hypokalemia ซึ่งแพทย์ก็เคยสั่งให้หยุดยาแล้วแต่ผู้ป่วยไปรับ HCTZ จากสถานพยาบาลอื่น จึงมาด้วย hypokalemia ในครั้งนี้ PH: 7/4/52: ผู้ป่วยเริ่มรับประทาน HCTZ; serum K = 4.8 mEq/ml 19/5/52: serum K = 2.5 mEq/ml แพทย์สั่งหยุด HCTZ 17/6/52: serum K = 1.9 mEq/ml

Case 2 KCl ที่ผู้ป่วยได้รับคือ 10% KCl elixir (20 mEq/15 ml) ทั้งหมด 120 ml (160 mEq) ทำให้ระดับ serum K เพิ่มขึ้นอีก 0.4-1.6 mEq/ml ดังนั้นผู้ป่วยจะมี serum K เพิ่มขึ้นเป็น 2.3-3.5 mEq/ml ซึ่งก็ถือว่าเหมาะสม อย่างไรก็ตามควรมีการติดตามค่า serum K ของผู้ป่วยด้วย

Reference Joseph T. DiPiro, Robert L. Talbert, Gary C. Yee, Gary R. Matzke, Barbara G. Wells, L. Michael Posey. Pharmacotherapy A Pathophysiologic Approach. 7th ed. New York: McGraw-Hill; 2008. p.878-81.