การจัดเตรียมเครื่องมือและข้อมูล 4 การจัดเตรียมเครื่องมือและข้อมูล สาระการเรียนรู้ การเตรียมเครื่องมือก่อนการประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูล การสร้างรหัสและการกำหนดชื่อตัวแปร การจัดทำคู่มือลงรหัส โปรแกรม SPSS การจัดเตรียมไฟล์ข้อมูล จุดประสงค์การเรียนรู้ สมรรถนะประจำหน่วย เตรียมเครื่องมือและข้อมูลให้มีความเหมาะสมกับการวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ การจัดเตรียม เครื่องมือและข้อมูล บอกวิธีการเตรียมเครื่องมือก่อนการประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลได้ สร้างรหัสและกำหนดชื่อตัวแปรได้ อธิบายวิธีการจัดทำคู่มือลงรหัสได้ อธิบายวิธีการใช้โปรแกรมวิเคราะห์ข้อมูลทางด้านสถิติได้ อธิบายวิธีการจัดเตรียมไฟล์ข้อมูลได้ กิจกรรมเตรียมความพร้อม สู่ประชาคมอาเซียน ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับข้อมูลการส่งออกข้าวตั้งแต่ปี พ.ศ. 2552-2556 ของแต่ละประเทศในกลุ่มประเทศสมาชิกอาเซียนเพื่อจะได้นำเอาข้อมูลมาวิเคราะห์ทางสถิติ 38

การจัดเตรียมเครื่องมือและข้อมูล 4 การจัดเตรียมเครื่องมือและข้อมูล 1. การเตรียมเครื่องมือก่อนการประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูล 1. การเก็บรวบรวมข้อมูล 2. การเปลี่ยนสภาพข้อมูล 2.1 การลงรหัส (Coding) 2.2 การแก้ไข (Editing) 2.3 การเปลี่ยนสภาพ (Transforming) 39

3. การประมวลผล (Data Processing) 4. การแสดงผลลัพธ์ (Output) 40

2. การสร้างรหัสและการกำหนดชื่อตัวแปร 4 2. การสร้างรหัสและการกำหนดชื่อตัวแปร มีการเก็บรวบรวมข้อมูลแล้วจะต้องกำหนดตัวแปรหรือค่ารหัสของตัวแปร การกำหนดชื่อตัวแปรนั้นจะต้องกำหนดทั้งข้อมูลที่เป็นเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ ส่วนการให้ค่ารหัสนั้นจะใช้กับตัวแปรเชิงคุณภาพ ส่วนตัวแปรเชิงปริมาณก็ใช้ค่าที่ได้จากการเก็บรวบรวมข้อมูลจริง 41

3. การจัดทำคู่มือลงรหัส 4 3. การจัดทำคู่มือลงรหัส การจัดทำคู่มือลงรหัสจะทำให้การลงข้อมูลได้ไม่ผิดพลาดโดยเฉพาะเมื่อตัวแปรมีจำนวนมาก อย่างไรก็ตามในบางครั้งจะนำข้อมูลที่ได้จากเครื่องมือการวิจัยไปเขียนลงในกระดาษลงรหัส (Paper Code) แล้วค่อยนำข้อมูลที่ลงรหัสในกระดาษลงรหัสไปลงในโปรแกรมคอมพิวเตอร์ 42

4 4. โปรแกรม SPSS 1. SPSSx เป็นโปรแกรมที่ใช้กับเครื่องขนาดใหญ่ที่เป็นประเภทเมนเฟรมคอมพิวเตอร์ (Mainframe Computer) 2. SPSS/PC เป็นโปรแกรมที่ใช้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล (Personal Computer) ที่ทำงานบนระบบ DOS 3. SPSS for Windows เป็นโปรแกรมประเภทเดียวกับ SPSS/PC เพียงแต่ทำงานบนระบบ Windows 43

ภาพที่ 1 แสดงการสร้างไฟล์ข้อมูลใหม่ 4 5. การจัดเตรียมไฟล์ข้อมูล 1. การป้อนข้อมูลจากโปรแกรม SPSS โดยตรง 1.1 เปิดหน้าจอ SPSS Data Editor เลือกเมนู File -> New -> Data ภาพที่ 1 แสดงการสร้างไฟล์ข้อมูลใหม่ 44

ภาพที่ 2 แสดงการกำหนดข้อมูล Variable View 4 1.2 การกำหนดชื่อรายละเอียดของตัวแปร จากหน้าจอ Variable View ภาพที่ 2 แสดงการกำหนดข้อมูล Variable View 45

4 1) สิ่งที่จะต้องเตรียมในการกำหนดค่า Variable View คือ (1) การตั้งชื่อตัวแปร (Naming Variables) (2) ฉลากตัวแปร (Variable Labels) (3) ค่าฉลาก (Value Labels) (4) ค่าสูญหาย (Missing Values) (5) ชนิดตัวแปร (Variable Type) (6) รูปแบบสดมภ์ (Column Format) (7) ระดับการวัด (Measurement Level) 46

4 2) การกำหนดมาตราในการวัด (Measure) (1) Nominal เป็นมาตราวัดที่สามารถแบ่งค่าของกลุ่มตัวแปรที่แตกต่างกันได้เป็นส่วนๆ แต่ไม่สามารถทราบว่าค่าตัวแปรใดมากกว่ากันและมากกว่ากันเท่าไร (2) Ordinal เป็นมาตราวัดที่สามารถแบ่งค่าของกลุ่มตัวแปรที่แตกต่างกันได้เป็นส่วนๆ และสามารถทราบด้วยว่าค่าตัวแปรใดมากกว่ากันแต่ไม่ทราบว่ามากกว่ากันเท่าไร (3) Scale เป็นมาตราวัดที่สามารถแบ่งค่าของกลุ่มตัวแปรที่แตกต่างกันได้เป็นส่วนๆ สามารถทราบด้วยว่าค่าตัวแปรใดมากกว่ากันและทราบว่ามากกว่าค่าตัวแปรใดมากกว่ากันเท่าไร 46

ภาพที่ 3 การป้อนข้อมูลผ่านโปรแกรม SPSS 4 1.3 ป้อนข้อมูลจากหน้าจอ Data View ภาพที่ 3 การป้อนข้อมูลผ่านโปรแกรม SPSS 47

ภาพที่ 4 แสดงการบันทึกไฟล์ข้อมูล 1.4 บันทึกข้อมูล เลือกเมนู File -> Save ภาพที่ 4 แสดงการบันทึกไฟล์ข้อมูล 48

ภาพที่ 5 การป้อนข้อมูลโดยใช้โปรแกรม Microsoft Excel 4 2. การเตรียมข้อมูลในโปรแกรม Microsoft Excel ภาพที่ 5 การป้อนข้อมูลโดยใช้โปรแกรม Microsoft Excel 49

ภาพที่ 6 แสดงการบันทึกข้อมูล 4 ภาพที่ 6 แสดงการบันทึกข้อมูล 50

ภาพที่ 7 แสดงการเปิดไฟล์ข้อมูล 4 ภาพที่ 7 แสดงการเปิดไฟล์ข้อมูล 51

ภาพที่ 8 แสดงการเปิดไฟล์ข้อมูล 4 ภาพที่ 8 แสดงการเปิดไฟล์ข้อมูล 52

ภาพที่ 9 แสดงการเปิดไฟล์ข้อมูล 4 ภาพที่ 9 แสดงการเปิดไฟล์ข้อมูล 53

ภาพที่ 10 แสดงการเปิดไฟล์ข้อมูล 4 ภาพที่ 10 แสดงการเปิดไฟล์ข้อมูล 54

ภาพที่ 11 แสดงไฟล์ข้อมูลจากโปรแกรม Excel 4 ภาพที่ 11 แสดงไฟล์ข้อมูลจากโปรแกรม Excel 55