การปฏิบัติตัวในวัยรุ่น วัยรุ่นมีการเปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆอย่างรวดเร็ว อีกทั้งปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของวัยรุ่นก็มีจำนวนมาก การแสดงบทบาทหน้าที่ของวัยรุ่นที่ถูกต้อง เหมาะสม ในแต่ละสถานการณ์ จะส่งเสริมให้วัยรุ่นดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข

บทบาทหน้าที่ในเรื่องส่วนตัว - ทำหน้าที่เป็นสมาชิกที่ดีของครอบครัว เป็นลูกที่ดี เชื่อฟังคำอบรมสั่งสอนของ พ่อแม่ ผู้ปกครองรักนวลสงวนตัว รับผิดชอบในหน้าที่ ทั้งการเรียน การช่วยเหลืองานส่วนรวม เชื่อฟังครู เลือกรับ หรือเลือกบริโภคสื่อต่างๆ อย่างระมัดระวัง - เป็นสมาชิกที่ดีของสังคม ชุมชนที่อยู่อาศัย ให้ความร่วมมือกับชุมชนในการรักษาสิ่งแวดล้อม ช่วยดูแลทรัพย์สินของส่วนรวม - ไม่มีพฤติกรรมเสี่ยง ทั้งสารเสพติด ความรุนแรง และเรื่องเพศ.

บทบาทหน้าที่ต่อเพื่อนเพศเดียวกัน ต้องรู้จักประพฤติตนให้เหมาะสม เป็นคนดีของสังคม ให้ความช่วยเหลือตาม โอกาส ไม่ชักชวนกันทำความเดือดร้อน และก่อกวนผู้อื่น ไม่มั่วสุมใช้สารเสพติดไม่มั่วสุมเรื่องเพศและสื่อลามกอนาจารต่างๆ มีความจริงใจ ไม่เอาเปรียบเพื่อน - ยอมรับ และให้โอกาสเพื่อนแสดงความสามารถ ไม่ล้อเลียนให้เพื่อนเสียใจ

บทบาทหน้าที่ต่อเพื่อนเพศเดียวกัน - ผู้ชายต้องไม่ฉวยโอกาสล่วงเกินฝ่ายหญิง ควรให้เกียรติซึ่งกันและกัน ต้องเสียสละช่วยเหลือฝ่ายหญิง มีความเป็นสุภาพบุรุษ แสดงกิริยา วาจา สุภาพ ไม่แสดงอาการดูหมิ่น เหยียดหยาม มีสติ ควบคุมอารมณ์ และความต้องการของตนอย่างเหมาะสม แต่งกายสุภาพ เรียบร้อย เหมาะสมกับโอกาส เวลา สถานที่ -ไม่แสดงอาการทางอารมณ์ มากเกินไปเช่น หัวเราะเสียงดัง ดีใจ เสียใจ ชอบ เกลียด เป็นต้น - หญิงระมัดระวังในการปฏิบัติตน ไม่เปิดโอกาสให้ฝ่ายชายล่วงเกิน ไม่ควรอยู่สองต่อสองกับผู้ชายในที่ลับตาคน - กล้าปฏิเสธเมือถูกชักชวนทำสิ่งที่ไม่ดี

สิ่งที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของวัยรุ่น ครอบครัว ความรักความอบอุ่น การอบรมเลี้ยงดู พฤติกรรมของพ่อ-แม่ ตัววัยรุ่นเอง เมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงแล้วไม่สามารถปรับตัว ปรับอารมณ์ได้จึงแสดงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมออกมา เพื่อน วัยรุ่นมักติดเพื่อน ถ้าคบเพื่อนไม่ดี ชักนำไปในทางที่เสียหายได้ การเลือกคบเพื่อนจึงเป็นเรื่องสำคัญ คนอื่นๆรอบๆตัวเช่น ครู คนรู้จัก ดารา นักร้อง หรือผู้นำด้านต่างๆที่วัยรุ่นชื่นชอบ วัยรุ่นจึงมีพฤติกรรมเลียนแบบซึ่งบางครั้งก็ไม่เหมาะสม สื่อประเภทต่างๆ เช่น คอมพิวเตอร์ อินเตอร์เน็ต หนังสือพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ ภาพยนตร์เป็นต้น ค่านิยมทางสังคม กระแสโลกาภิวัตน์ ทำให้สังคมเน้นทางวัตถุ ความฟุ่มเฟือย ฟุ้งเฟ้อ ทำให้วัยรุ่นหลงใหลไปตามกระแส ทำให้ต้องทำบางสิ่งบางอย่างที่อาจนำไปสู่พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม เพียงเพื่อสนองความต้องการตามกระแสนิยม จนขาดความสำนึกรับผิดชอบ

วิธีปรับตัวให้เหมาะสมกับการเปลี่ยนแปลง เมื่อเราย่างเข้าสู่วัยรุ่น จะพบกับการเปลี่ยนแปลงทั้งด้านร่างกาย จิตใจอารมณ์ และ สังคม ซึ่งอาจทำให้ปฏิบัติตนไม่ถูกต้อง ดังนั้น เราจึงควรรู้วิธีปรับตัวให้เหมาะสมกับ การเปลี่ยนแปลงทางด้านต่าง ๆ ดังนี้

๒ ด้านจิตใจและอารมณ์ ทำจิตใจให้ร่าเริงแจ่มใส มองโลกในแง่ดี ยอมรับสภาพความเป็นจริงของตนเอง เช่น รูปร่างหน้าตา ฐานะ สร้างความจริงใจให้กับผู้อื่น มีความรัก มีความซื่อสัตย์ ไม่เห็นแก่ตัว รู้จักเมตตาสงสารผู้อื่น เมื่อเห็นผู้อื่นตกทุกข์ได้ยาก พยายามอดกลั้นอารมณ์ที่ไม่พึงพอใจ

๓ ด้านสังคม มีกิริยามารยาทและการแสดงออกต่าง ๆ ที่เหมาะสมกับวัย ปรับปรุงตนเองเพื่อให้มีบุคลิกภาพที่ดี เช่น ยืนตัวตรง หลังไม่งอ นอกจากนี้ วัยรุ่นควรแต่ง กายให้เหมาะสมกับวัยและกาลเทศะด้วย เช่น ขณะไปโรงเรียน ควรแต่งกายชุดนักเรียนให้เรียบร้อย แสดงความเคารพต่อสิทธิของตัวเองและไม่ละเมิดสิทธิของผู้อื่น เช่น ในการทำงานกลุ่ม สามารถ เสนอความคิดเห็นได้ และควรยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น

๔ ด้านสติปัญญา การปฏิบัติตนต่อไปนี้จะช่วยส่งเสริมให้เป็นผู้ที่มีสติปัญญาดี คือ ตั้งใจเรียน  และเมื่อไม่เข้าใจบทเรียน ควรถามครูทันที จัดเวลาการทำกิจกรรมต่าง ๆ ให้เหมาะสม เช่น จัดเวลาในการเรียนการเล่น และการทบทวน บทเรียนให้เป็นเวลาอยู่เสมอ ติดตามเหตุการณ์ข่าวสารบ้านเมืองอยู่เสมอ ฝึกหัดทักษะต่าง ๆ อยู่เสมอ เช่น คิดเลขในใจ  ฝึกอ่านทำนองเสนาะฝึกเขียนบันทึกประจำวัน ฝึกเก็บใจความสำคัญ

๑ ด้านร่างกาย ดูแลรักษาความสะอาดของร่างกายอยู่เสมอ เช่น สระผม อาบน้ำ รักษาความสะอาดเครื่องใช้และเครื่องแต่งกาย เช่น หวี ผ้าเช็ดตัว กินอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายและกินอาหารให้ครบทั้ง ๓ มื้อ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ แต่ไม่หักโหมจนเกินไป ไม่ดื่มสุรา ไม่สูบบุหรี่ ไม่เสพสารเสพติด ชั่งน้ำหนักและวัดส่วนสูงทุก ๖ เดือน เพื่อนำผลไปปรับปรุงการเจริญเติบโต ของร่างกายให้อยู่ในเกณฑ์ดีเสมอ

จัดทำโดย นาย ยงยุทธิ์ สุขประสงค์ เลขที่ 12 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เสนอ คุณครู ทัศนีย์ ไชยเจริญ โรงเรียนวัดพวงนิมิต ต. เขาสามสิบ อ. เขาฉกรรจ์ จ. สรแก้ว สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสะแก้วเขต 1