สภาพทั่วไปทางภูมิศาสตร์ อำเภอปากพะยูน
1.ประวัติความเป็นมา อำเภอปากพะยูน เป็นอำเภอหนึ่งใน 11 อำเภอ ของจังหวัดพัทลุง คำว่า “ปากพะยูน “ สันนิษฐานว่า มากจากคำว่า “ ปลาพะยูน” ซึ่งเป็นปลาที่มีลักษณะคล้ายกับปลาวาฬเลี้ยงลูกด้วยนม สมัยก่อนปลานี้มีอยู่มากในทะเลสาบสงขลาตอนใน แต่มีบางท่านว่า มาจากคำว่า ปากพูน ซึ่งแปลว่า “ ปากน้ำ “ อำเภอปากพะยูน ตั้งเมื่อ พ.ศ.2439 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เดิมมีอาณาเขตกว้างขวางมาก มีตำบลอยู่ในปกครองรวม 17 ตำบล รวมทั้งตำบลเขาชัยสน (อำเภอเขาชัยสน) และตำบลกำแพงเพชร (อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จประพาสเมื่อ ร.ศ.108 มีหลักฐานพระปรมาภิไธย ย่อ จปร. ร.ศ.108 จารึกไว้ ณ หน้าเพิงผาเทวดา ในหมู่เกาะสี่เกาะห้า ซึ่งอยู่ในทะเลสาบสงขลาตอนในพื้นที่อำเภอปากพะยูน อำเภอปากพะยูน เสมือนกับอำเภอชนบทโดยทั่วไป แต่หากได้พิจารณาอย่างถ่องแท้ไม่ว่าจะเป็นชัยภูมิที่ตั้ง ชื่อหมู่บ้าน ตำบล และชื่อเกาะต่างๆ ล้วนแล้วแต่มีความเกี่ยวพันกับตำนานหรือนิทานปรำปราของชาวบ้านแทบทั้งสิ้น เช่น เรื่องเจ้าฟ้าคอลาย บ้านค่ายท่าทิคครู วัดทุ่งขุนหลวง เกาะบรรทม เป็นต้น อาจจะมีประวัติศาสตร์อันล้ำค่าฝึงอยู่ใต้ผืนดิน ที่ทำนา ทำสวน อยู่ทุกวัน แต่ยังไม่มีผู้ใดขุดค้นพบหลักฐานเหล้านั้นขึ้นมาเผยแพร่ให้ชาวโลกได้รับรู้ หากบรรดานักโบราณคดีของกรมศิลปากรได้ให้ความสนใจขุดค้นตามหลักวิชาโบราณคดี คงจะมีประโยชน์มหาศาลที่กล่าว เช่นนี้ เพราะในประวัติศาสตร์ของเมืองพัทลุง ได้บันทึกไว้ว่า พระยากุมารกับพระนางเลือดขาว ได้ตั้งเมืองพัทลุงขึ้นครั้งแรกที่บ้านพระเกิดเมื่อราว พ.ศ.1832 ในสมัยกรุงสุโขทัย (บ้านพระเกิด เป็นชื่อบ้านใน หมู่ที่ 4 ตำบลฝาสะมี อำเภอปากพะยูน ปัจจุบัน) ห่างจากที่ว่าการอำเภอปากพะยูน ประมาณ 14 กม. ก่อนที่จะย้ายไปอยู่ที่ อ.สทิงพระ จ.สงขลา อำเภอปากพะยูน จึงเป็นเมืองเก่าแก่ใน
2.เนื้อที่/พื้นที่ 433 ตร.กม.
3.สภาพภูมิอากาศโดยทั่วไป อบอุ่นมี 2 ฤดู คือ ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ - กรกฎาคม และ ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่เดือนสิงหาคม-มกราคม อุณหภูมิเฉลี่ย 20-30 องศาเซลเซียส
ข้อมูลการปกครอง 1.ตำบล.......7.... แห่ง 2.หมู่บ้าน....65.... แห่ง 3.เทศบาล..4.....แห่ง 4.อบต........4 ... แห่ง
ข้อมูลด้านเศรษฐกิจ 1.อาชีพหลัก ได้แก่ 2.อาชีพเสริม ได้แก่ เกษตรกรรม เช่น ปลูกข้าว ยางพารา ประมง เช่น เลี้ยงกุ้งกุลาดำ เลี้ยงปลากะพง ปลานิล 2.อาชีพเสริม ได้แก่ เลี้ยงสัตว์ เช่น ไก่ เป็ด สุกร แพะ แกะ และโค 3.จำนวนธนาคาร มี 3 แห่ง ได้แก่ ธนาคารออมสิน โทร. 0-7469-9026 ธนาคารกรุงไทย โทร. 0-7469-9028 ธนาคาร ธกส. โทร. 0-7669-9049 4.จำนวนห้างสรรพสินค้า มี – แห่ง
ด้านสังคม โรงเรียนมัธยม ได้แก่ 1. โรงเรียนปากพะยูนพิทยาคาร โทร. 0-7469-9016 2. โรงเรียนหารเทา โทร. 0-7469-5084 3. โรงเรียนมัธยมเกาะหมาก โทร. 0-7469-9561 4. โรงเรียนควนพระสาครินทร์ โทร. 0-7461-6051 5. โรงเรียนศาสนูปถัมภ์ปากพะยูน มูลนิธิ โทร. 0-7469-9476
ด้านทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญของอำเภอ 1. ป่าไม้ 2. สัตว์น้ำในทะเลสาบ ซึ่งเป็นที่เพาะพันธุ์ปลา 3. รังนกนางแอ่น ที่หมู่เกาะสี่ เกาะห้า 4. นกน้ำและนกเป็ดน้ำ ทางตอนเหนือของตำบลเกาะหมาก
ด้านประชากร 1.จำนวนประชากรทั้งสิ้นรวม 50,217 คน 1.จำนวนประชากรทั้งสิ้นรวม 50,217 คน 2.จำนวนประชากรชายรวม 24,764 คน 3.จำนวนประชากรหญิงรวม 25,453 คน 4.ความหนาแน่นของประชากร 116 คน/ตร.กม.
ด้านการคมนาคม 1.ทางบก 2.ทางน้ำ 3.ทางอากาศ รถยนต์ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4088,4181 สถานีขนส่ง หมายเลขโทรศัพท์ - สถานีรถไฟ หมายเลขโทรศัพท์ - 2.ทางน้ำ ท่าเรือขนส่งโดยสาร หมายเลขโทรศัพท์ - ท่าแพขนานยนต์ - หมายเลขโทรศัพท์ - 3.ทางอากาศ ท่าอากาศยาน - หมายเลขโทรศัพท์ -
ด้านการเกษตร และอุตสาหกรรม 1.ผลผลิตทางการเกษตรสำคัญ ได้แก่ ข้าว ยางพารา ผลไม้ เช่น ทุเรียน กระท้อน ส้มโชกุน
2.ชื่อแหล่งน้ำที่สำคัญได้แก่ (แม่น้ำ/บึง/คลอง) 2.ชื่อแหล่งน้ำที่สำคัญได้แก่ (แม่น้ำ/บึง/คลอง) หนองหารอ่างทอง หมู่ที่ 6 ต.ตอนประดู่ หนองไม้แก่น หมู่ที่ 3 ต.หารเทา หนองคล้า หมู่ที่ 1 ต.หารเทา ท่านบปลาบางมวง หมู่ที่ 3 ต.ฝาละมี ฝายบ้านสะพานช้าง หมู่ที่ 5 ต.หารเทา ฝายควนนางพิมพ์ หมู่ที่ 5 ต.ฝาละมี ฝายบ้านพระเกิด หมู่ที่ 4 ต.ฝาละมี
3.โรงงานอุตสาหกรรมที่สำคัญ ได้แก่ โรงน้ำแข็ง 1 โรง หมู่ที่ 1 ต.ปากพะยูน
สวัสดี...