หลักการและแนวคิดของการบริหารความเสี่ยงและการประยุกต์ใช้การบริหารความเสี่ยงในการจัดการองค์กร

สภาพแวดล้อมปัจจุบัน โลกยุคโลกาภิวัตน์ สังคม เศรษฐกิจ งานของรัฐมากขึ้นและยากขึ้น รัฐต้องเล็กลง ลดเงิน ลดคน ลดอำนาจ ต้องเปิดให้มีส่วนร่วม ต้องโปร่งใส พร้อมถูกตรวจสอบ เศรษฐกิจเสรีไร้พรมแดน การแข่งขันในเวทีโลก กระแสสังคม เช่น ประชาธิปไตย ธรรมาภิบาล สังคม เศรษฐกิจ เป็นยุคแห่งการเรียนรู้ ใครเรียนรู้ไม่ทันโลก ก็จะมีปัญหา

การบริหารจัดการองค์กร ทรัพย์สิน คน เงิน P Planning O Organizing L Leading C Controlling

Good Governance องค์กร Internal Control Risk Management Internal Audit

COSO การบริหารความเสี่ยงองค์กร (Enterprise Risk Management) การควบคุมภายใน (Internal Control)

 สถาบันผู้สอบบัญชีรับอนุญาตแห่งสหรัฐอเมริกา COSO : The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission  สถาบันผู้สอบบัญชีรับอนุญาตแห่งสหรัฐอเมริกา ( American Institute of Certified Public Accountants : AICPA ) สถาบันนักบัญชีแห่งสหรัฐอเมริกา  สถาบันผู้บริหารการเงิน ( American Accounting Association : AAA )  สถาบันผู้ตรวจสอบภายใน ( The Institute of Internal Auditors : IIA ) ( Financial Executives Institute : FEI ) ( Institute of Management Accountants : IMA )  สถาบันนักบัญชีเพื่อการบริหาร

เป้าหมายหลักขององค์กร  กำไร (Profitability)  มั่นคง (Stability)  เติบโต (Growth) 7

บทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบในการบริหารความเสี่ยง ทุกคนในองค์กร มีความรับผิดชอบต่อการบริหารความเสี่ยงองค์กรที่จะกระทบต่อ วัตถุประสงค์หรือเป้าหมายที่รับผิดชอบ โดยสอดคล้องกับคำสั่งและร่างข้อตกลงที่ได้กำหนดไว้ ดังนี้ คณะกรรมการ มีหน้าที่กำกับดูแลให้มีนโยบายและการบริหารความเสี่ยงที่มีประสิทธิผล ผู้บริหารสูงสุด มีความรับผิดชอบสูงสุด และรับบทบาทเป็นเจ้าของหรือเจ้าภาพที่จะจัดให้มี กระบวนการบริหารความเสี่ยงที่มีประสิทธิภาพ ผู้บริหารอื่นๆ มีหน้าที่สนับสนุนปรัชญาการบริหารความเสี่ยงองค์กร ส่งเสริมความร่วมมือ ต่อระดับความเสี่ยงที่องค์กรยอมรับได้ และจัดการกับความเสี่ยงภายในขอบเขตความ รับผิดชอบที่สอดคล้องกับเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของความเสี่ยงที่องค์กรยอมรับได้ เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน มีหน้าที่สนับสนุนกระบวนการบริหารความเสี่ยง ผู้ตรวจสอบภายใน มีหน้าที่สอบทานและประเมินประสิทธิผลของการบริหารความเสี่ยง ผู้สอบบัญชีภายนอก/หน่วยงาน/บุคคลอื่นภายนอกองค์กร ไม่มีความรับผิดชอบต่อ ประสิทธิผลของการบริหารความเสี่ยง

การบริหารความเสี่ยงองค์กร วัตถุประสงค์ เพื่อช่วยบริหารโอกาสและควบคุมความเสี่ยง เหตุการณ์ที่อาจเกิดขึ้น เชิงบวก โอกาส เชิงลบ ความเสี่ยง

10

ความเสี่ยงและโอกาส ความไม่แน่นอน การไม่สามารถคาดการณ์ล่วงหน้าได้อย่างแม่นยำถึงโอกาสเกิดของเหตุการณ์ในอนาคตและผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น ความเสี่ยง เหตุการณ์ในเชิงลบ หากเกิดขึ้น แล้วอาจสร้างความเสียหาย โอกาส เหตุการณ์ที่มีผลในเชิงบวก ซึ่ง ผู้บริหารควรนำไปพิจารณา กำหนดกลยุทธ์เพื่อนำไปปฏิบัติ ความเสี่ยง หมายถึง เหตุการณ์ที่มีความไม่แน่นอน ซึ่งหากเกิดขึ้นจะมีผลกระทบในเชิงลบต่อวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายขององค์กร โอกาส หมายถึง เหตุการณ์ที่มีความไม่แน่นอน ซึ่งหากเกิดขึ้นจะมีผลกระทบในเชิงบวกต่อวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายขององค์กร

การวิเคราะห์โอกาสและผลกระทบ ความเสี่ยงปานกลาง ผลกระทบรุนแรงมาก โอกาสเกิดน้อย ความเสี่ยงสูง โอกาสเกิดมาก ความเสี่ยงต่ำ ผลกระทบน้อย ผลกระทบ โอกาสที่จะเกิด

การบริหารความเสี่ยงองค์กร เครื่องมือนำไปสู่การบรรลุวัตถุประสงค์ :- ด้านกลยุทธ์ (Strategic) ด้านการดำเนินงาน (Operation) ด้านการรายงาน (Reporting) ด้านการปฏิบัติตามกฎ/ระเบียบ/ข้อบังคับ (Compliance)

Strategic Formulation Performance Management Risk Management/ Internal Control Performance Management Vision & Strategy วิสัยทัศน์ แผนการบริหารความเสี่ยง ความเสี่ยง มาตรการจัดการความเสี่ยง มาตรการจัดการ ความเสี่ยงเพิ่มเติม พันธกิจ ยุทธศาสตร์ เป้าหมาย แผนปฏิบัติการ แผนการควบคุมภายใน ความเสี่ยง มาตรการควบคุม มาตรการควบคุม เพิ่มเติม Process & Activity แผนงาน การดำเนินงาน งาน/โครงการ 2 งาน/โครงการ 3 งาน/โครงการ n หน่วยงาน / ส่วนงานย่อยภายในองค์กร

การควบคุมภายในภาคราชการ การบริหารราชการให้บรรลุเป้าหมายตามนโยบายรัฐบาล การบริหารความเสี่ยงองค์กร แผนการบริหารราชการแผ่นดิน แผนปฏิบัติราชการ 4 ปี การควบคุมภายใน แผนปฏิบัติราชการประจำปี Input แผนของหน่วยปฏิบัติ งาน/โครงการ Process แผนปฏิบัติราชการ วิสัยทัศน์ พันธกิจ ยุทธศาสตร์ เป้าหมาย แผนปฏิบัติการ Output ประสิทธิภาพ / ประสิทธิผล / คุ้มค่า การประเมินผลการควบคุมภายใน PMQA/การประกันคุณภาพ โดย เกศริน ภัทรเปรมเจริญ

การสนับสนุนจากผู้บริหาร การดำเนินการต่อเนื่อง การสื่อสารมีประสิทธิผล เป้าหมายที่ชัดเจน ความรับผิดชอบ ปัจจัยสู่ความสำเร็จ การดำเนินการต่อเนื่อง การสื่อสารมีประสิทธิผล การวัดและติดตามผล