การขอจัดตั้งส่วนราชการ
แนวทางการดำเนินการขอจัดตั้งส่วนราชการ หรือการปรับปรุงโครงสร้าง การวิเคราะห์ภารกิจ (business analysis) เหตุผลความจำเป็นในการขอจัดตั้ง ขอบเขตอำนาจหน้าที่ของส่วนราชการ นโยบาย แผนงานสำคัญของรัฐบาลที่ส่วนราชการต้องรับผิดชอบ ปริมาณงาน ค่าใช้จ่าย อัตรากำลังเจ้าหน้าที่ ร่างกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการ คำชี้แจงอื่นๆ (ถ้ามี)
1. การวิเคราะห์ภารกิจ (business analysis) ภารกิจของหน่วยงาน 1. เป็นงานที่จำเป็นต้องปฏิบัติอยู่หรือไม่ 1. การวิเคราะห์ภารกิจ (business analysis) 2. เป็นงานที่มีการปฏิบัติซ้ำซ้อนอยู่ที่ใดหรือไม่ ใช่ ยกเลิก ไม่ใช่ ใช่ ยกเลิก/รวม/โอนงาน 3. เป็นงานที่ถือเป็นหน้าที่หลักใช่หรือไม่ ไม่ใช่ 4. เป็นงานที่มอบ/กระจายอำนาจไปให้ภูมิภาค/ท้องถิ่นได้หรือไม่ ใช่ แปรรูป/จ้างเหมา ไม่ใช่ ใช่ โอนงาน 5. เป็นงานที่ดำเนินการโดยจัดตั้งเป็นองค์กรของรัฐรูปแบบอื่นได้หรือไม่ ไม่ใช่ ใช่ จัดตั้งหน่วยงาน 6. เป็นงานที่จำเป็นต้องดำเนินการโดยรัฐทั้งหมดหรือไม่ ใช่ คงภารกิจของส่วนราชการ ไม่ใช่
2. เหตุผลความจำเป็นในการขอจัดตั้ง 2.1 เมื่อจัดตั้งขึ้นแล้วจะเป็นประโยชน์ต่อการขับเคลื่อนนโยบายรัฐบาล ยุทธศาสตร์ของชาติในด้านใด 2.2 เหตุผลที่แสดงว่าจะก่อให้เกิดประโยชน์ต่อการบริหารราชการสามารถแก้ไขปัญหาข้อขัดข้องในการดำเนินงานที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน และ/หรือสามารถรองรับการเปลี่ยนแปลงในบริบทต่างๆ ที่เกี่ยวข้องได้อย่างไร และประชาชนจะได้รับประโยชน์เพิ่มขึ้นอย่างไร 2.3 ชี้แจงสาเหตุที่ต้องขอปรับปรุงส่วนราชการ 2.3.1 หน้าที่ความรับผิดชอบเพิ่มขึ้น หรือเปลี่ยนแปลงไป โดยชี้แจงรายละเอียด ว่ามีงานเพิ่มขึ้นอย่างไร หรือลักษณะงานเปลี่ยนแปลงไปประการใด 2.3.2 มีการเปลี่ยนแปลงระบบ หรือวิธีการทำงาน เฉพาะหน่วยงานหรือใน ภาพรวมของกรม 2.3.3 ปัญหาการดำเนินงาน หรือการบริหารงานของกรมอันเนื่องมาจากโครงสร้าง ส่วนราชการเดิมไม่เหมาะสม
3. ขอบเขตอำนาจหน้าที่ของส่วนราชการ 3.1 ขอบเขตอำนาจหน้าที่ของส่วนราชการระดับกรม 3.1.1 วัตถุประสงค์ 3.1.2 หน้าที่และความรับผิดชอบ 3.2 การแบ่งส่วนราชการ 3.2.1 ให้แสดงแผนภูมิการแบ่งส่วนราชการในปัจจุบัน 3.2.2 ให้แสดงการเปรียบเทียบการแบ่งส่วนราชการที่มีอยู่ในปัจจุบันและที่ขอ ปรับปรุงใหม่ โดยให้จัดทำเป็นตารางเปรียบเทียบ ทั้งนี้ ให้ระบุด้วยว่ามี การปรับปรุงอย่างไร 3.3 หน้าที่ความรับผิดชอบของแต่ละส่วนราชการ 3.3.1 ให้ชี้แจงหน้าที่ความรับผิดชอบของแต่ละส่วนราชการในปัจจุบัน 3.3.2 สำหรับส่วนราชการที่ขอปรับปรุง ให้ชี้แจงหน้าที่และความรับผิดชอบของ ส่วนราชการที่ขอปรับปรุงเปรียบเทียบกับหน้าที่ความรับผิดชอบในปัจจุบัน
4. นโยบาย แผนงานสำคัญของรัฐบาลที่ส่วนราชการต้องรับผิดชอบ 4. นโยบาย แผนงานสำคัญของรัฐบาลที่ส่วนราชการต้องรับผิดชอบ ให้แสดงถึงนโยบายและแผนงานสำคัญของรัฐบาลและตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ แผนบริหารราชการแผ่นดินเฉพาะที่ส่วนราชการนั้นรับผิดชอบ โดยแสดงความเชื่อมโยงกับแผนระดับชาติ และแผนระดับกระทรวง และระดับกรม
5. ปริมาณงาน ให้แสดงว่างานสำคัญๆ ที่มีอยู่ในปัจจุบันได้แก่งานอะไรบ้าง มีปริมาณงานมากน้อยเพียงใด โดยให้แสดงสถิติปริมาณงานย้อนหลัง 3 ปี สำหรับงานใหม่ให้แสดงว่าได้ลงมือทำอะไรไปบ้างแล้วอย่างไรหรือไม่ และให้แสดงประมาณการปริมาณงานล่วงหน้า 3 ปี ตามงานที่จะพึงมี หรือเป้าหมายของงานตามแผน
6. ค่าใช้จ่าย ให้แสดงรายละเอียดงบประมาณค่าใช้จ่ายในปัจจุบัน (ถ้ามี) และประมาณการค่าใช้จ่ายในปีงบประมาณถัดไป (3 ปีข้างหน้า) เฉพาะส่วนราชการที่ขอปรับปรุง โดยจำแนกรายละเอียดงบประมารตามงบรายจ่าย ได้แก่ งบบุคลากร งบดำเนินงาน งบลงทุน งบเงินอุดหนุน และงบรายจ่ายอื่น
7. อัตรากำลังเจ้าหน้าที่ 7.1 ให้สรุปกรอบอัตรากำลังเจ้าหน้าที่ที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน 7.2 ให้แสดงแผนภูมิอัตรากำลังเฉพาะกอง / สำนักที่เกี่ยวข้องกับการขอปรับปรุงการแบ่งส่วนราชการ โดยให้แสดงถึงอัตรากำลังที่มีอยู่ในปัจจุบัน และอัตรากำลังที่ขอปรับปรุงใหม่
8. ร่างกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการ ให้เสนอร่างกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการ พร้อมเหตุผลในการปรับปรุงกฎกระทรวง 9. คำชี้แจงอื่นๆ (ถ้ามี)
การจัดตั้งส่วนราชการหรือการปรับปรุงโครงสร้าง มี 4 ลักษณะ ดังนี้ 1. สำนัก 2. ยกฐานะของกองเป็นสำนัก 3. ยุบรวมกองแล้วยกฐานะเป็นสำนัก 4. ปรับระบบงานภายใน