Chapter 9 Material Handling & Equipment Aj-Kulachatr C. Na Ayudhya Naresuan University Payao Campus Semester 1/50

อุปกรณ์ในการจัดเก็บและเคลื่อนย้ายในระบบโลจิสติกส์ อุปกรณ์ยกและเคลื่อนย้ายสินค้า อุปกรณ์ในการจัดเก็บสินค้า เทคโนโลยีอัตโนมัติ พาเลท

1. อุปกรณ์ยกและเคลื่อนย้ายสินค้า 1.1 Hand lift เป็นอุปกรณ์ยกที่ใช้ระบบไฮโดรลิกในการควบคุมการยก โดยใช้แรงคนโยกและใช้ไฟฟ้าในการโยก สามารถยกน้ำหนักได้ประมาณ 1000 kg. เหมาะกับการยกและลากของเข้าพื้นที่แคบ

อุปกรณ์ยกและเคลื่อนย้ายสินค้า 1.2 Fork Lift เป็นรถที่ใช้ยกของหนัก ส่วนใหญ่ของนั้นจะวางอยู่บนพาเลทหรือบรรจุภัณฑ์อื่นๆ การควบคุมจะมีทั้งระบบใช้ก๊าซ น้ำมันและไฟฟ้า ยกของที่มีความสูงไม่เกิน 4.5 เมตร สามารถยกของสูงสุดได้ตั้งแต่ 1.5 – 5 ตัน เรียกอีกอย่างว่า Counter Balanced Truck

ภาพการทำงานของ Fork Lift

อุปกรณ์ยกและเคลื่อนย้ายสินค้า Very Narrow Aisle Truck Reach Truck Double Reach Truck

Hand lift , Fork lift & Reach truck

1.3 Conveyer ใช้ประโยชน์เพื่อการลำเลียงสินค้าในแนวราบแทนการใช้ Truck หรือ Fork Lift มีทั้งแบบสายพานผ้าใบ ยาง และสายพานลูกกลิ้ง (Roller)

1.4 Crain & Hoist Hoist Crain

1.5 ล้อเข็นชนิดต่างๆและบันได Ladder

2. อุปกรณ์ในระบบจัดเก็บสินค้า (Storage Rack System)

Storage Rack System ปัจจุบันระบบชั้นวางสินค้าได้ถูกพัฒนาขึ้นมาให้เหมาะสมกับปริมาณสินค้า การหมุนเวียนของสินค้าและลักษณะของสินค้า ตลอดจนเหมาะกับวัตถุประสงค์ในการใช้งานและมีความเหมาะสมกับการประยุกต์ใช้กับเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ การพิจารณาเลือกชั้นวางสินค้าให้ดี จึงจำเป็นต้องเข้าใจในอุปกรณ์และมองความสามารถในการปรับใช้ในอนาคตได้ ซึ่งแบ่งเป็นกลุ่มได้ดังต่อไปนี้ ชั้นวางสินค้าสำหรับพาเลท (Palletized Storage Rack) ชั้นวางสินค้าประเภทใช้แรงโน้มถ่วง (Gravity Flow Rack) ชั้นวางสินค้าแบบชั้นเก็บสินค้าขนาดเล็ก (Bin Shelve) ชั้นวางสินค้าประเภทลิ้นชักหรือตู้ (Storage Drawer /Cabinet)

Bin Shelve Storage / Drawer /Cabinet

3. เทคโนโลยีอัตโนมัติ เทคโนโลยีอัตโนมัติ มักนำมาใช้ในระบบจัดเก็บและหยิบสินค้าอัตโนมัติ สามารถเลือก ค้นหาและหยิบสินค้าตามโปรแกรมหรือคำสั่งจากซอฟท์แวร์ได้ ซึ่งมีลายประเภท เช่น สายพานลำเลียง เทคโนโลยีหุ่นยนต์ ตลอดจนการใช้บาร์โค้ด และเทคโนโลยีล่าสุด ในปัจจุบัน คือ RFID Technology มีการพัฒนาระบบสารสนเทศในการจัดการคลังสินค้ามากขึ้นในปัจจุบันเพื่อเพิ่มความเร็วในการสืบค้น หยิบ ยก ย้าย ช่วยเพิ่มผลผลิตในงานโลจิสติกส์ จัดเก็บถูกต้อง ลดความเสียหาย และช่วยลดกิจกรรมที่ไม่มีมูลค่า เช่น งานสำนักงานในโกดัง ช่วยลดแรงงานในโกดัง ลดกิจกรรมการยกขึ้น เพิ่มความรวดเร็วในการให้บริการ แต่ต้องลงทุนสูง และมีต้นทุนในการดูแลรักษาสูงด้วย ต้องคำนึงถึงความคุ้มค่าในการลงทุนอีกมากมาย

เทคโนโลยีอัตโนมัติ Palletized Automated Warehouse Mini-load Automated Warehouse Horizontal Carousel Vertical Carousel AGV (Automatic Guided Vehicle) STV (Sorting Transportation Vehicle)

4. Pallet Pallet ; เป็นอุปกรณ์ที่ใช้รวบรวมสินค้าเพื่อใช้ในการจัดเก็บ ทำให้สามารถยกสินค้าได้ในปริมาณต่อครั้งได้สูงขึ้น พาเลท ทำจากไม้ เหล็ก พลาสติค ซึ่งราคาจะแตกต่างกันไป ขนาดของพาเลทจะเป็นไปตามมาตรฐานของ American Standard for Testing Materials (ASTM) , DIN , ISO , JIS ส่วนมากจะใช้วัสดุที่มีน้ำหนักเบาแต่แข็งแรง

บรรณานุกรม คำนาย อภิปรัชญาสกุล. โลจิสติกส์และการจัดการซัพพลายเชน “กลยุทธ์ทำให้รวยช่วยประหยัด”,--กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์นัฎพร, 2546.