นาย สุจริต บัวพิมพ์ นักวัฒนธรรมอาวุโส

ความรู้เรื่องวัฒนธรรม และห้องสมุดแหล่งสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น 2

วัฒนธรรม หมายถึง วิถีชีวิต 3

ความเจริญ ด้านจิตใจ ด้านวัตถุ และด้านการประพฤติปฏิบัติตน วัฒนธรรม หมายถึง ความเจริญ ด้านจิตใจ ด้านวัตถุ และด้านการประพฤติปฏิบัติตน 4

สิ่งที่กำหนดโดยมนุษย์ สืบทอดโดยมนุษย์ วัฒนธรรม หมายถึง สิ่งที่กำหนดโดยมนุษย์ สืบทอดโดยมนุษย์ มาเป็นเวลาหลายร้อยปีและเป็นสิ่งที่ดีงาม 5

วัฒนธรรม เปรียบเสมือน น้ำ 6

มนุษย์กับสัตว์ ต่างกันที่วัฒนธรรม 7

ย่อมมีการเปลื่ยนแปลง วัฒนธรรม ย่อมมีการเปลื่ยนแปลง ไปตามกาลสมัย 8

ไม่ยอมให้มีการเปลื่ยนแปลง วัฒนธรรม ไม่ยอมให้มีการเปลื่ยนแปลง วัฒนธรรมนั้นจะตายไป 9

แบ่งออกได้เป็น ๔ ลักษณะ วัฒนธรรม แบ่งออกได้เป็น ๔ ลักษณะ 10

๑.วัฒนธรรมทางภาษา 11

๒.วัฒนธรรมที่จับต้องได้ เห็นได้ 12

๓.วัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ (ประเพณี ความเชื่อ) 13

๔.วัฒนธรรมการแสดง การละเล่น และดนตรีพื้นบ้าน 14

ห้องสมุดแหล่งสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น ห้องสมุด หมายถึง แหล่งรวบรวมความรู้และภูมิปัญญาที่เป็นเอกสารและจัดเก็บ ในระบบอิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ สืบสาน หมายถึง การรับการถ่ายทอดอย่างถูกต้องและนำไปเผยแพร่ต่อให้เกิดความรู้ที่ยั่งยืน ภูมิปัญญาท้องถิ่น หมายถึง การเรียนรู้จากธรรมชาติโดยการค้นหาวิธีการในการแก้ปัญหาเพื่อการดำรงชีวิตและพัฒนาต่อมาอย่างต่อเนื่อง 15

องค์ประกอบของภูมิปัญญาท้องถิ่น ๑.การดำรงชีวิตวิถีถิ่น เช่น การทำหลุมโจน การทำเฝือก การทำลัน การทำลอบ กระบุง ตะกร้า กระพ้อม โอ่ง ไห การเพาะปลูก สมุนไพร ๒.อาหารการกิน แกงส้มดอกแค(แก้ไข้หัวลม) กุ้งเผาสะเดาลวก (แก้ท้องผูก) แกงส้มพอเหมาะ แกงหมูชะมวง แกงเลียง แกงเหลือง แกงไตปลา ลาบเลือด น้ำปลา ปลาร้า กะปิ ไข่เค็ม ผักดอง ๓.การรักษาโรค หมอเป่า หมอยาหม้อ หมอถาก หมอสมุนไพร หมอนวด ยาถ่ายพยาธิ 16

หนังสติ๊ก หีบอ้อย ระหัดกังหันลม ๔.เครื่องมือทุ่นแรง เกวียน ล้อ เลื่อน ครกกระเดื่อง ชังโลง รอกไม้ คันธนู หนังสติ๊ก หีบอ้อย ระหัดกังหันลม ๕.ของเล่นเด็ก ว่าว เรือใบ เรือกาบมะพร้าว รถล้อดิน หมากเก็บ อีตัก ๖.การละเล่นของเด็ก งูกินหาง ตังเต ตี่จับ โพงพาง รีรีข้าวสาร ตะล็อกต๊อกแต๊ก ๗.โบราณอุบาย เช่น ห้ามต้มไข่ในหม้อข้าว แม่โพสพจะหนี ฯลฯ 17

ห้องสมุดช่วยสืบสานภูมิปัญญา ได้ดังนี้.. ๑.จัดมุมให้ความรู้ภูมิปัญญาชาวบ้าน ปราชญ์ชาวบ้านเป็นรายสัปดาห์ ๒.จัดนิทรรศการยกย่องปราชญ์ชาวบ้านเป็นรายสัปดาห์ ๓.จัดมุมแสดงเครื่องมือ เครื่องใช้พื้นบ้านและสมุนไพร ๔.จัดกิจกรรมวาดภาพจากข้อ ๓ เป็นรายเดือน 18

๕.จัดกิจกรรมถามตอบ เรียงความเป็นรายเดือน (มีการชิงรางวัล) ๖.จัดหาหนังสือทางวัฒนธรรม ภูมิปัญญา นิทาน เพิ่มเติมให้พอเพียง ๗.จัดนิทรรศการแบบวิถีชีวิตไทย ห้องนอน ห้องครัว ห้องรับแขก 19

คุณค่าวัฒนธรรม หรือ คุณฆ่าวัฒนธรรม 20