Comparable between Rapid One Step Immunochromatographic Assay and ELISA in the Detection of Prostate Specific Antigen in Vaginal Specimens of Raped Women Vichan Peonim MD*, J Med Assoc Thai 2007; 90 (12): 2624-9

วัตถุประสงค์ (objective)

เพื่อพิสูจน์เปรียบเทียบคุณภาพความแม่นยำ - rapid one step test kit - ELISA สรุปสิ่งที่เป็นประโยชน์ของวิธีการตรวจเพื่อที่ให้เหมาะสมในการ นำมาใช้อย่างกว้างขวางในงานบริการประจำ

ความสำคัญ ขาดประจักษ์พยานที่พบเห็นผู้กระทำผิด การพิสูจน์หลักฐานทางชีววิทยาในทางนิติวิทยาศาสตร์ ใช้สืบหาผู้กระทำความผิด

การพิสูจน์หลักฐานทางชีววิทยาในทางนิติวิทยาศาสตร์ ในช่องคลอดของผู้เสียหาย (Vaginal Specimens of Raped Women) ตัวอสุจิ (sperm) จากกล้องจุลทรรศน์ น้ำอสุจิ (semen) สารชีวเคมีที่เป็นส่วนประกอบใน semen

ปัญหาและที่มา การตรวจหาเอนไซม์ Acid phosphatase test ทดสอบยืนยันผลด้วยวิธีการตรวจหา PSA (prostate specific antigen) การวิเคราะห์ PSA เป็นแบบ quantitative ด้วยวิธีการวิเคราะห์ของ ELISA Rapid one step test kit (semi-quantitative) ยังไม่นิยมใช้ในงานประจำ

เปรียบเทียบการใช้งาน ข้อดี ข้อเสีย ELISA -Quantitative -Cut off ต่ำ -แพง -ยุ่งยาก -ใช้ผู้เชี่ยวชาญ Rapid test kit -ถูก -ใช้งานง่าย -ไม่ใช้ผู้เชี่ยวชาญ Semi-quantitative

ทบทวนวรรณกรรม

PSA E1 , P30 สารจำพวก glycoprotein ที่ผลิตจากต่อม prostatic ยีนของ PSA อยู่บน chromosome 19 โดยปกตินั้น PSA ใช้เป็นตัวบ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมาก

ภาพแสดงอวัยวะเพศชาย

Spermatozoa โครงสร้างหลัก ได้แก่ ส่วนหัวและส่วนหาง จากนั้นก็แบ่งตัวแบบ meiosis

ตัวอสุจิ(ดูสด) ภายใต้กล้องจุลทรรศน์ ตัวอสุจิ(ย้อมสี) ภายใต้กล้องจุลทรรศน์

ตัวอสุจิที่ผิดปกติ

semen ส่วนที่เป็นเซลล์ คือ ตัวอสุจิ (spermatozoa) ส่วนที่เป็นของเหลว คือ พลาสมา (seminal plasma) semen

semen ใน 1 ลูกบาศก์เซนติเมตร มีตัวอสุจิประมาณ 20-200 ล้านตัว ปริมาณของน้ำอสุจิที่หลั่งแต่ละครั้งประมาณ 3-5 ลูกบาศก์เซนติเมตร Seminal vasicle ประมาณ 70% Prostate gland ประมาณ 13-33%

ELISA แอนติเจนหรือแอนติบอดีเกาะอยู่บน solid phase แต่ละขั้นตอนจะต้องมีการแยกเอาสารส่วนเกินที่ไม่ได้ทำปฏิกิริยาออกไป วิธีที่มีความไวและความจำเพาะสูง

เอนไซม์ที่นิยมใช้ในวิธีการ ELISA คือ Horseradish peroxidase (substate ที่นิยม คือ O-phenylene diamine ให้สีน้ำตาล) alkaline phosphatase (substrate ที่นิยมคือ p-nitrophenyl phosphate ให้สีเหลือง) Cut off 0.5 ng/ml

(Immunochromatography) Rapid one step test kit (Immunochromatography) ตัวกลางยึดเกาะ (solid phase) กระดาษชนิด nitrocellulose หรือ nylon เมื่อทำปฏิกิริยา ตกตะกอนลงมาเกาะบนผิวกระดาษ ปรากฏสีสำหรับการอ่านผล ทำให้เกิดสี เช่น ผงทอง (colloidal gold)

(Immunochromatography) Rapid one step test kit (Immunochromatography) การวิเคราะห์ PSA ของ rapid one step test kit test (mouse anti-human PSA Mc antibody) Antibody colloidal gold conjugate สิ่งส่งตรวจพบ PSA (specific antibody- PSA-color conjugate) การตรวจวิเคราะห์แบบนี้ใช้สารตัวอย่าง 100 µl ( 3 หยด) cut off ของ PSA คือ 4 ng/ml

(Immunochromatography) Rapid one step test kit (Immunochromatography)

ขั้นตอนการตรวจ การตรวจร่างกายผู้เสียหาย การตรวจร่างกายผู้ต้องหา การตรวจทางห้องปฏิบัติการ วัตถุพยานที่พบ การตรวจหาเอนไซม์ Acid phosphatase การดูคราบอสุจิด้วยเครื่องกำเนิดแสง การตรวจ PSA (prostate specific antigen) การตรวจยืนยันด้วยกล้องจุลทรรศน์

วิธีการทดลอง (material-method)

วิธีการทดลอง (material-method) พยาธิวิทยา คณะแพทย์ศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทาลัยมหิดล สิ่งส่งตรวจจำนวน 100 ตัวอย่าง ได้จากสูตร N = ที่ระดับความเชื่อมั่น 96% ;  = 0.05 หรือ 1-α/2 (alpha error two-tailed) Z = Z0.975 = 1.96

N = 59 ที่ระดับความเชื่อมั่น 96% จากงานวิจัยอื่นตรวจพบ = 67.5% วิธีการทดลอง (material-method) N = 59 ที่ระดับความเชื่อมั่น 96% จากงานวิจัยอื่นตรวจพบ = 67.5% ต้องมีตัวอย่าง อย่างน้อย = 87 ตัวอย่าง

วิธีการทดลอง (material-method) - Cotton swab - กระดาษกรองที่มีพื้นที่ 0.3 x 0.3 cm - ใส่ในหลอดทดลองที่มีน้ำกลั่น (DW) 2 ml ปั่นเหวี่ยง 3 นาที - นำไปทดสอบด้วย rapid one step test kit และ ELISA

วิธีการทดลอง (material-method) ทั้ง 2 หลักการ ตรวจสอบหาตัวอสุจิโดยการดูภายใต้กล้องจุลทรรศน์ (gold standard) เปรียบเทียบ sensitivity, accuracy,specificity, positive predictive value, negative predictive value

ผลการทดลอง (result)

Result TP FP FN TN

Result

วิจารณ์ผลการทดลอง (discussion)

วิจารณ์ผลการทดลอง (discussion) ในประเทศที่พัฒนาแล้วใช้วิธีการทดสอบแบบ rapid one step test kit เพื่อการตรวจแยกใน seminal fluid ผลการทดลองของวิธีทั้งสองนั้นเมื่อเปรียบเทียบแล้วไม่มีความแตกต่างกันยกเว้น sensitivity negative predictive value ค่าจากการคำนวณของ rapid kit ดีกว่า ELISA

สรุป (conclusion)

สรุป rapid one step test kit นำมาใช้การตรวจ PSA ในช่องคลอดในคดีข่มขืนกระทำชำเราที่ทำในงานประจำได้อย่างเหมาะสม

อาจารย์ที่ปรึกษา อ.ธงชัย เตโชวิศาล thank you