แนวทางการส่งเสริมความปลอดภัยด้านยาระดับจังหวัด
ความเสี่ยงที่ควรจับตา ความเสี่ยงด้านยา ความเสี่ยงที่ควรจับตา การจัดการความเสี่ยง การใช้ยาไม่สมเหตุสมผล คุณภาพยา Adverse Event ความปลอดภัยผู้ใช้ยา
ขอบเขต Product Services คุณภาพยา Adverse Event Irrational used กลุ่มกำกับดูแลยาหลังออกตลาด สำนักยา อย คุณภาพยา Adverse Event Product สถานพยาบาลของรัฐ สถานพยาบาลเอกชน Services การนำยาไปใช้ในทางที่ไม่เหมาะสม การใช้ยาอย่างไม่เหมาะสม Irrational used ศูนย์เฝ้าระวังความปลอดภัยด้านยา กอง ช อย. สำนักบริหารการสาธารณสุข สป. สมาคมเภสัชกรรมชุมชน งานควบคุมการกระจายยา สำนักยา อย คณะทำงานเภสัชปฐมภูมิ สภาเภสัชกรรม
ความเสี่ยงด้านคุณภาพยา ปัญหา “คุณภาพยา” เป็นความผิดปกติที่ทำให้ยามีคุณภาพ ไม่สอดคล้องกับข้อกำหนด(Product specification) เช่น ยาที่มีการปนเปื้อนสิ่งแปลกปลอม สารเคมี เชื้อจุลินทรีย์ หรือ ยาอื่น ยาที่เข้าข่ายยาปลอม ยาผิดมาตรฐาน ยาเสื่อมคุณภาพ ยาที่ไม่มีประสิทธิภาพ ยาในภาชนะบรรจุยาผิดปกติ การแสดงฉลาก เอกสารกำกับยาไม่ถูกต้อง
กลไกการจัดการความเสี่ยง : ด้านคุณภาพยา 1 ประเมินความรุนแรงของปัญหา 2 สืบสวน : เช่น ทวนสอบเอกสารการผลิต เก็บ Retained sample ส่งวิเคราะห์ 3 แจ้งเตือนภัย เรียกเก็บยาคืน และ แจ้งเตือนภัยเร่งด่วน Class 1 [อันตรายมาก] – ออกสื่อสาธารณะ Class 2 – แจ้งผ่านหน่วยงาน Class 3 – จะแจ้งเตือนภัย เป็นกรณีๆไป
ความเสี่ยงด้านการใช้ยาไม่เหมาะสม การซื้อยารับประทานเอง (Self Medication) กรณีซื้อยาซ้ำ (Refill) กรณีซื้อยาใช้ผิดวัตถุประสงค์ (Drug Abuse) การไม่รับประทานยาตามแพทย์สั่ง การบริโภคผลิตภัณฑ์สุขภาพตามโฆษณา และการชักชวน/ชวนเชื่อ ปัญหาที่เกิดจากระบบสาธารณสุข การจ่ายยาซ้ำซ้อนของระบบ การจ่ายยาผิด ปัญหาระดับชุมชน
ตัวอย่างการ ใช้ยาไม่เหมาะสม ปัญหาระดับชุมชน
กลไกการจัดการความเสี่ยง : ด้านการใช้ยาไม่เหมาะสม 1 ประเมินความรุนแรงและขนาดของปัญหา 2 หาสาเหตุของปัญหา (คณะทำงาน) 3 มาตรการจัดการความเสี่ยง
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด หน่วยบริการ
Risk Management tool (1) Patient Education Internal process improvement
Risk Management tool (2) Provision information Package insert Black boxed warning Information sheet & letter [Safety Alert] Dear Doctor letter Patient Information Leaflet Medication guides Product information Drug Label Training & Meeting
Risk Management tool (3) Control of the use of medicine Legal status Distribution Control Control of supply at Pharmacy level Control of Prescription supply Patient Informed consent Restricted access program Patient registration Suspension & Recall Withdrawal / Registration cancelled