สิ่งคุกคามสุขภาพในโรงพยาบาล และปัญหาที่พบแต่ละแผนก จิราภรณ์ วงษา สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ ๒ จังหวัดสระบุรี

สิ่งคุกคามสุขภาพ (Health Hazards) ประกอบด้วย สิ่งคุกคามทางกายภาพ หมายถึง การทำงานในสิ่งแวดล้อมที่มี ความร้อน ความเย็น เสียงดัง ความสั่นสะเทือน แสงสว่าง ความกดบรรยากาศสูง ฯลฯ สิ่งคุกคามทางชีวภาพ หมายถึง สิ่งแวดล้อมการทำงานที่มีเชื้อจุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย รา ไวรัส ฯลฯ สิ่งคุกคามทางเคมี หมายถึง สิ่งแวดล้อมการทำงานที่มีการใช้สารเคมีในขั้นตอนใดขั้นตอนหนึ่งของกระบวนการและมีโอกาสเกิดผลกระทบต่อสุขภาพ

สิ่งคุกคามทางการยศาสตร์ หมายถึง สิ่งคุกคามที่เกิดขึ้นจากท่าทางการทำงานที่ผิดปกติหรือฝืนธรรมชาติ การทำงานซ้ำซาก หรือท่าทางการทำงานที่ไม่เหมาะสม สิ่งคุกคามสุขภาพทางจิตวิทยาสังคม หมายถึง สิ่งแวดล้อมการทำงานที่มีหลายปัจจัยรวมกัน ได้แก่ สิ่งแวดล้อมที่เป็นตัววัตถุตัวงาน (ทั้งปริมาณและคุณภาพ) สภาพการบริหารภายในองค์กร ความรู้ความ สามารถของบุคลากร รวมไปถึงสุขภาพทางกายและสุขภาพทางจิต โดยทั่วไปหากมีความเครียดมาก จะมีผลทำให้เกิดความรุนแรงตามมา

ห้องหน่วยจ่ายกลาง/ซักฟอก สิ่งคุกคามสุขภาพ ความร้อน / เสียงดัง ฝุ่นฝ้ายจากใยผ้า อุบัติเหตุจากของมีคมบาด ทิ่ม แทง การสัมผัสสารคัดหลั่งและการติดเชื้อจากผ้าที่ส่งซัก ท่าทางการทำงานก้ม ๆ เงย ๆ การยกของหนัก การสัมผัสกลิ่นน้ำยาซักผ้า

ห้องครัว/โภชนาการ สิ่งคุกคามสุขภาพ อุบัติเหตุจากการลื่นล้ม ไฟฟ้าดูด ไฟช็อต ของมีคม บาด ทิ่ม แทง ความร้อน ด้าน การยศาสตร์ (ท่าทางการทำงานที่ไม่เหมาะสม)

ห้องอบแก๊ส/หม้อไอน้ำ สิ่งคุกคามสุขภาพ ความร้อน สารเคมีที่ใช้บางชนิด มีพิษ ทำให้หมดสติ

ห้องทันตกรรม สิ่งคุกคามต่อสุขภาพ วัสดุที่ใช้ในการอุดฟัน สารเคมีที่ใช้ฆ่าเชื้อเครื่องมือแพทย์ เสียงดัง แสงสว่าง

ห้องรังสีวินิจฉัย/รักษา สิ่งคุกคามสุขภาพ รังสีที่ใช้เอ็กซเรย์ น้ำยาล้างฟิล์ม

ห้องผ่าตัด สิ่งคุกคามสุขภาพ คุณภาพอากาศที่ไม่เหมาะสม เกิดจากการระบายอากาศที่ไม่เพียงพอ ก๊าซที่ใช้ในการทำให้สลบ เช่น Nitrous Oxide แสงสว่าง การติดเชื้อเนื่องจากสัมผัสกับสารคัดหลั่งของผู้ป่วย ท่าทางการทำงานที่ต้องยืนนาน

แผนกซ่อมบำรุง สิ่งคุกคามสุขภาพ ก๊าซที่เกิดจากการเชื่อมโลหะและจากท่อไอเสีย เช่น Carbon monoxide สารที่เป็นส่วนประกอบของกระเบื้องมุงหลังคา ฉนวนกันความร้อน และพื้นยาง เช่น Asbestos อุบัติเหตุจากเครื่องมือ เสียงดัง ท่าทางในการทำงานที่ไม่ถูกต้อง

แผนกผู้ป่วยนอก สิ่งคุกคามสุขภาพ การระบายอากาศที่ไม่ดี ทำให้เป็นแหล่งแพร่เชื้อโรคได้ ความร้อน ความเครียดจากการปฏิบัติงาน

ห้องเคมีบำบัด สิ่งคุกคามสุขภาพ การปนเปื้อนสารคัดหลั่งของผู้ป่วย สารเคมีที่ใช้ในการบำบัดหรือฆ่าเชื้อโรค

แผนกชันสูตร สิ่งคุกคามสุขภาพ สารเคมีที่ใช้ในการชะล้างอุปกรณ์ทางการแพทย์ สารออกซิไดซิ่งเอเจ้นท์ สารรีเอเจ้นท์และสารเคมีอื่นๆที่ใช้ในการวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการ แสงสว่าง

แผนกผู้ป่วยใน (ซึ่งติดเชื้อโรคที่สำคัญ) สิ่งคุกคามสุขภาพ การสัมผัสสารคัดหลั่งของผู้ป่วย โรคที่ติดต่อผ่านระบบทางเดินหายใจ ระบบระบายอากาศที่ไม่ดี

การจัดการสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย

การกำจัดขยะที่ถูกวิธี

ข้อเสนอแนะที่พบในการ walk through survey ควรเพิ่มช่องทางการสื่อสารความเสี่ยงด้านการดำเนินการโครงการและนโยบายลงสู่บุคลากรในระดับปฏิบัติให้มากขึ้น การตรวจสุขภาพตามความเสี่ยงรวมถึงการให้ภูมิคุ้มกันโรค การตรวจวัดความเสี่ยงทางสิ่งแวดล้อมและทางสุขภาพให้ครอบคลุมทุกแผนกมากขึ้น

ข้อเสนอแนะที่พบในการ walk through survey(ต่อ) การสร้างความร่วมมือในระดับหน่วยงานย่อยในการประเมินและวางแผนแก้ไขความเสี่ยง เช่น ให้บุคลากรในแต่ละแผนกประเมินความเสี่ยงเบื้องต้นด้วยตนเองตามแบบ RAH 01 เสริมสร้างองค์ความรู้ด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการทำงานให้แก่ของบุคลากรในโรงพยาบาล เอกสารหลักฐานเชิงประจักษ์ควรจัดเป็นระบบ

ข้อเสนอแนะที่พบในการ walk through survey(ต่อ) การเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลให้เหมาะสมตามความเสี่ยง การจัดเก็บข้อมูลความปลอดภัยของสารเคมี(MSDS)ที่ใช้ทุกแผนก การปรับปรุงเพื่อรองรับการรับรองการประเมินระดับ ๕ ในด้านเนื้อหาควรให้ครอบคลุมทุกองค์ประกอบตามข้อเสนอแนะ ทุกแผนกควรมีการจัดทำแนวทางการปฏิบัติงานหรือขั้นตอนการทำงานติดไว้ในทุกแผนก

ข้อเสนอแนะที่พบในการ walk through survey (ต่อ) ตู้เย็นที่เก็บ Specimen ยังพบว่ามีการแช่อาหารรวมไว้ในที่เดียวกัน รวมถึงการรับประทานอาหารในห้อง Lab การประเมิน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ร่วมกับกรมอนามัย พบว่า โรงพยาบาลจัดเป็นเขตปลอดบุหรี่ ๑๐๐ % ตามเกณฑ์ แต่ยังพบผู้รอรับบริการและญาติสูบบุหรี่และพบก้นบุหรี่รอบโรงพยาบาล

ขอบคุณค่ะ