น.พ.ณรงค์ศักดิ์ อังคะสุวพลา อธิบดีกรมอนามัย ทิศทางการดำเนินงานส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย น.พ.ณรงค์ศักดิ์ อังคะสุวพลา อธิบดีกรมอนามัย
บริบท สถานการณ์สุขภาพ : โรคอุบัติใหม่ ภัยพิบัติ สิ่งแวดล้อม สารพิษ เศรษฐกิจโลก/ประเทศ : เข้าสู่ภาวะถดถอย การเมืองไทย : รัฐบาลใหม่ นโยบาย ? พ.ร.บ. ข้าราชการพลเรือน : การบริหารบุคคลแนวใหม่ พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ : ธรรมนูญสุขภาพ ? การนำเสนอประกอบด้วย ปัญหาสาธารณสุขในปัจจุบัน ระบบสุขภาพแห่งชาติและกลไกที่เปลี่ยนแปลง แนวคิดการการดำเนินงานส่งเสริมสุขภาพและบทบาทหลักของกรมอนามัยในการจะสนับสนุนการดำเนินงานของพื้นที่ และยุทธศาสตร์กรมอนามัยในปี 2551
ระบบสุขภาพ หน่วยงานส่วนภูมิภาค องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ครม. รัฐสภา สภาพัฒน์ฯ ครม. สภาที่ปรึกษา ธรรมนูญสุขภาพแห่งชาติ สช. สสส. สวรส. กระทรวงสาธารณสุข และกระทรวงอื่นๆ ที่ทำงาน เกี่ยวข้องกับสุขภาพ สปสช. เครือข่าย ประชาคมและภาคีสุขภาพ ระบบสุขภาพแห่งชาติและกลไกที่เปลี่ยนแปลง จะเห็นได้ว่าทุกหน่วยงานองค์การต้องปรับตัวให้เข้ากับบทบาทใหม่ โดยเฉพาะหน่วยงานภูมิภาคในพื้นที่ที่จะต้องดำเนินการเพื่อการแก้ไขปัญหาของพื้นที่เอง อปท. หน่วยงานส่วนภูมิภาค เครือข่าย วิชาการ วิชาชีพ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เครือข่าย สื่อมวลชน เครือข่ายอื่นๆ
กฎบัตรกรุงเทพ (กลยุทธ์ในการส่งเสริมสุขภาพ) พัฒนาความเข้มแข็งและสร้างการมีส่วนร่วมกับภาคีเครือข่าย (Partner) ลงทุน (Invest) เพื่อการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและระบบงานให้ได้มาตรฐานและสอดคล้องกับยุทธศาสตร์องค์กร พัฒนากระบวนการกำหนดและบริหารนโยบายสาธารณะและกฎหมายด้านสุขภาพ (Regulate and Legislate) จากฐานความรู้ที่สอดคล้องกับสภาพปัญหาและวิถีชีวิตคนไทย ชี้นำและให้ข่าวสารสาธารณะ (Advocate) เพื่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของประชาชน พัฒนาศักยภาพบุคลากร (Build Capacity) ให้เป็นมืออาชีพและทันต่อการเปลี่ยนแปลง กลยุทธ์ในการส่งเสริมสุขภาพจากกฎบัตรกรุงเทพ คือ การสร้างการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย ส่งเสริมให้เกิดการลงทุน พัฒนากระบวนการบริหารนโยบายสาธารณะและกฎหมาย การให้ข่าวสารและชี้นำแก่สาธารณะ รวมทั้งพัฒนาศักยภาพบุคลากร
ยุทธศาสตร์กรมอนามัย ปี 2551 พัฒนาอนามัยแม่และเด็ก... โรงพยาบาลสายใยรักแห่งครอบครัว ลดปัจจัยเสี่ยงเด็กวัยเรียนและวัยรุ่น... โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ แก้ไขปัญหาโรคอ้วนคนไทย ... คนไทยไร้พุง ส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ... ส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ & ฟันเทียมพระราชทาน พัฒนาชุมชนและท้องถิ่นน่าอยู่ ... เมืองน่าอยู่ ประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ ... ส้วมคุณภาพ งานตามพันธกิจ
โรคฟันผุในเด็ก (ความชุก) ร้อยละ 3 ปี 12 ปี 1.5 ปี ที่มา : การสำรวจสภาวะทันตสุขภาพจังหวัดรายปี ปี 2546-2550
การสูญเสียฟันทั้งปากในผู้สูงอายุ ร้อยละ ที่มา : การสำรวจทันตสุขภาพแห่งชาติ
การแก้ไขปัญหาสาธารณสุข ขนาดของปัญหา & การกระจาย สาเหตุ/ปัจจัย แนวโน้ม ประเมินสถานการณ์ทางสาธารณสุข ปัญหาสาธารณสุข กลวิธี/มาตรการแก้ไขปัญหา ติดตามและประเมินผล ส่งเสริมสุขภาพ ระบบ กลไก เครื่องมือ ป้องกัน/แก้ไขสาเหตุ ผลลัพธ์ การแก้ไขปัญหาสาธารณสุขนั้นมีการทำงานเป็นวงจรดังนี้ บริหารจัดการ รักษา จัดหา/จัดสรรทรัพยากร ประสานความร่วมมือ ความครอบคลุม
บทบาทหลัก 6 ด้านของกรมอนามัย (6 Keys Functions) Organization Development R & D M&E Knowledge Consumer Protection Healthy People Thailand Management Provider Support Information Funder Alliance Surveillance M & E Human Resource Development
ประเมินสถานการณ์ทางสาธารณสุข บทบาทหลักกรมอนามัยเพื่อสนับสนุนพื้นที่ (6 Keys Functions) พัฒนาระบบเฝ้าระวังฯวิเคราะห์และนำผลไปใช้ ประเมินสถานการณ์ทางสาธารณสุข Surveillance วิจัยและพัฒนา องค์ความรู้/เทคโนฯ R & D กลวิธี/มาตรการแก้ไขปัญหา ประสานแหล่งทุน สปสช. สสส Funder Alliance บริหารจัดการ พัฒนามาตรฐาน, สื่อสารสาธารณะ Consumer Protection จากกฎบัตรกรุงเทพ วงจรการแก้ไขปัญหาสาธารณสุข และบทบาทใหม่ของพื้นที่ กรมอนามัยเองก็ปรับบทบาทหลักที่จะทำงานเพื่อให้สอดคล้องและสนับสนุนการทำงานของพื้นที่ดังนี้ Provider Support พัฒนาศักยภาพภาคีเครือข่าย ติดตามและประเมินผล พัฒนาระบบรายงาน M & E พัฒนาวิธี/ระบบประเมินผลงาน
บทบาทหลัก 6 ด้านของกรมอนามัย (6 Keys Functions) New knowledge: concept, behavior α Oral diseases Intervention: Fluoride vanish Networking system: consumption, tobacco control, sealant R & D Knowledge KM M&E Information Oral health survey : OH status, Behavior Health & welfare survey : dental care utilization Fluoride mapping : natural source, toothpaste Surveillance
ระบบ กลไก เครื่องมือ ผลลัพธ์ทางสุขภาพ บทบาทหลัก 6 ด้านของกรมอนามัย (6 Keys Functions) M & E ระบบ กลไก เครื่องมือ ผลลัพธ์ทางสุขภาพ Management ประสิทธิภาพ ประสิทธิผล
"ส่งเสริมให้คนไทยสุขภาพดี" กรมอนามัย "ส่งเสริมให้คนไทยสุขภาพดี" www.anamai.moph.go.th.