ความสำคัญและมโนทัศน์พื้นฐานของการวัดและประเมินผลการศึกษา
องค์ประกอบของการศึกษา 1. ปรัชญาการศึกษา 2. หลักสูตร 2.1 จุดมุ่งหมาย (Objective) 2.2 เนื้อหา (Content) 3. การสอน 3.1 จุดมุ่งหมายของการสอน 3.2 วิธีสอน 3.3 จิตวิทยา 3.4 สื่อการเรียน
4. การวัดผล 4.1 วัดผลเพื่อปรับปรุงการเรียนการสอน (Formative evaluation) 4.2 วัดผลเพื่อประเมินผลการเรียน (Summative evaluation) 5. การวิจัย
การวัดผลกับการจัดการเรียนการสอน
การเรียนการสอนเพื่อให้บรรลุผลสูงสุดนั้น ผู้สอนควรจะตอบคำถามที่เกี่ยวข้องอย่างน้อย 3 ประการคือ 1. ผู้เรียนมีความสามารถเบื้องต้น หรือมีพฤติกรรมที่ใช้เป็นพื้นฐานอะไรบ้าง (ก่อนสอน) 2. ระหว่างที่เรียนแต่ละเนื้อหา สิ่งใดบ้างที่ผู้เรียนยังไม่เรียนรู้ดีพอ ขาดตกบกพร่องตรงไหน (ระหว่างสอน) 3. หลังจากจบบทเรียนแต่ละตอนหรือทั้งหมด ผู้เรียนมีพฤติกรรมความสามารถขนาดไหน ตรงตามจุดมุ่งหมายที่ต้องการหรือไม่ (หลังสอน)
การวัดและประเมินผลกับการประกันคุณภาพการศึกษา การประกันคุณภาพการศึกษา (quality assurance) เป็นกระบวนการที่ก่อให้เกิดการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษา โดยสถานศึกษาต้องมีกระบวนการบริหารจัดการคุณภาพอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งตรวจสอบ ปรับปรุงแก้ไขและรายงานผลอย่างสม่ำเสมอ
พรบ.การศึกษา มาตรา 48 การประกันคุณภาพภายในเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการจัดการศึกษาที่สถานศึกษาต้องดำเนินการต่อเนื่อง โดยจัดทำรายงานประจำปีเสนอต่อหน่วยงานต้นสังกัด หน่วยงานที่เกี่ยวข้องและเปิดเผยต่อสาธารณชน พรบ.การศึกษา มาตรา 49 สถานศึกษาทุกแห่งต้องได้รับการประเมินคุณภาพนอกอย่างน้อย 1 ครั้งทุก 5 ปี และเสนอผลการประเมินคุณภาพต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและสาธารณชน
หน้าที่ของการวัดผลการศึกษาในสถานศึกษา 1. จัดตำแหน่ง (placement) 2. วินิจฉัย (diagnosis) 3. เปรียบเทียบ (assessment) 4. พยากรณ์ (prediction) 5. ประเมินผล (evaluation)
หน้าที่ของการวัดผลการศึกษาในการศึกษาระดับชาติ 1. การสอบ NT มีการสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในวิชาที่สำคัญของปีสุดท้ายในแต่ละช่วงชั้น ด้วยแบบทดสอบมาตรฐานระดับชาติ (National Test : NT) ส่วนม.6 เพิ่มการสอบความถนัดทางการเรียน (SAT : Scholastic Aptitude Test) 2. การสอบ Admission ในปี 2549 ระบบสอบคัดเลือกเพื่อเข้าศึกษาในระดับมหาวิทยาลัย 5 ส่วนคือ 2.1 GPAX 10% 2.2 GPA 20% 2.3 O-NET (Ordinary National Education Test) 35-70% 2.4 A-NET (Advance National Education Test) 0-35% 2.5 สอบสัมภาษณ์ และตรวจร่างกาย (ไม่คิดคะแนน)
เพื่อค้นหาและพัฒนาสมรรถภาพของมนุษย์ หน้าที่ของการวัดผลการศึกษาทั้งหมดนี้มีประโยชน์ต่อผู้เรียนทั้งสิ้น และช่วยให้ครูผู้สอนทำหน้าที่เสริมสร้างความรู้ให้แก่ผู้เรียนได้อย่างเต็มที่ โดยพยายามค้นหาความสามารถที่เด่นและด้อยของผู้เรียนเพื่อการพัฒนาและปรับปรุง ดังนั้นหน้าที่ของการวัดผลการศึกษาจึงสรุปได้ว่า เพื่อค้นหาและพัฒนาสมรรถภาพของมนุษย์