บทที่ 5 เครือข่ายสังคมออนไลน์

เครือข่ายสังคมออนไลน์ เครือข่ายสังคมออนไลน์ หมายถึง สังคมออนไลน์ที่มีการเชื่อมโยงกันเพื่อสร้างเครือข่ายในการตอบสนองความต้องการทางสังคมที่มุ่งเน้นในการสร้างและสะท้อนให้เห็นถึงเครือข่าย หรือความสัมพันธ์ทางสังคม ในกลุ่มคนที่มีความสนใจหรือมีกิจกรรมร่วมกัน บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์จะให้บริการผ่านหน้าเว็บ และให้มีการตอบโต้กันระหว่างผู้ใช้งานผ่านอินเทอร์เน็ต

องค์ประกอบของเครือข่ายสังคมออนไลน์ การมีสมาชิกของเครือข่าย การมีจุดมุ่งหมายร่วมกัน การปฏิบัติหน้าที่ของสมาชิกในเครือข่าย การสื่อสารภายในเครือข่าย การมีปฏิสัมพันธ์เชิงแลกเปลี่ยน การให้บริการสมาชิกเครือข่ายสังคมออนไลน์ในรูปแบบต่างๆ

ความเป็นมาของเครือข่ายสังคมออนไลน์ เริ่มจากการพัฒนาทางเทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตจากเว็บ 1.0 (เว็บเนื้อหา) มาสู่เว็บ 2.0 (เว็บเชิงสังคม) ซึ่งจุดเด่นของเว็บ 2.0 คือ การที่ผู้ใช้สามารถสร้างเนื้อหาบนอินเทอร์เน็ตได้เอง โดยไม่จำกัดว่าจะต้องเป็นทีมงานหรือผู้ดูแลเว็บไซต์

ประเภทของเครือข่ายสังคมออนไลน์ สร้างและประกาศตัวตน (Identity Network) สร้างและประกาศผลงาน (Creative Network) ความชอบในสิ่งเดียวกัน (Passion Network) เวทีทำงานร่วมกัน (Collaboration Network) ประสบการณ์เสมือนจริง (Virtual Reality) เครือข่ายเพื่อการประกอบอาชีพ (Professional Network) เครือข่ายที่เชื่อมต่อกันระหว่างผู้ใช้ (Peer to Peer : P2P)

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.1 สร้างและประกาศตัวตน (Identity Network) 1.1.1 Facebook

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.1.2 Twitter

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.1.3 Bloggang

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.2 สร้างและประกาศผลงาน (Creative Network) 1.2.1 YouTube

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.2.3 Flickr

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.3 ความชอบหรือคลั่งไคล้ในสิ่งเดียวกัน (Passion Network) เช่น 1.3.3 Pantip

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.3.2 Digg

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.3.3

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.4 เวทีทำงานร่วมกัน (Collaboration Network) 1.4.1 Wikipedia

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.4.2 Google Earth

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.5 ประสบการณ์เสมือนจริง (Virtual Reality)

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.6 เครือข่ายเพื่อการประกอบอาชีพ (Professional Network) 1.6.1 Linked in

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.7 เครือข่ายที่เชื่อมต่อกันระหว่างผู้ใช้ (Peer to Peer : P2P) 1.7.1 Skype

ผู้ให้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ 1.7.2 BitTorrent

กลุ่มผู้ใช้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ กลุ่มผู้ใช้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มดังนี้ กลุ่ม Generation Z กลุ่มผู้มีอายุอยู่ระหว่าง 6-10 ปี กลุ่ม Generation Y และ Generation D (Digital) ผู้มีอายุระหว่าง 15-30 ปี เป็นกลุ่มวัยรุ่น นักเรียน นักศึกษา และกลุ่มวัยเริ่มทำงาน กลุ่ม Generation X ผู้มีอายุระหว่าง 30-45 เป็นกลุ่มคนวัยทำงาน

เครือข่ายสังคมออนไลน์กับการประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน 1. ด้านการสื่อสาร (Communication) 2. ด้านการศึกษา (Education) 3. ด้านการตลาด (Marketing) 4. ด้านบันเทิง (Entertainment) 5. ด้านสื่อสารการเมือง (Communication Political)

ผลกระทบของเครือข่ายสังคมออนไลน์ ผลกระทบเชิงบวก 1. เป็นสื่อในการนำเสนอผลงานของตัวเอง 2. เป็นสื่อที่ใช้ในการแบ่งปันข้อมูล รูปภาพ ความรู้ให้กับผู้อื่น 3. เป็นเวทีแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่องต่างๆ 4. เป็นเครือข่ายกระชับมิตร สร้างความสัมพันธ์ที่ดี 5. เป็นเครื่องมือในการสื่อสารให้มีประสิทธิภาพ 6. เป็นเครื่องมือช่วยในการพัฒนาชุมชน 7. ใช้เป็นสื่อในการโฆษณา ประชาสัมพันธ์ หรือบริการลูกค้า 8. ประหยัดค่าใช้จ่ายในการติดต่อสื่อสาร

ผลกระทบเชิงลบ 1. เป็นช่องทางในการถูกละเมิดลิขสิทธิ์ ขโมยผลงาน 2. หากผู้ใช้หมกมุ่นกับการเข้าร่วมเครือข่ายสังคมออนไลน์มากเกินไปอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพ 3. เป็นช่องทางที่สามารถวิพากษ์วิจารณ์กระแสสังคมในเรื่องเชิงลบ 4. ภัยคุกคามจากเครือข่ายสังคมออนไลน์ในรูปแบบต่างๆ

สรุป เราในฐานะผู้ใช้บริการเครือข่ายสังคมออนไลน์ควรจะต้องทำความเข้าใจประยุกต์ใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์ในชีวิตประจำวัน ที่มีผลกระทบในเชิงบวกและเชิงลบ ของเครือข่ายสังคมออนไลน์ เพื่อเป็นการสร้างพื้นฐานทางความคิดและนำไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์กับชีวิตประจำวันมากที่สุด