ตำแหน่งติดตั้งเครื่องผลักดันน้ำที่เหมาะสม สมเกียรติ อภิพัฒนวิศว์ วชิร สามวัง สำนักวิจัยและพัฒนา กรมชลประทาน กิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (KM day) สำนักวิจัยและพัฒนา กรมชลประทาน ปากเกร็ด นนทบุรี 11 มิถุนายน 2556

ที่มาของปัญหา มหาอุทกภัย ปี 2554 ใช้เครื่องผลักดันน้ำ เร่งระบายน้ำออกจากพื้นที่น้ำท่วมขัง บางแห่งใช้ได้ผลดี แต่ บางแห่งได้ผลไม่ดี สาเหตุ น่ามาจาก ตำแหน่งติดตั้ง เครื่องผลักดันน้ำ สำนักวิจัยและพัฒนา ได้รับมอบหมายให้พิจารณาตำแหน่งติดตั้งที่เหมาะสม 2

วัตถุประสงค์ นำเสนอตำแหน่งติดตั้งเครื่องผลักดันน้ำที่เหมาะสม - เมื่อผลักดันน้ำแล้ว เพิ่มปริมาณน้ำในลำน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ หมายเหตุ เครื่องผลักดี ไม่ได้ เร่งน้ำได้ดี 3

เหตุที่ใช้เครื่องผลักดันน้ำ Doppler Effect เหตุที่ใช้เครื่องผลักดันน้ำ พื้นที่น้ำท่วม ที่ไม่มีอาคารบังคับน้ำ เช่น ประตูระบายน้ำ หรือ คันกั้นน้ำ หากใช้เครื่องสูบน้ำออกจากพื้นที่ น้ำก็จะไหลกลับมาท่วมที่เดิม (ที่ลุ่มต่ำ) เครื่องผลักดันน้ำ จะดันน้ำให้ไหลไปตามทางน้ำเปิด เร่งระบายน้ำได้ ใช้ครั้งแรก เพื่อผลักดันน้ำในสวนองุ่น คลองจินดา อ.สามพราน จ.นครปฐม 4

ตำแหน่งติดตั้งที่เหมาะสม 1. บริเวณใต้ผิวน้ำ บริเวณใต้ผิวน้ำ จะช่วยเพิ่มปริมาณการไหลได้ มากกว่าการผลักดันที่ผิวน้ำ หากผลักดันในตำแหน่งที่ลึกมาก จะได้รับอิทธิพลจากก้นท้องน้ำ ส่งผลให้ปริมาณการไหลของน้ำเพิ่มขึ้นไม่มากนัก ที่มา: สมเกียรติ อภิพัฒนวิศว์ และคณะ 2556 5

ตำแหน่งติดตั้งที่เหมาะสม 2. บริเวณคอคอดลำน้ำ บริเวณคอคอดลำน้ำ เป็นบริเวณที่มีการสูญเสียพลังงานมาก เนื่องจากการบีบอัดหน้าตัดการไหล การผลักดันในบริเวณนี้ เป็นการเพิ่มพลังงานเข้าไป ชดเชยพลังงานที่สูญเสียทำให้น้ำไหลผ่านได้สะดวกขึ้น ที่มา: สมเกียรติ อภิพัฒนวิศว์ และคณะ 2556 6

ตำแหน่งติดตั้งที่เหมาะสม 3. บริเวณปากคลองระบายน้ำ ระดับน้ำในแม่น้ำสูงกว่า ระดับน้ำในคลอง เครื่องผลักดันน้ำยันไม่ให้น้ำแม่น้ำไหลเข้าคลอง ระดับน้ำในแม่น้ำต่ำกว่า ระดับน้ำในคลอง เครื่องผลักดันน้ำเร่งระบายน้ำออกแม่น้ำได้เป็นอย่างดี 7

ตำแหน่งติดตั้งที่เหมาะสม 4. ติดตั้งเครื่องผลักดันน้ำต่อเนื่องเป็นระยะ ไปตามลำน้ำ น้ำไหลผ่านคลองได้ดีอย่างต่อเนื่องนั้น ควรติดตั้งเครื่องผลักดันน้ำในคลองเป็นระยะๆ ในตำแหน่งที่เหมาะสม เพื่อผลักดันน้ำต่อเป็นทอดๆ ไปเพื่อให้น้ำไหลได้สะดวก รวดเร็ว และ ต่อเนื่องไปตลอดลำน้ำ ในกรณีที่มีเครื่องผลักดันน้ำจำนวนมากพอ อาจติดตั้งเครื่องผลักดันน้ำเสริมในบริเวณกลางช่วงคลองระหว่างคอคอดลำน้ำ 2 แห่งได้ 8

ตำแหน่งติดตั้งที่เหมาะสม 5. ติดตั้งเครื่องผลักดันน้ำสนับสนุนเครื่องสูบน้ำ ในกรณีที่มีการติดตั้งเครื่องสูบน้ำในคลอง แต่น้ำในคลองมีปริมาณการไหลน้อย ปริมาณน้ำไปป้อนเครื่องสูบน้ำไม่ทัน ทำให้สูบน้ำได้ไม่เต็มศักยภาพ ควรติดตั้งเครื่องผลักดันน้ำด้านเหนือเครื่องสูบน้ำเพื่อผลักดันน้ำในคลองให้น้ำไหลเข้าเครื่องสูบน้ำได้มากขึ้น ซึ่งช่วยให้เครื่องสูบน้ำทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ 9

สรุป ตำแหน่งติดตั้งเครื่องผลักดันน้ำที่เหมาะสม บริเวณใต้ผิวน้ำ บริเวณคอคอด บริเวณปากคลองระบาย ติดตั้งต่อเนื่องเป็นระยะ ติดตั้งสนับสนุนเครื่องสูบน้ำ 10

ข้อเสนอแนะ ตำแหน่งติดตั้งที่เสนอนี้ คำนึงด้านวิศวกรรมชลศาสตร์ เป็นหลัก ควรพิจารณาเพิ่มเติม เงื่อนไข/ข้อจำกัด ในสนามต่อไป เช่น แหล่งพลังงาน (เครื่องฯใช้ไฟฟ้า แต่ไม่มีไฟฟ้า) การเข้าถึงพื้นที่ (ไม่มีอาคารให้ยึดโยง) การออกแบบเครื่องฯ ให้สอดคล้องกับตำแหน่ง 11

ขอบคุณครับ 12