สถานการณ์/สภาพปัญหาวัยรุ่น

อัตราต่อประชากรหญิง 15 - 19 ปี 1,000 คน มากกว่า 70.0 มี 10 จังหวัด 50.1 –70.0 มี 44 จังหวัด 30.0 –50.0 มี 22 จังหวัด

ผลสำเร็จ/ตัวชี้วัด : อัตราการคลอดในมารดาอายุ ๑๕ – ๑๙ ปี ผลสำเร็จ/ตัวชี้วัด : อัตราการคลอดในมารดาอายุ ๑๕ – ๑๙ ปี (ไม่เกิน ๕๐ ต่อ ปชก. หญิงอายุ ๑๕ – ๑๙ ปี พันคน) จากกราฟ :สถานการณ์การคลอดในวัยรุ่น ของจังหวัดศรีสะเกษ มีแนวโน้มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว แต่ยังไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนด ต่ำกว่าระดับเขต 10 และระดับประเทศ การดำเนินงาน ปี 2557 ● สร้างเครือข่ายและพัฒนาวิทยากรแกนนำ จำนวน 25 คน ● ประเมินมาตรฐานคลินิกที่เป็นมิตรกับวัยรุ่นและอำเภออนามัยการเจริญพันธุ์ ● จัดทำแผนงาน/โครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เครือข่าย การป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่นระดับจังหวัดและระดับโซน

ผลสำเร็จ/ตัวชี้วัด : อัตราการคลอดในมารดาอายุ ๑๕ – ๑๙ ปี ผลสำเร็จ/ตัวชี้วัด : อัตราการคลอดในมารดาอายุ ๑๕ – ๑๙ ปี (ไม่เกิน ๕๐ ต่อ ปชก. หญิงอายุ ๑๕ – ๑๙ ปี พันคน) (ต่อ) จากกราฟ :พบว่า ปีงบประมาณ 2557 อัตราการคลอดในมารดาวัยรุ่น ของจังหวัดศรีสะเกษ ภาพรวม 9.80 อำเภอขุนหาญมีวัยรุ่นคลอดสูงสุด 21.62 รองลงมาคือน้ำเกลี้ยง 16.49 และ ศรีรัตนะ 14.97 ต่อ ปชก.หญิงอายุ 15-19 ปีพันคน จากการวิเคราะห์สาเหตุการตั้งครรภ์ของวัยรุ่น ส่วนใหญ่เกิดจากการขาดความเข้าใจเรื่องการคุมกำเนิดอย่างถูกวิธี และไม่สามารถเข้าถึงบริการการคุมกำเนิดอย่างมีประสิทธิภาพ การดำเนินงานในระดับอำเภอ ● ให้ความรู้แก่กลุ่มวัยรุ่นและเยาวชนในโรงเรียน ชุมชน ผ่านหลักสูตร เพศวิถีศึกษา และทักษะชีวิต ● จัดตั้งคลินิกที่เป็นมิตรกับวัยรุ่นในโรงพยาบาลทุกแห่ง เพื่อให้วัยรุ่นเข้าถึงบริการ ● พัฒนาก้าวสู่อำเภออนามัยการเจริญพันธุ์

แนวคิดการป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อม สถานศึกษา - พัฒนาหลักสูตรการเรียนเพศศึกษาอย่างรอบด้าน - โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร จัดการเรียนเพศศึกษา - จัดมุมเพื่อนใจวัยรุ่น หน่วยบริการสาธารณสุข - โรงพยาบาลจัดตั้งคลินิคบริการสุขภาพที่เป็นมิตรกับวัยรุ่น - โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ให้บริการสุขภาพวัยรุ่นและเยาวชน ครอบครัว/ชุมชน - จัดทำแผนบูรณาการระดับจังหวัด/อปท. - สร้างครอบครัวอบอุ่นอนามัยการเจริญพันธุ์ - พัฒนาแกนนำวัยรุ่น/สภาเด็กฯ - พัฒนาคู่มือสำหรับ อสม./เจ้าหน้าที่สาธารณสุข/ แกนนำวัยรุ่นและเยาวชน/สื่อมวลชน

เป้าหมายพฤติกรรมที่พึงประสงค์ 1.มีทักษะชีวิตเรื่องเพศ 2.รู้คุณค่าในตนเอง/ให้เกียรติสตรี 3.ใช้วิธีคุมกำเนิดอย่างเหมาะสม 4.ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งเมื่อมีเพศสัมพันธ์ 5.ใช้บริการการให้คำปรึกษา 6.ใช้บริการวางแผนครอบครัว

ผลลัพธ์ การชะลอการมีเพศสัมพันธ์ (Delay Sex) การมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย ( Safe Sex) การวางแผนการตั้งครรภ์ (Plan Pregnancy)

การให้บริการคลินิกให้การปรึกษาการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในหญิงอายุต่ำกว่า 20 ปี พ.ศ. 2555-2557 ทางเลือก พ.ศ. 2555 (คน) พ.ศ. 2556 พ.ศ. 2557 (คน) (5 ด) รวม ยุติการตั้งครรภ์ 59 61 25 145 ฝากครรภ์ 21 20 10 51 ติดตามไม่ได้ 6 4 16 86 41 188 ที่มา : จากคลินิกให้คำปรึกษาการตั้งครรภ์ไม่พร้อมโรงพยาบาลศรีสะเกษ หมายเหตุ ● ปี 2555 ยอดผู้รับบริการทุกกลุ่มอายุ จำนวน 133 คน ● ปี 2556 ยอดผู้รับบริการทุกกลุ่มอายุ จำนวน 151 คน ● ปี 2557 ยอดผู้รับบริการทุกกลุ่มอายุ จำนวน 72 คน

ที่เป็นมิตรกับวัยรุ่น การประเมินอำเภออนามัยการเจริญพันธุ์ สรุปการประเมินมาตรฐานการจัดบริการที่เป็นมิตรกับวัยรุ่น และอำเภออนามัยการเจริญพันธุ์ จังหวัดศรีสะเกษ โรงพยาบาล การประเมินคลินิก ที่เป็นมิตรกับวัยรุ่น การประเมินอำเภออนามัยการเจริญพันธุ์ 2556 2557 ศรีสะเกษ ไม่ผ่าน รอรับประเมิน - บึงบูรพ์ ราษีไศล ยางชุมน้อย อุทุมพรพิสัย ผ่าน ขุขันธ์ ขุนหาญ กันทรารมย์ หมายเหตุ : โรงพยาบาลทั้งหมด 22 แห่ง ผ่านการประเมินการจัดบริการที่เป็นมิตรกับวัยรุ่น 4 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 18 และยังไม่มีอำเภอที่ผ่านการประเมินอำเภออนามัยการเจริญพันธุ์

ปัจจัยที่ทำให้การดำเนินงานสำเร็จ การมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายการป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่นจังหวัดศรีสะเกษ เข้มแข็ง การกำกับ ติดตาม อย่างมีส่วนร่วมกับ คณะกรรมการ MCH Board ทั้งระดับจังหวัด และระดับอำเภอ การพัฒนาเครือข่ายวิทยากรแกนนำ “เพศวิถีศึกษา” ทั้งเจ้าหน้าที่สาธารณสุขและครู รวม 225 คน