บทที่ 7 การดำเนินกิจการขององค์กรวิทยุกระจายเสียงในประเทศไทย

รูปแบบธุรกิจของสถานี วิทยุกระจายเสียงภาคพื้นดิน เป็นการให้บริการผ่านทางสถานีวิทยุกระจายเสียงระบบเอเอ็ม (AM) ระบบเอฟเอ็ม (FM) แบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่ 1.1 สถานีวิทยุสาธารณะ (Public Radio Station) หรือสถานีวิทยุของรัฐ (State Radio Station) ซึ่งโดยทั่วไปจะดําเนินการโดยไม่มุ่งเน้นผลกําไรเชิงพาณิชย์ 1.2สถานีวิทยุของเอกชน หรือสถานีวิทยุเชิงพาณิชย์(Commercial Radio Station) ซึ่ง ดําเนินการโดยมุ่งแสวงหากำไรจากการประกอบธุรกิจโดยหารายได้จากการขาย โฆษณา

รูปแบบธุรกิจของสถานี 1.3 วิทยุผ่านสื่อใหม่ เช่น วิทยุผ่านอินเตอร์เน็ต (Internet radio) และวิทยุผ่านดาวเทียม (Satellite Radio) เป็นต้น ลักษณะการดําเนินงานของวิทยุกระจายเสียง แบ่งออกได้เป็น 2 ลักษณะคือ 1. หน่วยราชการหรือรัฐวิสาหกิจเป็นผู้ดูแลและบริหารจัดการเอง 2. หน่วยราชการหรือรัฐวิสาหกิจเป็นผู้ดูแลและให้บุคคลภายนอกบริหารจัดการ โดยการให้สัมปทานแก่บุคคลภายนอก ซึ่งการดําเนินงานในลักษณะนี้ หน่วยงานรัฐจะไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยว

รูปแบบธุรกิจของการผลิตรายการวิทยุในประเทศไทย สามารถแบ่งออกเป็นแบบ่ต่างๆ อย่างน้อยได้ดังนี้ 1. เจ้าของสถานีเป็นผู้ผลิตรายการเอง โดยเจ้าของสถานีจะ เป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดของการผลิตรายการและการ ส่งสัญญาณออกอากาศโดยใช้งบประมาณของทางสถานี 2. เจ้าของสถานีให้สัมปทานแก่ผู้ผลิตรายการ โดยเจ้าของ สถานีซึ่งเป็นหน่วยงานราชการหรือรัฐวิสาหกิจจะเปิดประมูล เพื่อให้ผู้ผลิตรายการที่สนใจเช่าใช้เวลาของทางสถานีโดยจ่าย ค่าสัมปทานให้แก่ทางสถานี 3. เจ้าของสถานีให้ผู้ผลิตรายการเช่าช่วงเวลาออกอากาศใน บางช่วงเวลาโดยผู้ผลิตรายการ จ่ายค่าเช่าชวงเวลาออกอากาศให้แก่สถานี

ผังองค์กรในการผลิตรายการวิทยุกระจายเสียง 1.โครงสร้างองค์กรผู้ผลิตรายการวิทยุ • โครงสร้างองค์กรสื่อวิทยุที่มีตลาดขนาดเล็ก เช่น – บริษัท ห้องบันทึกเสียงรุ่งสยาม จำากัด (ละครวิทยุคณะเกศทิพย์)

2. โครงสร้างองค์กรผู้ผลิตรายการวิทยุ • โครงสร้างองค์กรสื่อวิทยุที่มีตลาดขนาดกลาง เช่น – บริษัท คลิก วี อาร์ วัน เรดิโอ จำากัด (มหาชน) (Get 102.5, FM One 103.5, FAT 104.5, 101 PRONE, FM94.5 ลูกทุ่งอินเตอร์)

3.โครงสร้างองค์กรผู้ผลิตรายการวิทยุ • โครงสร้างองค์กรสื่อวิทยุที่มีตลาดขนาดใหญ่ องค์กรสื่อสารมวลชนขนาดใหญ่ที่เป็นผู้ได้รับอนุญาตใช้คลื่นความถี่ และจัดตั้ง สถานีวิทยุ ได้แก่ กรมประชาสัมพันธ์ กองทัพบก และ อสมท.

บทบาทของบุคลากรในการผลิตรายการวิทยุกระจายเสียง การผลิตรายการวิทยุกระจายเสียง มีลักษณะกระบวนการหรือขั้นตอน จึงเป็นงานที่ต้อง ทำร่วมกันหลายฝ่าย แต่ละฝ่ายต่างมีความสำคัญและต้องพึ่งพาอาศัยกันและกัน 1.ผู้ผลิตรายการ (Producer) 2. ผู้เขียนบท (Script writer) 3. ผู้กำกับรายการ (Programme Director) 4. ช่างเทคนิค (Technician) 5. ผู้ดำเนินรายการ (Presenter) 6. ผู้แสดง (Actors) 7. วิทยากรหรือแขกรับเชิญ (Special or guest)