Law as Social Engineering Roscoe Pound 14 Law as Social Engineering

Roscoe Pound ( ) Harvard Law School Roscoe Pound ( ) Harvard Law School สืบทอดแนวคิดของ Oliver Wendell Holms Jr. Natural Law เป็นพื้นฐานของ Common Law Natural Law เป็นพื้นฐานของ Common Law “Taught Legal Tradition” ผู้พิพากษาเป็นผู้วางหลักการ ทางกฎหมายเพื่อเปลี่ยนแปลงสังคม “Taught Legal Tradition” ผู้พิพากษาเป็นผู้วางหลักการ ทางกฎหมายเพื่อเปลี่ยนแปลงสังคม Mechanical Jurisprudence vs. Sociological Jurisprudence Mechanical Jurisprudence vs. Sociological Jurisprudence 24 Law as Social Engineering

ตัวอย่างของแนวคิดทางกฎหมายที่เชื่อว่าการ ปฏิรูปการเมืองไทยสามารถทำได้โดยการกำหนด กลไกทางกฎหมายในรัฐธรรมนูญ 2540 เช่น การ สร้างระบบการตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ การ สร้างกลไกในการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของ ประชาชน การสร้างกลไกในการคุ้มครอง รัฐธรรมนูญ ตัวอย่างของแนวคิดทางกฎหมายที่เชื่อว่าการ ปฏิรูปการเมืองไทยสามารถทำได้โดยการกำหนด กลไกทางกฎหมายในรัฐธรรมนูญ 2540 เช่น การ สร้างระบบการตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ การ สร้างกลไกในการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของ ประชาชน การสร้างกลไกในการคุ้มครอง รัฐธรรมนูญ ในทางสังคม กระบวนการร่างรัฐธรรมนูญมีการรับ ฟังความคิดเห็นจากประชาชน มีตัวแทนจากด้าน ต่างๆ พยายามผลักดันประเด็นของตนเข้าสู่ รัฐธรรมนูญ เช่น สิทธิเด็ก สตรี แรงงาน ชุมชน คนพิการ สุขภาพ สิ่งแวดล้อม ในทางสังคม กระบวนการร่างรัฐธรรมนูญมีการรับ ฟังความคิดเห็นจากประชาชน มีตัวแทนจากด้าน ต่างๆ พยายามผลักดันประเด็นของตนเข้าสู่ รัฐธรรมนูญ เช่น สิทธิเด็ก สตรี แรงงาน ชุมชน คนพิการ สุขภาพ สิ่งแวดล้อม 34 Law as Social Engineering

การที่ศาลตัดสินคดีอยู่บนพื้นฐานของตรรกะของแนว คำพิพากษาเพียงอย่างเดียว โดยไม่ได้คำนึงถึงแต่ผล ที่ตามมา สร้างความรุนแรงและสิ่งที่ไม่พึงปรารถนาใน สังคม การที่ศาลตัดสินคดีอยู่บนพื้นฐานของตรรกะของแนว คำพิพากษาเพียงอย่างเดียว โดยไม่ได้คำนึงถึงแต่ผล ที่ตามมา สร้างความรุนแรงและสิ่งที่ไม่พึงปรารถนาใน สังคม ผู้พิพากษาควรจะตัดสินคดีโดยการปรับใช้กฎหมาย ให้สอดคล้องกับ “ความต้องการของสังคม” ผู้พิพากษาควรจะตัดสินคดีโดยการปรับใช้กฎหมาย ให้สอดคล้องกับ “ความต้องการของสังคม” ผู้พิพากษาต้องปรับใช้กฎหมายอย่างเป็นาภาวะวิสัย ผู้พิพากษาต้องปรับใช้กฎหมายอย่างเป็นาภาวะวิสัย เชื่อใน The Rules of Law เชื่อใน The Rules of Law ในขณะที่นักสัจจนิยมทางกฎหมาย มองว่าการตัดสิน ของศาลเป็นจิตวิทยาของผู้พิพากษาส่งผลต่อคำ พิพากษานั้นๆ (Jerome N. Frank – Law and the Modern Mind 1933) ในขณะที่นักสัจจนิยมทางกฎหมาย มองว่าการตัดสิน ของศาลเป็นจิตวิทยาของผู้พิพากษาส่งผลต่อคำ พิพากษานั้นๆ (Jerome N. Frank – Law and the Modern Mind 1933) เมื่อศาลไม่สามารถพัฒนาหลักกฎหมายได้ทันต่อการ เปลี่ยนแปลงของสังคม การออกกฎหมายให้เกิด การเปลี่ยบแปลงอย่างกว้างในสังคมก็มีความจำเป็น เมื่อศาลไม่สามารถพัฒนาหลักกฎหมายได้ทันต่อการ เปลี่ยนแปลงของสังคม การออกกฎหมายให้เกิด การเปลี่ยบแปลงอย่างกว้างในสังคมก็มีความจำเป็น กฎหมายต้องสอดคล้องกับสังคม กฎหมายต้องสอดคล้องกับสังคม 44 Law as Social Engineering

Legal Science ความคิดที่พยายามสร้างความเป็น นิติศาสตร์ (ศาสตร์) ให้อยู่บนพื้นฐาน ของหลักการที่อธิบายอย่างภาวะวิสัย ได้ เหมื่อนกับวิทยาศาสตร์ ความคิดที่พยายามสร้างความเป็น นิติศาสตร์ (ศาสตร์) ให้อยู่บนพื้นฐาน ของหลักการที่อธิบายอย่างภาวะวิสัย ได้ เหมื่อนกับวิทยาศาสตร์ ดังนั้นการตัดสินคดีของผู้พิพากษาจึง ไม่ควรจะเบี่ยงเบนไปตามความรู้สึก หรือบริบททางสังคม ดังนั้นการตัดสินคดีของผู้พิพากษาจึง ไม่ควรจะเบี่ยงเบนไปตามความรู้สึก หรือบริบททางสังคม Pure Theory of Law – Hans Kelsen 1967 Pure Theory of Law – Hans Kelsen 1967 กฎหมายสร้างขึ้นบนหลักการพื้นฐาน ทั่วไป (Basic Norm) กฎหมายสร้างขึ้นบนหลักการพื้นฐาน ทั่วไป (Basic Norm) 54 Law as Social Engineering

6

คดีแพรวา? ภาพที่เกิดขึ้นจากอุบัติเหตุ ภาพที่เกิดขึ้นจากอุบัติเหตุ 74 Law as Social Engineering

สังคมคิดอย่างไรกับการ ดำเนินคดีของแพรวา? พื้นฐานครอบครัวของผู้ต้องหา การต่อรองคดี พื้นฐานครอบครัวของผู้ต้องหา การต่อรองคดี ผู้เสียหาย และครอบครัว ผู้เสียหาย และครอบครัว การดำเนินคดีเด็กและเยาวชน การดำเนินคดีเด็กและเยาวชน การไกล่เกลี่ย ประนีประนอมคดีในศาล การไกล่เกลี่ย ประนีประนอมคดีในศาล เบื้องหลัง เบื้องหลัง 84 Law as Social Engineering

คดี ดร.ฆ่าเมีย? กฎหมายใส่กางเกง คาดโรแล็กซ์? การ วิพากษ์วิจารณ์คำพิพากษาจากสังคม กฎหมายใส่กางเกง คาดโรแล็กซ์? การ วิพากษ์วิจารณ์คำพิพากษาจากสังคม รูปคดีและการสั่งฟ้องจากตำรวจ (ต้นน้ำ) รูปคดีและการสั่งฟ้องจากตำรวจ (ต้นน้ำ) การไต่สวนของอัยการและการสั่งฟ้อง (กลางน้ำ) การไต่สวนของอัยการและการสั่งฟ้อง (กลางน้ำ) การพิจารณาของศาล (ปลายน้ำ) การพิจารณาของศาล (ปลายน้ำ) หลักการของการดำเนินคดีความรุนแรงใน ครอบครัว หลักการของการดำเนินคดีความรุนแรงใน ครอบครัว เบื้องหลังคนที่เกี่ยวข้องในคดี เบื้องหลังคนที่เกี่ยวข้องในคดี 94 Law as Social Engineering

The End ☃ 104 Law as Social Engineering