การนิเทศการสอนแบบคลินิก นางสาวดุจดวงดาว จินดาวิทยา วิทยาลัยเทคโนโลยีสยามบริหารธุรกิจ นนทบุรี
การนิเทศการสอนแบบคลินิก ความสำคัญและความเป็นมา ที่ผ่านมาการนิเทศการสอนภายในวิทยาลัยเทคโนโลยีสยามบริหารธุรกิจ นนทบุรี ยังไม่ต่อเนื่อง โดยเฉพาะการให้คำแนะนำหลังการสังเกตการสอนในชั้นเรียน ซึ่งผู้นิเทศจะทำการสังเกตการสอน และ ให้คำแนะนำในลักษณะสั่งการให้ครูนำไปปฏิบัติ ไม่มีการให้ผู้รับการนิเทศได้ร่วมคิด ร่วมวางแผน ร่วมปฏิบัติ ร่วมประเมินผล ตลอดจนร่วมกันปรับปรุงแก้ไข บุคลากรในวิทยาลัยมีทัศนคติที่ไม่ดีต่อการนิเทศการสอน มองว่าการนิเทศการสอนเป็นการจับผิด ส่งผลให้การนิเทศการสอน ไม่ประสบผลสำเร็จเท่าที่ควร กล่าวคือการดำเนินงานนิเทศการสอนยังไม่ส่งผลต่อคุณภาพของนักเรียนตามเป้าหมายที่กำหนด จากสภาพดังกล่าวน่าจะสามารถแก้ปัญหาได้ด้วยการนำการนิเทศการสอนรูปแบบหนึ่งมาทดลองใช้ ซึ่งการนิเทศดังกล่าวนี้ เป็นการนิเทศแบบร่วมมือกัน ลักษณะสำคัญของการนิเทศในรูปแบบนี้ คือ ครู กับ ผู้นิเทศจะสร้าง ความสัมพันธ์กันโดยตรง เพื่อให้เกิดความเชื่อมั่น ความจริงใจและ ความไว้วางใจต่อกัน
การนิเทศการสอนแบบคลินิก ความสำคัญและความเป็นมา มีการให้ความช่วยเหลือซึ่งกันและกันของผู้ที่ประสบปัญหาโดยตรง หรือระหว่างผู้ประสบปัญหากับผู้ที่มีความสามารถเชี่ยวชาญด้านหนึ่งด้านใดเป็นพิเศษ มีการช่วยเหลือปรับปรุงพัฒนางาน มีความเป็นประชาธิปไตยในการนิเทศ ผู้รับการนิเทศเป็นศูนย์กลางการนิเทศ ประเด็นในการนิเทศเกิดจากปัญหาและความต้องการของครูผู้รับการนิเทศ เป็นกระบวนการนิเทศการสอนที่ส่งเสริมให้ครูผู้รับการนิเทศสามารถวิเคราะห์ พฤติกรรมการสอน และปรับปรุงการเรียนการสอนด้วยตนเอง อันจะนำไปสู่จุดมุ่งหมายปลายทางในการพึ่งพาตนเองได้ผู้วิจัยพบว่าครูผู้สอนวิทยาลัยเทคโนโลยีสยามบริหารธุรกิจ นนทบุรี มีความประสงค์ที่จะพัฒนาการจัดการเรียน การสอนของตนเอง และสมัครใจที่จะร่วมมือสำหรับการนิเทศ แบบคลินิกกับเพื่อให้ครูผู้สอนมีการพัฒนาเทคนิควิธีการสอน เพื่อให้ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ที่ดีขึ้น
การนิเทศการสอนแบบคลินิก วัตถุประสงค์ ในการวิจัยครั้งนี้ผู้วิจัยได้ตั้งความมุ่งหมายไว้ดังนี้ 1. เพื่อศึกษาการพัฒนาพฤติกรรมการสอนของครูรายบุคคล วิทยาลัยเทคโนโลยีสยาม บริหารธุรกิจ นนทบุรี โดยประยุกต์ใช้การนิเทศแบบคลินิก 2. เพื่อเปรียบเทียบพฤติกรรมการสอนของครูรายบุคคล วิทยาลัยเทคโนโลยีสยาม บริหารธุรกิจ นนทบุรี ระหว่างก่อนกับหลังการได้รับการนิเทศการสอนโดยประยุกต์ใช้ การนิเทศแบบคลินิก
การนิเทศการสอนแบบคลินิก กรอบแนวคิดในการวิจัย การนิเทศการสอนโดยประยุกต์ใช้การนิเทศแบบคลินิก 1. การสร้างความสัมพันธ์ระหว่างกับครูและผู้นิเทศ 2. การวางแผนร่วมกันกับครูเพื่อหาแนวทางแก้ปัญหาก่อนเข้าสังเกตการสอน 3. การสังเกตการสอนในห้องเรียน 4. การวิเคราะห์ผลจากข้อมูลเพื่อประเมินพฤติกรรมการสอน 5. การประชุมหลังการสังเกตการสอนเพื่อให้ข้อมูลป้อนกลับ 6. การทบทวนขั้นตอนทั้ง 5 ข้างต้นในการปฏิบัติ พฤติกรรมการสอนของครู 1. ความสามารถในการควบคุมชั้นเรียนและดูแลระเบียบวินัย 2. ความสามารถในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ 3. ความสามารถในการสร้างและใช้สื่อการสอน 4. พฤติกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียน
การนิเทศการสอนแบบคลินิก ระเบียบวิธีวิจัย การวิจัยครั้งนี้เป็นวิจัยเชิงสำรวจ (Survey Research) โดยมุ่งพัฒนาพฤติกรรมการสอนของครูรายบุคคล วิทยาลัยเทคโนโลยีสยามบริหารธุรกิจ นนทบุรี โดยประยุกต์ใช้การนิเทศแบบคลินิก เพื่อส่งเสริมให้ครูมีการพัฒนากระบวนจัดการเรียนการสอน และเพื่อให้การวิจัยเป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ ผู้วิจัยจึงมีวิธีดำเนินงานตามลำดับขั้นตอนในรายละเอียดดังนี้ ประชากร ครูผู้สอนในวิทยาลัยเทคโนโลยีสยามบริหารธุรกิจ นนทบุรี ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2555 จำนวน 109 คน การเลือกกลุ่มตัวอย่าง ครูผู้สอนในวิทยาลัยเทคโนโลยีสยามบริหารธุรกิจ นนทบุรี ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2555 ที่ได้จากการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย (Simple random sampling) จำนวน 30 คน
การนิเทศการสอนแบบคลินิก ตัวแปรที่ศึกษา ตัวแปรอิสระ การศึกษากระบวนการเรียนการสอนด้วยการนิเทศการสอนโดยประยุกต์ใช้การนิเทศแบบคลินิก เพื่อช่วยในการแก้ไขพฤติกรรมการสอนของครูผู้สอน และพฤติกรรมในการเรียนของผู้เรียนที่เป็นความกังวลของครูวิทยาลัยเทคโนโลยีสยามบริหารธุรกิจ นนทบุรี โดยประยุกต์ใช้การนิเทศแบบคลินิกเพื่อปรับปรุงแก้ไขและพัฒนาประสิทธิภาพการเรียนการสอนให้เป็นไปตามแนวทางปฏิรูปกระบวนการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ตัวแปรตาม คือ พฤติกรรมการสอนของครูที่ได้รับจากการนิเทศ จะเกิดการเปลี่ยนแปลงและสร้างความพึงพอใจให้กับนักเรียน
การนิเทศการสอนแบบคลินิก สรุปผลการวิจัย อาจารย์ผู้นิเทศ : ปัญหาที่พบในการประชุมครั้งแรกมีปัญหาอะไรบ้างหรือไหม ต้องการให้ช่วยเหลืออะไรบ้าง อาจารย์ผู้สอน : อาจารย์สอนไม่สบายใจ ในเรื่องของการควบคุมชั้นเรียน เนื่องจากผู้บริหารเดินไปพบแล้วไม่สามารถควบคุมชั้นเรียนได้ อาจารย์นิเทศ : นอกจากนี้มีปัญหาอะไรอีกหรือไม่ อาจารย์ผู้สอน : ไม่ยอมตอบ อาจารย์นิเทศ : ต้องหาวิธีการพุดคุยเพื่ออาจารย์ผู้สอนเกิด ความสบายใจเพื่อจะได้หาแนวทางในการแก้ไข อาจารย์ผู้นิเทศกล่าวว่า : การนิเทศการสอนอย่างจริงจังเป็นระบบอย่างต่อเนื่อง มีความเข้าใจการนิเทศการสอนว่าเป็นการช่วยเหลือและแนะนำครูในการปรับปรุงการจัดการเรียนการสอน ครูมีความพร้อมที่จะรับการนิเทศการสอนตามแผนปฏิบัติงาน
การนิเทศการสอนแบบคลินิก สรุปผลการวิจัย ระดับคะแนนการนิเทศ ขั้นตอนที่ 1 การประชุมปรึกษาก่อนการสังเกตการสอน ก่อนการ นิเทศแบบคลินิกมีค่าเฉลี่ย 2.16 คิดเป็นร้อยละ 54.00 ระดับคะแนนหลังการนิเทศแบบคลินิกมีค่าเฉลี่ย เท่ากับ 2.98 คิดเป็นร้อยละ 74.50 และคะแนนหลังการนิเทศแบบคลินิกเพิ่มขึ้นมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 0.82 คิดเป็นร้อยละ 20.50 ซึ่งแสดงให้เห็นว่า การนิเทศแบบคลินิก ขั้นตอนที่ 1 การประชุมปรึกษาหารือก่อน การสังเกตการสอนดีขึ้น
การนิเทศการสอนแบบคลินิก สรุปผลการวิจัย จากการประชุมวิเคราะห์หลังการนิเทศ เป็นขั้นตอนที่เกี่ยวกับการประเมินกระบวนการนิเทศ การหาเทคนิคและวิธีการเพื่อความเหมาะสมใหม่ ๆ จากการปฏิบัติ พบว่า ผู้นิเทศให้การนิเทศในลักษณะที่เป็นการนิเทศทางอ้อม คือ พูดสนับสนุนให้กำลังใจ ใช้คำถามที่ช่วยคลี่คลายคำพูดให้กระจ่างชัดเจนขึ้น ยอมรับในความคิดเห็นของครูผู้สอน มีการยกย่อง ชมเชย แต่บางครั้งก็ยังมีการใช้คำพูดในลักษณะที่ให้คำแนะนำโดยตรงอยู่บ้าง ซึ่งก็ไม่ทำให้เสียบรรยากาศของการนิเทศ เพราะเป็นการแนะนำในด้านทฤษฎีและหลักการสอนที่ครูยังไม่ค่อยจะเข้าใจ ซึ่งครูผู้สอนที่รับการนิเทศมีความพอใจค่อนข้างมาก
การนิเทศการสอนแบบคลินิก ข้อเสนอแนะ ก่อนที่จะพัฒนาการเรียนการสอนของครูโดยกระบวนการนิเทศแบบคลินิก ให้เกิดประสิทธิภาพและบรรลุผลตามวัตถุประสงค์นั้นสิ่งควรนำไปพิจารณาก่อนการปฏิบัติ คือ 1. หัวหน้างานนิเทศควรมีการประชุมชี้แจงหลักการในการนิเทศเพื่อเป็นการให้ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับนิเทศแบบคลินิกโดยละเอียดแก่ผู้นิเทศและครูผู้สอนโดยทั่วกันเสียก่อนเพื่อให้เกิดการยอมรับจากนั้นจึงดำเนินการฝึกอบรมผู้ที่จะทำหน้าที่เป็นผู้นิเทศแบบคลินิกให้มีทักษะประสบการณ์และเชี่ยวชาญในการนิเทศเป็นอย่างดี 2. ควรเชิญวิทยากรที่มีความรู้ความสามารถมาให้ความรู้ และประสบการณ์แก่ครูเพื่อนำไปพัฒนาการจัดการเรียน การสอนของครูหรือควรจะมีการชี้แนะแหล่งการเรียนรู้ เกี่ยวกับการนิเทศแบบคลินิกเพื่อสร้างความเข้าใจเบื้องตน จะได้ปฏิบัติตนได้ถูกต้อง
การนิเทศการสอนแบบคลินิก ข้อเสนอแนะ 3. ควรให้ความรู้เกี่ยวกับการนิเทศแต่ละแบบในการนิเทศให้เข้าใจอย่างละเอียดถ่องแท้แล้วให้ครู เลือกความต้องการที่จะใช้แบบนิเทศจะเป็นผลดีแก่ครูผู้สอนมากกว่าการถูกกำหนดเองจากหัวหน้างานนิเทศ