3 ตุลาคม 2557 / กพร. หอประชุมกองทัพเรือ ระบบราชการกับการปฏิรูปประเทศ ในมุมมองภาคเอกชน การพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน ผ่านทางการศึกษา ให้ได้ผลระดับประเทศ ภายใต้ทรัพยากรที่จำกัด โดย ทนง โชติสรยุทธ์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด (มหาชน) ผู้อำนวยการ โรงเรียนเพลินพัฒนา ประธาน มูลนิธิคนไทยเก่งขึ้น

หากแก้ไขปัญหาตามที่ทุกท่านเสนอมาเรื่องการปฏิรูปการศึกษาจนครบหมด คำถามเริ่มต้น หากแก้ไขปัญหาตามที่ทุกท่านเสนอมาเรื่องการปฏิรูปการศึกษาจนครบหมด ท่านคิดว่า จะทำให้ผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาของไทย เขยิบขึ้นไปในระดับโลกได้หรือไม่ ในระยะเวลาอันสั้น และจะทำให้ประเทศไทยมีความแข็งแรง ทางเศรษฐกิจ และสังคม ได้จริงหรือไม่ ??

เป้าหมายผลลัพธ์การศึกษาของประเทศ ต้องการพัฒนาพลเมืองให้เป็นคนที่สมบูรณ์ และ มีคุณภาพตามที่ประเทศต้องการ ?? เป็นคนเก่ง ดี มีสุข คิดเป็น ทำเป็น แก้ปัญหาเป็น ตัดสินใจเป็น หา ความรู้เป็น ?? ต้องการพัฒนาพลเมืองให้เป็นคนที่สมบูรณ์ และ มี ขีดความสามารถ (Competencies) ที่จำเป็น สำหรับศตวรรษที่ 21 + ค่านิยม 12 ประการ ??

ขีดความสามารถ (Competencies) ที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21 คิด แก้ปัญหา ตัดสินใจ สร้างสรรค์ จัดการข้อมูล ทำงานร่วมกับคนอื่น จัดการชีวิต

แนวคิดสำคัญในศตวรรษที่ 21 ความรู้เกี่ยวกับโลก ความรู้ด้านการเงิน เศรษฐศาสตร์ ธุรกิจ และการเป็นผู้ประกอบการ ความรู้ด้านการเป็นพลเมืองที่ดี ความรู้ด้านสุขภาพ ความรู้ด้านสิ่งแวดล้อม

ทักษะที่ควรมีในศตวรรษที่ 21 ทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรม ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ และนวัตกรรม การคิดอย่างมีวิจารณญาณ และการแก้ปัญหา การสื่อสาร และความร่วมมือในการทำงาน ทักษะด้านสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี ความรู้และทักษะด้านสารสนเทศ ความรู้และทักษะเกี่ยวกับสื่อ ความรู้และทักษะด้านเทคโนโลยี การตระหนักรู้และเท่าทันสื่อ

ทักษะที่ควรมีในศตวรรษที่ 21 (ต่อ) ทักษะที่ควรมีในศตวรรษที่ 21 (ต่อ) ทักษะชีวิตและการทำงาน ความยืดหยุ่นและความสามารถในการปรับตัว การริเริ่ม สร้างสรรค์ และการเป็นตัวของตัวเอง ทักษะสังคมและการเรียนรู้ที่สร้างความเข้าใจที่ข้าม วัฒนธรรม/กลุ่ม ความสามารถในการเป็นผู้สร้างหรือผลิต (Productivity) การแสดงออกถึงความรับผิดชอบที่สามารถตรวจสอบได้ (Accountability) ภาวะผู้นำและความรับผิดชอบ (Responsibility)

เพียงพอหรือไม่ ??

สถานการณ์ปัญหาในปัจจุบัน

ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย ผลสัมฤทธิ์ในการบ่มเพาะเด็กไทย มีปัญหา !! การบ่มเพาะความรู้พื้นฐาน และศักยภาพในการเรียนรู้ ?? ผลสัมฤทธิ์อ่อนในทุกวิชา แม้แต่ภาษาไทย !! สัดส่วนเด็กที่ไม่ชอบเรียนวิชาคณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์ มากขึ้น สื่อสารด้วยภาษาอังกฤษไม่ได้ มีแนวโน้มแพ้ เวียดนาม ลาว และกัมพูชา !! การอ่าน คิด วิเคราะห์ เขียน และสรุปความอยู่ในระดับต่ำ แก้โจทย์ปัญหา (Word Problem) ทางคณิตศาสตร์ ไม่ได้ ความสามารถในการเรียนรู้ด้วยตนเอง - อ่านหนังสือ หรือค้นหาความรู้ ด้วยตนเองอยู่ในระดับต่ำ ฯลฯ

ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ผลสัมฤทธิ์ในการบ่มเพาะเด็กไทย มีปัญหา !! การบ่มเพาะคุณลักษณะอันพึงประสงค์อื่น ?? ความรับผิดชอบ ความมีระเบียบวินัย ?? ขาดความกระตือรือร้น ขาดความเชื่อมั่นที่จะทำให้สำเร็จด้วยตนเอง ขาดความมุ่งมั่นที่จะทำให้ดีขึ้น ไม่รู้ว่าตนเองอยากเป็นอะไร และวางแผนอนาคตของตนเองอย่างไร ขาดทักษะในการทำงานร่วมกับผู้อื่น การรับฟัง และการให้เกียรติ/เคารพ ต่อความคิดเห็นของผู้อื่น การเคารพความแตกต่าง การเห็นคุณค่าในตัวผู้อื่น ?? จิตอาสา / จิตสาธารณะ การพยายามลดผลกระทบในเชิงลบที่ไม่เหมาะสมต่อผู้อื่น การเคารพในสิทธิของผู้อื่น ??

ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ผลสัมฤทธิ์ในการบ่มเพาะเด็กไทย มีปัญหา !! การบ่มเพาะคุณลักษณะอันพึงประสงค์อื่น ?? ความคิดเชิงบวก ความคิดสร้างสรรค์ ?? ความสามารถในการแก้ปัญหา และตัดสินใจ ?? Critical Thinking vs Systematic Thinking ความสามารถในการสื่อสาร - อธิบายให้เหตุผลไม่ได้ อธิบายให้ผู้อื่นเข้าใจความคิดของตนไม่ได้ ขาดความสามารถในการกลั่นกรองข้อมูล ถุกหลอกง่าย เชื่อง่าย ติดเกมส์ คอมพิวเตอร์ ?? มีโอกาสติดอบายมุขมากขึ้น ?? ไม่รู้จักบริหารการเงินส่วนบุคคล  คนไทย (และครู) มีภาระหนี้สินมาก ฯลฯ

ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ผลสัมฤทธิ์ในการบ่มเพาะเด็กไทย มีปัญหา !! เด็กพิเศษ จำนวนมาก 2 ล้านคน ที่ยังขาดการดูแลอย่างเหมาะสม และกลายเป็นภาระของครอบครัว และสังคมมาก ขาดแคลนครูการศึกษาพิเศษ เด็ก gifted ในด้านต่างๆ ขาดการค้นหา และนำมาบ่มเพาะ สนับสนุนให้ได้ใช้ความสามารถที่เป็นประโยชน์กับประเทศ เยาวชนมีแนวโน้มที่จะมี IQ ลดลง เมื่ออายุมากขึ้น โรคเด็กอ้วน ตัวเล็ก ไม่แข็งแรง เกิดขึ้นกับเด็กมากขึ้น อัตราการตายเนื่องจากมะเร็ง สูงขึ้นมาก งบประมาณการรักษาพยาบาลยังสูงมาก เด็กไทยอายุต่ำกว่า 15 ปี เสียชีวิตจากการจมน้ำตายมากที่สุด ปัญหาการคอรัปชั่น และความไม่โปร่งใส สูงมาก

ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ผลสัมฤทธิ์ในการบ่มเพาะเด็กไทย มีปัญหา !! เด็กเครียดมากขึ้น จากการสอบ Admission ปริมาณนักศึกษาที่ลาออก หรือไม่สามารถเรียนได้ หรือสอบเข้าเรียนใหม่ มีสัดส่วนมากขึ้น จบแล้วทำงานตรงสายวิชาชีพที่เรียน น้อยลง สาขาวิชาชีพที่จำเป็นต่อการพัฒนาประเทศหลายสาขา หาคนเรียนไม่ได้ หาบุคลากรมาทำงานไม่ได้  ขาดแคลนบุคลากรในหลายสาขา คุณภาพไม่พร้อมทำงานได้ สัดส่วน SME ทางอุตสาหกรรม หรือการผลิต / ออกแบบ มีไม่เพียงพอ ขาดนวัตกรรม ขาดประสิทธิผลที่จะแข่งขันได้ การสร้างบุคลากรในสาขาต่างๆ ที่มีคุณภาพ และปริมาณ ที่ไม่สอดคล้องกับความต้องการของประเทศในอนาคต ฯลฯ

ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ)  ความสามารถในการแข่งขันลดลง ความยั่งยืนทางเศรษฐกิจ และสังคม ระยะยาว มีปัญหา !!

ลองทานซ้ำดูว่า หากแก้ปัญหาตามแนวคิดปฏิรูปการศึกษา อย่างที่ทุกฝ่ายเรียกร้องครบถ้วนแล้ว จะแก้ปัญหาเหล่านี้ได้หรือไม่ ??

อะไรอีก ที่ขาดหายไป จากทุกเวทีของการแก้ปัญหาการศึกษา ??

ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ไม่มีการนำ ปัญหาประเทศ มาเป็น โจทย์ด้านการจัดการทางการศึกษา อย่างแท้จริง ขาด การทบทวนเป้าหมายที่ต้องการให้ชัดเจนเพียงพอ และผลลัพธ์ที่ต้องการได้จากระบบการศึกษา โดยผู้ที่มีส่วนได้เสียอย่างแท้จริง

การแก้ปัญหาประเทศระยะยาว กับการแก้ปัญหาการศึกษา ต้องเป็นเรื่องเดียวกัน การแก้ปัญหาประเทศระยะยาว กับการแก้ปัญหาการศึกษา ต้องเป็นเรื่องเดียวกัน ต้องมีแนวคิดของเนื้อหาหลักสูตร และกิจกรรม ที่สามารถแก้ปัญหาที่สำคัญของประเทศได้ด้วย ไม่ใช่เพียงแต่ขีดความสามารถในศตวรรษที่ 21 เท่านั้น

ทุกวิชา และทุกกิจกรรม ต้องมี “ความหมาย” ต่อการดำเนินชีวิตในอนาคต และมีส่วนสำคัญในการสร้างความแข็งแรงให้กับประเทศอย่างยั่งยืน ทั้งด้านเศรษฐกิจ และสังคม

การลงทุน ที่ทำให้ประเทศและสังคมแข็งแรง ที่คุ้มค่าที่สุด คือ การทำโดยผ่านการศึกษาขั้นพื้นฐาน (และการศึกษาระดับอื่นๆ) เพราะถึงเยาวชนไทยรุ่นใหม่ทุกคน

อะไรอีก ที่ขาดหายไป จากทุกเวทีของการแก้ปัญหาการศึกษา ??

ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ปัญหาของประเทศ และการศึกษาไทย (ต่อ) ขาดการวางกลยุทธ์ว่า จะไปถึงเป้าหมายนั้นได้อย่างไร ด้วยกระบวนการอย่างไร ในเวลาที่ไม่นานนัก ภายใต้ข้อจำกัดของทรัพยากรที่มีอยู่ ?? ขาดสอบทานอย่างจริงจังว่า สิ่งที่กำลังจะทำ จะมี impact เพียงพอ ที่จะทำให้สิ่งที่ต้องการเกิดขึ้นได้ในเวลาอันสั้น ทั้งประเทศ ได้ไหม ??

ยุทธศาสตร์ ที่จะทำให้สิ่งที่ต้องการนั้นๆ เกิดขึ้นได้ ในปริมาณมากในระดับประเทศ ให้ทันเวลา ภายใต้ทรัพยากรที่จำกัด

Best Practices  Process  Massively Scalable

ปัญหาของใคร ?? ใครควรแก้ ?? ปัญหาของใคร ?? ใครควรแก้ ??

“กัลยาณมิตรโมเดล” 11-12 ตุลาคม นี้ ที่อุดรธานี “กัลยาณมิตรโมเดล” 11-12 ตุลาคม นี้ ที่อุดรธานี ผนึกกำลัง 100 โรงเรียนของรัฐ ระดับประถมและมัธยม ส่วนใหญ่เป็นโรงเรียนชายขอบ ลุกขึ้นทำงานร่วมกันกับ มูลนิธิคนไทยเก่งขึ้น เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ ให้สูงกว่า กทม. ภายใน 1 ปี โดยใช้ครูคนเดิม งบเท่าเดิม โดยไม่ต้องคอยการเปลี่ยนแปลงใดๆ !!

การแก้ปัญหาประเทศ ผ่านทางการศึกษาของประเทศ เป็นวิธีการที่ได้ผลคุ้มค่ามากที่สุด ได้กับคนไทยรุนใหม่ทั้งประเทศ ใช้ทรัพยากรน้อยที่สุด

ปัญหาของประเทศมีมาก ประชาคมชาวพัฒนศึกษา เป็นอีกความหวังหนึ่ง ที่จะช่วยทำให้ประเทศของเราแข็งแรงระยะยาวได้ อย่ายอมแพ้ต่อขีดจำกัดด้านทรัพยากรที่ประสบอยู่  อย่ายอมแพ้ต่ออุปสรรคทั้งหลาย จงทะลุข้อจำกัดต่างๆ ด้วยแนวคิด และกระบวนการใหม่ ที่เหมาะสม  เพื่อเร่งสร้างคนไทยยุคใหม่ ที่มีทั้ง คุณภาพ ศักยภาพ และปริมาณ ที่จำเป็นสำหรับประเทศของเรา ให้ทันเวลา !!

จะมีส่วนทำได้อย่างไร ??

สิ่งที่ขายไอเดียในวันนี้ หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานของกระทรวงฯ เป็นเพียง ความรู้ขั้นต่ำ ที่ทุกคนควรรู้ พยายามทำให้ทุกวิชา มี “ความหมาย” ต่อการ ดำเนินชีวิตในอนาคตของนักเรียน พยายามให้ การแก้ปัญหาการศึกษา กับ การ แก้ไขปัญหาประเทศ เป็นเรื่องเดียวกัน พยายามให้นักเรียนสนุกกับการเรียนรู้ และมี แรงบันดาลใจ จนอยากเรียนรู้ด้วยตนเอง

สิ่งที่ขายไอเดียในวันนี้ (ต่อ) สิ่งที่ขายไอเดียในวันนี้ (ต่อ) พยายามพัฒนา Process จาก Best Practices ที่ เหมาะสมกับข้อจำกัดต่างๆ ของทรัพยากรที่มี เพื่อให้แน่ใจว่า สิ่งที่ต้องการให้เกิดนั้น มี กระบวนการรองรับที่จะทำให้เกิดได้จริง Process ที่ดี นำไปสู่ Massively Scalable ได้ ยืดหยุ่น คิดสุดๆ คิดนอกกรอบเดิม อย่าเอา ข้อจำกัด หรือประสบการณ์เดิม มาเป็นอุปสรรค เพื่อให้เกิดให้ได้

สิ่งที่ขายไอเดียในวันนี้ (ต่อ) สิ่งที่ขายไอเดียในวันนี้ (ต่อ) ตั้ง เป้าหมายที่ต้องการให้เกิดนั้น ให้ชัดเจน ท้าทาย และมี ประโยชน์ต่อทุกฝ่าย สร้าง ยุทธศาสตร์ ที่จะทำให้แน่ใจว่าจะทำให้เป้าหมายที่ สำคัญทุกข้อ จะเกิดขึ้นทันเวลา ภายใต้ทรัพยากรที่จำกัด ทานซ้ำ เพื่อให้แน่ใจว่า สิ่งนั้นเกิดได้อย่างที่ต้องการหรือไม่ และมีอะไรควรปรับปรุงอีกหรือไม่ สร้าง วัฒนธรรมองค์กร เพื่อให้ทุกคนมีส่วนร่วม และสนุก กับการเปลี่ยนแปลง โดยสอดคล้องกับทิศทางขององค์กร และข้อจำกัดต่างๆ

ความสำเร็จ มีโอกาสเกิดได้สูง หากเรา มี แรงบันดาลใจ แล้วเอา แรงบันดาลใจ มาผลักให้เกิด ความมุ่งมั่น ไม่ย่อท้อ และวาง แนวทาง เพื่อให้ สิ่งที่ต้องการให้เกิด ได้ เกิด

ความสามารถในการเปลี่ยนแปลงทางการศึกษาให้สำเร็จ ขึ้นกับความสามารถประชาคมนักการศึกษา ในการแสวงหาความร่วมมือ จากชุมชนที่เกี่ยวข้อง และการสร้างเครือข่าย

ต้องการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ ติดต่อได้ที่ thanong@se-ed.com