การจัดการองค์ความรู้ (KM) การทำนาข้าวโดยไม่เผาตอซัง สำนักงานเกษตรอำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
คณะทำงาน คุณอำนวย นางสุภาพร บุญประเสริฐ เกษตรอำเภอโพธาราม นางสุภาพร บุญประเสริฐ เกษตรอำเภอโพธาราม นายประชิน สังขานวม นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว นายสิงห์ สวัสดี นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว คุณลิขิต นายเสรี มุ่งเมือง นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว นายไตรภูมิ หนูเอียด นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร คุณกิจ นายชวลิต กลิ่นเกษร เจ้าพนักงานการเกษตร 6 นายปัญญา ลูกรักษ์ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว นางจิตรา ลี้เลอเกียรติ เจ้าพนักงานการเกษตร 6
คณะทำงาน คุณเล่า นายลับ ตุ้มทับ เกษตรกรตำบลชำแระ นายลับ ตุ้มทับ เกษตรกรตำบลชำแระ นายจำลอง ทองรุ่ง เกษตรกรตำบลนางแก้ว นายสมนึก พระไทรโยค เกษตรกรตำบลท่าชุมพล นายอบเชย ศรีวงศ์ราช เกษตรกรตำบลท่าชุมพล นายอนงค์ เนียมขันธ์ เกษตรกรตำบลนางแก้ว นายสนิท ร่มโพรีย์ เกษตรกรตำบลนางแก้ว
คณะทำงาน คุณเอื้อ นายโชคดี ตั้งจิตร นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว นายโชคดี ตั้งจิตร นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว นายนพดล สร้อยน้ำ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว นายปริญญา ขำเจริญ เจ้าพนักงานการเกษตร 6 นายวิจิตร กณะโกมล นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว นายวิวัฒน์ ภู่พร้อม นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 4
การเตรียมดิน การไถแห้ง หลังเก็บเกี่ยวข้าว ไถกลบตอซังและฟางข้าว ตากแดดทิ้งไว้ประมาณ 1 เดือน
การเตรียมดิน การใช้สารย่อยสลาย - ปล่อยน้ำเข้านา - ฉีดน้ำหมักย่อยสลาย 1. สูตรน้ำหมักหน่อกล้วย 2. สูตรน้ำหมักชีวภาพ
การเตรียมดิน สูตรน้ำหมักหน่อกล้วย (หัวเชื้อ) วัสดุ - หน่อกล้วยอ่อนสูง 1 เมตร 3 ก.ก. - กากน้ำตาล 1 ก.ก. วิธีทำ - นำหน่อกล้วยสับละเอียดเคล้ากากน้ำตาล หมักทิ้งไว้ในถังพลาสติกนาน 7 วัน คั้นน้ำนำมาใช้ฉีดสลายฟางข้าว 5 ลิตร/ไร่ หากปล่อยเข้านาตามน้ำ ใช้ 10 ลิตร/ไร่ - หากต้องการนำมาขยายหัวเชื้อ หัวเชื้อ : กากน้ำตาล : น้ำ : หยวกกล้วยแก่ 1 : 5 : 100 : 20
การเตรียมดิน สูตรน้ำหมักชีวภาพ วัสดุ ปลาหรือหอยเชอรี่ : ผลไม้ : กากน้ำตาล : น้ำ / หัวเชื้อ พด.2 = 30 : 10 : 10 : 10 / หัวเชื้อ 1 ซอง วิธีทำ ละลายสารเร่ง พด.2 กับน้ำ 10 ลิตร ผสมเศษวัสดุและกากน้ำตาลลงในถังหมัก เทสารละลาย พด.2 คลุกเคล้าให้เข้ากัน หมักทิ้งไว้ 21 วัน อัตราการใช้ ปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพฉีดสลายฟางข้าว 5 ลิตร/ไร่ หากปล่อยเข้านาตามน้ำ ใช้ 10 ลิตร/ไร่
การเตรียมดิน การไถกลบ , ทำเทือก หลังจากฉีดน้ำหมักชีวภาพ 7 – 10 วัน จึงไถกลบแล้วทำเทือก
ประโยชน์ที่ได้รับโดยการไม่เผาตอซัง ง่ายต่อการเตรียมดิน ดินไม่สูญเสียธาตุอาหาร ดินมีอินทรียวัตถุเพิ่มขึ้น ลดต้นทุนการผลิต - ลดการใช้ปุ๋ยเคมี - ลดการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าว - ลดการใช้สารเคมี อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
ประโยชน์ที่ได้รับโดยการไม่เผาตอซัง อนุรักษ์ศัตรูธรรมชาติ ผลผลิตข้าวเพิ่มขึ้น
การจัดรณรงค์ลดการเผาตอซัง การจัดงานรณรงค์ยุติการเผาและส่งเสริมการไถลกลบตอซัง อำเภอโพธาราม ได้ดำเนินงานร่วมกับสำนักงานพัฒนาที่ดินจังหวัดราชบุรี ในพื้นที่ตำบลท่าชุมพล ตำบลธรรมเสน ตำบลชำแระ และตำบลนางแก้ว เพื่อเป็นตำบลต้นแบบนำร่องและขยายผลออกไปในตำบลอื่นๆ
ขอบคุณครับ สำนักงานเกษตรอำเภอโพธาราม