การใช้หลักศาสนา ฝ่าวิกฤติชีวิต พญ.ผกา วราชิต นายกสมาคมแม่บ้านสาธารณสุข

งาน ปัจจัย ๔ เงิน วิกฤติ สุขภาพ สังคม ครอบครัวญาติมิตร

งาน อิทธิบาท ๔ :- ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา สัมมาอาชีพ :- กายสุจริต อิทธิบาท ๔ :- ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา สัมมาอาชีพ :- กายสุจริต วจีสุจริต

เงิน รู้จักหา (ขยันหาทรัพย์โดยสุจริต) รู้จักหา (ขยันหาทรัพย์โดยสุจริต) รู้จักใช้ (ใช้ ๑ ส่วน, งาน ๒ ส่วน, ออม ๑ ส่วน) รู้จักออม (ภูมิคุ้มกัน) รู้จักพอ (จ่ายน้อยกว่ารับ, ไม่เป็นหนี้) เว้นอบายมุข ๖ (ทางเสื่อมแห่งโภคทรัพย์:- ดื่มน้ำเมา, เที่ยวกลางคืน, ดูการละเล่น, เล่น การพนัน, คบมิตรชั่ว, เกียจคร้าน)

ปัจจัย๔ อาหาร เพื่อบำบัดทุกขเวทนาเก่า และไม่สร้าง ทุกขเวทนาใหม่ อาหาร เพื่อบำบัดทุกขเวทนาเก่า และไม่สร้าง ทุกขเวทนาใหม่ เครื่องนุ่งห่ม เพื่อป้องกันหนาวร้อน และปกปิดความ ละอาย ที่อยู่อาศัย เพื่อกันอันตรายจากแดดลม อากาศ สัตว์เลื้อยคลานฯ ยารักษาโรค เพื่อรักษาธาตุขันธ์ให้พออยู่ได้

สุขของคฤหัสถ์ สุข เกิดแต่ความมีทรัพย์ สุข เกิดแต่การจ่ายทรัพย์บริโภค สุข เกิดแต่ความมีทรัพย์ สุข เกิดแต่การจ่ายทรัพย์บริโภค สุข เกิดแต่ความไม่ต้องเป็นหนี้ สุข เกิดแต่ประกอบการงานที่ ปราศจากโทษ

สังคม ญาติมิตร เว้นกายทุจริต (ฆ่าสัตว์, ลักทรัพย์, ผิดกาม) เว้นวจีทุจริต (พูดปด, หยาบคาย, ส่อเสียด, เพ้อเจ้อ) เว้นอคติ๔ (ลำเอียงเพราะรัก, ชัง, เขลา, กลัว) ** วาจาสุภาษิต :- พูดถูกกาล, สัจจะ, อ่อนหวาน, เป็นประโยชน์, ด้วยเมตตา).................................................

สังคหวัตถุ ๔ ทาน ปิยวาจา อัตถจริยา สมานัตตตา

ธรรมเพื่อความสุขในปัจจุบัน ถึงพร้อมด้วยความหมั่น ถึงพร้อมด้วยการรักษา กัลยณมิตตตา (คบหาผู้มีศรัทธา, ศีล, จาคะ, ปัญญา) สมชีวิต (เลี้ยงชีวิตตามสมควรแก่ทรัพย์)

โลกธรรม ๘ ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข (กามสุข) เสื่อมลาภ เสื่อมยศ นินทา ทุกข์ (ไม่สบายกาย, ไม่สบายใจ

ไม่เที่ยง ไม่ควรยินดี ยินร้าย โลกธรรม ๘ (ต่อ) อยากได้ ทุกข์ ไม่อยากเจอ ไม่ได้ สูญเสีย วิกฤติ ประสบ ไม่เที่ยง ไม่ควรยินดี ยินร้าย

ไม่ยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้น ไม่รู้ = อวิชชา สัจจธรรม ธรรมชาติของชีวิต ไม่ยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้น (ฝืนความเป็นจริง) ทุกข์ใจ/วิกฤติ

ธรรมชาติของชีวิต อริยสัจ ๔ ไตรลักษณ์ ปฏิจจสมุปบาท (ความเป็นเหตุปัจจัย)

ปฏิจจ. วัฏฏสงสาร อวิชชา สังขาร กิเลส กรรม วิญญาณ มรณะ โสกะฯ อดีตเหตุ นามรูป วิบาก ปฏิจจ. วัฏฏสงสาร อนาคตผล ปัจจุบันผล สฬายนตะ ชาติ ชรา วิบาก ปัจจุบันเหตุ* ผัสสะ กรรม เวทนา กิเลส ภพ ตัณหา อุปทาน

เชื่อ / รู้สัจจธรรม / ธรรมชาติของชีวิต * ยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้น (วิบาก) ในปัจจุบัน ไม่ทุกข์ใจเพิ่มขึ้น มีปัญญาแก้ไขปัญหา

หาสาเหตุของปัญหา (เหตุปัจจัย) ปัญญาแก้ปัญหาวิกฤติ หาสาเหตุของปัญหา (เหตุปัจจัย) ปัจจัยภายในตัวเราเอง ปัจจัยภายนอก ถ้าแก้ไขไม่ได้ ยอมรับ ปล่อยวาง แก้ไขได้ ทำปัจจุบันให้ดีที่สุด

ไตรลักษณ์ สามัญญลักษณะ อนิจจัง ความไม่เที่ยง ทุกขัง ทุกข์, ทนได้ยาก อนัตตา ไม่ใช่ตัวตน บังคับบัญชาไม่ได้

กิเลส, ตัณหา, อุปทาน, อวิชชา, มานะ, ทิฐิ อริยสัจ ๔ ทุกข์ กาย ใจ รู้ สมุทัย กิเลส, ตัณหา, อุปทาน, อวิชชา, มานะ, ทิฐิ ละ นิโรธ ความดับทุกข์ (ตัณหา) แจ้ง มรรค ทางดับทุกข์ เจริญ

ทุกข์ = อุปาทานขันธ์ ๕ ทุกข์ใจ - ไม่สบายใจ, คับแค้นใจ ทุกข์ - ประจำกาย ทุกข์ = อุปาทานขันธ์ ๕ ทุกข์ - ประจำกาย - เกิด แก่ เจ็บ ตาย ทุกข์ใจ - ไม่สบายใจ, คับแค้นใจ - พลัดพรากจากสิ่งที่รัก - ประสบสิ่งที่ไม่ชอบ - คร่ำครวญ พิไรรำพัน

อภิณปัจจเวกขณ์ ๕ ควรพิจารณาเนืองๆ ทุกวันว่า เรามีความแก่เป็นธรรม ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ เรามีความเจ็บเป็นธรรม ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ เรามีความตายเป็นธรรม ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ เราต้องพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งสิ้น เรามีกรรมเป็นของตน ทำกรรมใดไว้ย่อมได้รับผลของ กรรมนั้น

ทุกข์มีเพราะยึด ทุกข์ยืดเพราะอยาก ทุกข์มากเพราะพลอย ทุกข์น้อยเพราะหยุด ทุกข์หลุดเพราะปล่อย

กระทำ ดำริ วาจา ปัญญา ความเห็น ศีล มรรค ๘ อาชีพ สมาธิ สมาธิ เพียร สติ

มีความเห็นถูก ? เห็นทุกข์ รู้ทุกข์ + สาเหตุ ? ตั้งใจจะละกิเลสตัณหาฯ ? ตั้งใจจะละเจริญมรรค (ศีล สมาธิ ปัญญา) ?

การปฏิบัติ ศึกษา เห็นถูก, ดำริถูก รู้แนวทาง - รักษาศีล - เจริญภาวนา ศึกษา เห็นถูก, ดำริถูก รู้แนวทาง การปฏิบัติ - รักษาศีล - เจริญภาวนา วิปัสสนากรรมฐาน สติปัฎฐาน๔