ของฝากจากอาจารย์อ้อ ชุดที่ 30
องค์ความรู้เรื่อง.... คลังข้อมูลทุนชุมชน
ความหมายคลังข้อมูลทุนชุมชน หมายถึง....แหล่งรวบรวมข้อมูล/ความรู้ต่างๆ ของทุนทั้ง 5 ด้าน ได้แก่ทุนมนุษย์ ทุนสังคม ทุนกายภาพ ทุนธรรมชาติ และทุนการเงิน ซึ่งทุนเหล่านี้ นับเป็นทรัพยากรที่มีความสำคัญต่อชีวิตความเป็นอยู่ของคนในชุมชน ซึ่งเมื่อนำข้อมูลเหล่านี้มาใช้ประโยชน์จะก่อให้เกิดผลผลิต เช่นปัจจัยสี่ ความรู้ ภูมิปัญญา ประสบการณ์ชีวิตของผู้คน ทุนทางสังคม วัฒนธรรม ประเพณี โครงสร้างพื้นฐาน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ประโยชน์ของคลังข้อมูลทุนชุมชน ข้อมูลที่ไม่ได้ถูกรวบรวม จะทำให้นำมาใช้ได้ไม่สะดวก ต้องอาศัยการสืบค้น และเสียเวลาในการเก็บรวบรวมข้อมูลซ้ำแล้วซ้ำอีก แต่เมื่อรวบรวมและจัดเก็บเป็นคลังข้อมูล และแบ่งเป็นหมวดหมู่ ทำให้เรื่องราวต่างๆของชุมชน ถูกเก็บรวบรวมเป็นจุดเดียว และง่ายต่อการสืบค้น
ประโยชน์ของคลังข้อมูลทุนชุมชน (ต่อ) คลังข้อมูลทุนชุมชนเป็นประโยชน์ เพื่อใช้เป็นแหล่งศึกษาและเรียนรู้โดยสามารถนำข้อมูลมาวิเคราะห์ได้ตรงตามความต้องการของผู้ใช้ประโยชน์ เพื่อให้เกิดการพัฒนาที่ตรงกับความต้องการของชุมชนอย่างแท้จริง
ข้อมูลที่ควรจะมีในคลังข้อมูลทุนชุมชน มีดังนี้ ข้อมูลทุนชุมชนของหมู่บ้าน แบ่งเป็น 5 ประเภท ทุนมนุษย์ ทุนกายภาพ ทุนสังคม ทุนธรรมชาติ ทุนการเงิน
ทุนมนุษย์ หมายถึง คุณสมบัติด้านต่างๆของคนและกลุ่มคน ทุกเพศทุกวัยในชุมชนที่มีคุณสมบัติในด้านสุขภาพอนามัย อายุขัย ด้านการศึกษา ภูมิปัญญา ขีดความสามารถ ด้านฐานะทางเศรษฐกิจ ความยากจน ร่ำรวยของคนในครัวเรือน เป็นต้น ตัวอย่างของทุนมนุษย์ ได้แก่ ปราชญ์ชาวบ้าน ผู้นำชุมชน ทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ ครู พระสงฆ์ รวมทั้งกลุ่มองค์กรต่างๆ เช่น เด็ก สตรี เยาวชน ผู้สูงอายุ ผู้ด้อยโอกาส คนพิการ เด็กกำพร้า เป็นต้น
ทุนกายภาพ หมายถึง สิ่งที่มนุษย์ได้สร้างขึ้นเพื่ออำนวยความสะดวกต่อการดำรงชีวิต หรือเป็นปัจจัยพื้นฐานในการผลิตที่สนับสนุนการดำรงชีพของประชาชน ได้แก่การคมนาคม ขนส่ง ระบบไฟฟ้า ประปา ระบบพลังงาน การสื่อสาร โทรคมนาคม โบราณวัตถุ โบราณสถาน หรือสิ่งปลูกสร้างต่างๆ
ทุนสังคม หมายถึง ทรัพยากรทางสังคมที่ประชาชนใช้เพื่อการดำรงชีพ รวมทั้งความไว้เนื้อเชื่อใจ การยอมรับซึ่งกันและกันในชุมชน กลุ่มองค์กรเครือข่ายภาคประชาชนประชาสังคม ความเชื่อถือศรัทธา ตลอดจนวัฒนธรรมที่สืบทอดมายาวนาน ได้แก่ กลุ่ม องค์กรต่างๆ ชมรม เครือข่าย สถาบัน เป็นต้น
ทุนธรรมชาติ หมายถึง ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมต่างๆ ที่เอื้อประโยชน์ และสร้างศักยภาพในการดำรงชีวิต และการประกอบอาชีพของประชาชนในชุมชน ได้แก่ แหล่งธรรมชาติ ป่าไม้ ดิน น้ำ ภูเขา ทะเล เกาะ สัตว์ป่าแร่ธาตุ พลังงาน น้ำพุ พืชพันธุ์ธรรมชาติ เป็นต้น
ทุนการเงิน หมายถึง ทรัพยากรที่เป็นตัวเงินตรา รวมถึงโอกาสทางการเงินที่ประชาชนใช้เพื่อการดำรงชีพ ได้แก่ ทุนการเงินที่มาจากการออมที่เป็นเงินสด เงินฝาก สัตว์เลี้ยง อัญมณี และทุนที่มาจากรายได้อื่น ได้แก่ เงินบำนาญ ค่าตอบแทนที่ได้จากรัฐ และเงินกองทุนต่างๆ
ข้อมูลที่ควรจะมีในคลังข้อมูลทุนชุมชน (ต่อ ) การประเมินศักยภาพของทุนชุมชน ข้อมูลสรุปปัญหา ความต้องการพัฒนาทุนชุมชน ข้อมูลผลิตภัณฑ์ชุมชน และภูมิปัญญาท้องถิ่น ข้อมูลผู้นำชุมชน มชช. ศอช. องค์กรชุมชน และเครือข่ายฯ
การนำเสนอคลังข้อมูลทุนชุมชน จัดทำเป็นแผนที่ข้อมูล ผังข้อมูล ตารางข้อมูล แสดงปัญหา และแนวทางความต้องการ แฟ้ม เอกสาร รูปเล่ม และโปสเตอร์ เว็บไซด์ รูปจำลอง (Model)
การนำเสนอคลังข้อมูลทุนชุมชน (ต่อ) แผ่นซีดีรอม แผ่นกิจกรรม/โครงการ แก้ไขปัญหา และการพัฒนาด้านทุนชุมชนของหมู่บ้าน กิจกรรมประจำปี รูปภาพกิจกรรม
ด้วยความรักและคิดถึง..... จาก...อาจารย์อ้อ สุธาสินี สีขำ
แล้วพบกันใหม่เมื่อคิดถึงกัน...
อาจารย์อ้อ สุธาสินี สีขำ สำนักพัฒนาทุนและองค์กรการเงินชุมชน ได้รับการขอบคุณจาก................. อาจารย์อ้อ สุธาสินี สีขำ สำนักพัฒนาทุนและองค์กรการเงินชุมชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย. 17