ชุดไทยประจำชาติ วัฒนธรรมการแต่งกายประจำชาติ เป็นสิ่งที่บ่งบอกถึงความมีอารยธรรมและสะท้อนให้เห็นวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวรวมไปถึงประวัติศาสตร์อันยาวนานของชาติไทย วัฒนธรรมการแต่งกายเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถทรงสนับสนุนการแต่งกายที่เป็นแบบไทย ๆ โดยทรงนำชุดไทยในสมัยโบราณมาดัดแปลงให้เหมาะสมกับยุคสมัยถึง 8 แบบ ซึ่งสามารถใช้ได้ในโอกาสต่าง ๆ ดังนี้
ชุดไทยเรือนต้น เป็นชุดไทยที่ใช้สำหรับแต่งกายในโอกาสลำลองที่ไม่เป็นพิธีการและต้องการความสบายซึ่งมีลักษณะเป็นซิ่นป้าย เสื้อคอกลมแขนสามส่วนปลายแขนหลวมเล็กน้อย
ชุดไทยจิตรลดา เป็นชุดที่ใช้สำหรับพิธีตอนกลางวัน เป็นผ้าซิ่นป้าย อาจตัดเย็บด้วยผ้าไหมเกลี้ยงมีเชิงหรือยกสอบทั้งตัว เสื้อแขนยาว ผ่าอก คอกลมมีขอบตั้ง
ชุดไทยอัมรินทร์ เป็นชุดที่ใช้สำหรับเป็นชุดพิธีในตอนค่ำ เป็นชุดที่ตัดด้วยผ้าซิ่นยกเงินหรือทองทั้งตัว เสื้อแขนยาว ผ่าอก คอตั้งเช่นเดียวกับชุดไทยจิตรลดา แต่เน้นในการใช้เครื่องประดับที่คอและการใช้เครื่องราชอิสริยาภรณ์มาประดับ
ชุดไทยบรมพิมาน เป็นชุดไทยที่ใช้สำหรับงานพิธีเต็มยศในตอนค่ำ เป็นผ้าซิ่นยกทองทั้งตัวจับหน้านาง เสื้อแขนยาว ผ่าหลังคอกลมขอบตั้งเล็กน้อย เวลาแต่งสวมเข็มขัดและติดเครื่องราชอิสริยาภรณ์ และเครื่องประดับ
ชุดไทยจักรี เป็นชุดที่ใช้ในโอกาสงานพิธีตอนกลางคืน เป็นชุดที่ใช้ผ้าซิ่นเช่นเดียวกับชุดไทยบรมพิมานแต่เสื้อเป็นสไบเฉียง
ชุดไทยดุสิต เป็นชุดไทยที่ใช้สำหรับแต่งไปงานพิธีเต็มยศตอนกลางคืน เป็นชุดผ้าซิ่นเช่นเดียวกับชุดไทยจักรีและชุดไทยบรมพิมาน แต่ตัวเสื้อเป็นคอกลมกว้างคล้ายคอกระเช้าแต่ไม่มีจีบรูด ไม่มีแขน ปักดิ้นเงินดิ้นทองหากมีเครื่องราชอิสริยาภรณ์สายสะพายประดับด้วย
ชุดไทยศิวาลัย เป็นชุดไทยที่ใช้ในโอกาสแต่งไปงาพิธีเต็มยศ ซึ่งใช้ได้ทั้งกลางวันและกลางคืน เป็นชุดไทยแบบเดียวกับชุดไทยบรมพิมาน แต่มีผ้าสไบห่มทับ
ชุดไทยจักรพรรดิ์ เป็นชุดไทยที่เหมาะสำหรับแต่งในงานพิธีตอนกลางคืน เป็นชุดที่ตัดด้วยผ้าซิ่นเช่นเดียวกับชุดไทยจักรี ใช้สไบเช่นเดียวกันแต่เป็นสไบเฉียงจับชั้นในและห่มสไบปักทับเห็นรอยจีบเล็กน้อย
สาระน่ารู้ ชุดไทยประจำชาติทั้ง 8 ชุดสามารถเลือกใช้ได้ในโอกาสต่างๆ เป็นเครื่องแต่งกายประจำชาติที่ได้รับการยอมรับทั้งในประเทศและต่างประเทศ เช่น เมื่อสมเด็จพระนางเจ้า ฯพระบรมราชินีนาถทรงฉลองพระองค์ด้วยชุดไทยประจำชาติ เมื่อครั้งตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในการเสด็จเยือนประเทศต่าง ๆ ในทวีปยุโรปเมื่อปี พ.ศ. 2502 ทรงได้รับการยกย่องจากบรรดาช่างเสื้อชั้นนำในประเทศฝรั่งเศส และอิตาลีว่า ทรงเป็นสตรีผู้แต่งกายงามที่สุดในรอบปี
สรุป ในปัจจุบันชุดไทยประจำชาติเหล่านี้ เป็นที่นิยมใช้กันทั่วไปในงานต่าง ๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ นับเป็นบุญของสตรีไทยที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถทรงมีสายพระเนตรอันยาวไกลที่ทรงสนับสนุนให้มีชุดไทยประจำชาติอันสวยงามไว้ให้สตรีไทยได้แต่งเพื่อเป็นการเชิดหน้าชูตาทัดเทียมกับนานาอารยะประเทศ
บรรณานุกรม นางสนองพระโอษฐ์ในสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ และคณะ. เคียงราษฏร์. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งกรุ๊พ, 2535. มูลนิธิ 5 ธันวามหาราช. 2543. 12 สิงหามหราชินี พ.ศ. 2543 กรุงเทพฯ: มูลนิธิ. วารี อัมไพวรรณ. 2537. สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินาถ. กรุงเทพฯ: อักษราพิพัฒน์.
ชุดไทยประจำชาติ นำเสนอโดย นางสาวสิริภัทร เกษมวงศ์ รหัส 47262305 นางสาวสิริภัทร เกษมวงศ์ รหัส 47262305 บัณฑิตศึกษา สาขาวิชาการสอนสังคมศึกษา มหาวิทยาลัยศิลปากร พระราชวังสนามจันทร์