สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย คณะวิศวกรรมศาสตร์ กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ การวางแผนจัดการแบบมีส่วนร่วมเพื่อความมั่นคงด้านน้ำ ในพื้นที่จังหวัดนครปฐมและจังหวัดสมุทรสงคราม โดยใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์บนเว็บ

เนื้อหาการนำเสนอ บทนำ - วัตถุประสงค์ พื้นที่ศึกษา การดำเนินงาน การวางแผนบริหารจัดการน้ำจังหวัดนครปฐม การวางแผนบริหารจัดการน้ำจังหวัดสมุทรสงคราม ประเด็นยุทธศาสตร์การบริหารจัดการน้ำ เครื่องมือและข้อมูลสำหรับการวางแผนบริหารจัดการน้ำ

บริบทของพื้นที่

กลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง กลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง ประกอบด้วย จ.กาญจนบุรี จ.สุพรรณบุรี จ.นครปฐม จ.ราชบุรี จ.สมุทรสาคร จ.สมุทรสงคราม จ.เพชรบุรี จ.ประจวบคีรีขันธ์

นครปฐม ระบบแหล่งน้ำ สมุทรสงคราม

โครงสร้างของคณะทำงาน จังหวัดสมุทรสงคราม จังหวัดนครปฐม

จังหวัดนครปฐม

จังหวัดนครปฐม

สภาพพื้นที่ เศรษฐกิจ-สังคม ตั้งอยู่ในภาคกลาง ห่างจาก กทม.ประมาณ 60 กม. มีขนาดประมาณ 2,168 ตร.กม. แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 7 อำเภอ 106 ตำบล 930 หมู่บ้าน โครงข่ายถนนครอบคลุมทั้งจังหวัด พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่มเหมาะกับการทำนา เป็นที่ตั้งของสถาบันอุดมศึกษาจำนวน 7 แห่ง ประชากร ~ 830,970 คน (ปี 2550) ประชากรมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น เขตเทศบาลนครนครปฐม แนวถนนปิ่นเกล้า-นครชัยศรี เขต อ.สามพราน (อุตสาหกรรม) รายได้เฉลี่ย139,858 บาท/คน/ปี (อยู่ในลำดับที่ 13 ของประเทศ) ผลิตภัณฑ์มวลรวมของจังหวัด (GPP) เท่ากับ 133,992 ล้านบาท (มูลค่าจากผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม~50%) แหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญได้แก่ พระปฐมเจดีย์ พระราชวังสนามจันทร์ ตลาดน้ำดอนหวาย เป็นต้น

ความต้องการน้ำ

ความต้องการน้ำ อุปโภค-บริโภค อุตสาหกรรม เกษตรกรรม

กระบวนการวางแผนจัดการทรัพยากรน้ำ จังหวัดนครปฐม

กิจกรรมระดับจังหวัด

การประชุมเชิงปฏิบัติการจัดทำแผนน้ำจังหวัด

การประชุมวิชาการ ”ฐานคน ฐานทรัพยากร ฐานคิด”

พื้นที่ตำบลนำร่อง 5 พื้นที่ ได้แก่ เทศบาลตำบลบางหลวง อำเภอบางเลน ตำบลบางระกำ อำเภอบางเลน ตำบลบางช้าง อำเภอสามพราน ตำบลไร่ขิง อำเภอสามพราน ตำบลวังตะกู อำเภอเมืองนครปฐม

กิจกรรมระดับตำบล

การวิเคราะห์ SWOT ด้านน้ำของตำบล

ตัวอย่าง SWOT ด้านน้ำของ ต.บางหลวง

ตัวอย่างโครงการด้านน้ำของ ต.บางหลวง

ตัวอย่างโครงการด้านน้ำของ ต.บางหลวง โครงการสำรวจและจัดทำแผนที่ ระบบประปา สำรวจข้อมูลตำแหน่งที่ตั้งระบบ ผลิตประปาและแนวท่อประปา ใช้เป็นข้อมูลช่วยในการบริหาร จัดการ ซ่อมบำรุงระบบและ วางแผนขยายพื้นที่การให้บริการ น้ำประปาในอนาคต โครงการสำรวจและจัดทำแผนที่ จุดทิ้งน้ำเสีย สำรวจข้อมูลแนวท่อน้ำทิ้งและจุด ทิ้งน้ำเสียด้วย GPS ใช้เป็นแนวทางการจัดสร้างระบบ ท่อรวบรวมน้ำทิ้งจากชุมชนและ ระบบบำบัดน้ำเสียรวม

ขั้นตอนสร้างการมีส่วนร่วม

ผลจากการสร้างกระบวนการมีส่วนร่วม (เวทีถอดบทเรียน) การสร้างความเข้าใจบทบาทของผู้ร่วมโครงการวิจัย  พัฒนา ศักยภาพผู้ร่วมวิจัยให้เกิดการเรียนรู้ที่จะมองสถานการณ์ให้รอบด้าน จนเห็นภาพความเชื่อมโยงของปัญหาในพื้นที่ การวิเคราะห์ SWOT  ชี้ประเด็นด้านน้ำในพื้นที่ได้ชัดเจนขึ้น การจัดเวทีเครือข่ายสัญจร  ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ต่างๆ ร่วมกัน ทำให้เกิดความรู้สึกร่วมเป็นเจ้าของข้อมูลในพื้นที่ เจ้าของพื้นที่มีความรู้สึกที่ดีที่มีบุคคลภายนอกพื้นที่ร่วมให้ความสำคัญใน การมองภาพสถานการณ์และปัญหาด้านน้ำในพื้นที่ของตนเอง แต่ละพื้นที่มีความกระตือรือร้นที่จะผลักดันให้เกิดการพัฒนาแผนการ จัดการน้ำ และมีแรงขับเคลื่อนในการผลักดันจากแผนสู่การปฏิบัติงาน

แผนบริหารจัดการทรัพยากรน้ำจังหวัดนครปฐม ประเด็นยุทธศาสตร์มี 4 ประเด็น การพัฒนาทรัพยากรน้ำอย่างสมดุล การอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำและคุณภาพน้ำ การป้องกันและบรรเทาพิบัติภัย การพัฒนาระบบการบริหารจัดการน้ำ

โครงการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ แยกตามประเด็นยุทธศาสตร์

กลุ่มโครงการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ กลุ่มที่ 1 โครงการศึกษาหรือทำข้อมูลเพื่อใช้ในการตัดสินใจ (เชิงข้อมูล) มีจำนวน 5 โครงการ กลุ่มที่ 2 โครงการที่รู้จุดปัญหาอยู่แล้ว สามารถแก้ไขได้เมื่อมีงบประมาณ (เชิงเทคนิค) มีจำนวน 15 โครงการ กลุ่มที่ 3 โครงการที่ต้องอาศัยกระบวนการทางสังคม และทำอย่างต่อเนื่องตลอดไป (เชิงสังคม) มีจำนวน 32 โครงการ