การปรับปรุงพื้นที่ทุรกันดาร 2559 นายแพทย์สงกรานต์ ไหมชุม
หลักการและเหตุผล การจัดเกณฑ์ของพื้นที่ อาศัยปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจและสังคม รวมทั้งปัจจัยทางด้านโครงสร้างพื้นฐาน สิ่งอำนวยความสะดวกและลักษณะการดำเนินชีวิต การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมทำให้เกิดบริบทของสังคมชุมชนที่เปลี่ยนแปลงไป ทางกระทรวงสาธารณสุขได้กำหนดเกณฑ์ ในการปรับพื้นที่ทุรกันดารดังกล่าวให้มีการปรับพื้นที่ทุก ๆ 2 ปี ใช้เป็นเกณฑ์ในการจ่ายเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายของบุคลากรกระทรวงสาธารณสุขใน 4 กลุ่ม เหล่านี้ ได้แก่
หลักการและเหตุผล ใช้เป็นเกณฑ์ในการจ่ายเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายของบุคลากรกระทรวง สาธารณสุขใน 4 กลุ่ม เหล่านี้ ได้แก่ กลุ่มที่ 1 ประกอบด้วย แพทย์ ทันตแพทย์ เภสัชกร กลุ่มที่ 2 พยาบาลวิชาชีพ กลุ่มที่ 3 สหสาขาวิชาชีพ (7 สายวิชาชีพที่ได้รับค่าตอบแทน เงินเพิ่มพิเศษสำหรับตำแหน่งที่มีเหตุพิเศษของข้าราชการพลเรือน (พตส.)) กลุ่มที่ 4 วิชาชีพบริการสายตรงที่มีวุฒิการศึกษาทั้งต่ำกว่าปริญญาตรี และปริญญาตรีขึ้นไป
วัตถุประสงค์ เพื่อปรับพื้นที่ความทุรกันดารและพื้นที่บริหารจัดการได้ยากตามเกณฑ์ของกระทรวงสาธารณสุขเพื่อใช้ในการจ่ายค่าตอบแทนบุคลากรทางด้านสาธารณสุขที่เกี่ยวข้อง
วิธีการ จัดทำ Composite Index สำหรับพื้นที่ตามปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคม ข้อมูล ข้อมูลขนาดพื้นที่ ข้อมูลจำนวนประชากร ข้อมูลระยะทางจากจังหวัด ข้อมูลระยะเวลาการเดินทางจากโรงพยาบาลถึงตัวเมือง ข้อมูลการจัดเก็บรายได้ขององค์กรปกครองท้องถิ่น ข้อมูลจำนวนปั๊ม ปตท. จำนวนธนาคารกสิกรไทย จำนวนคลินิกเอกชน โรงพยาบาลเอกชน มหาวิทยาลัย วิธีการ สถิติอนุมาน ข้อมูลจัดเป็น 2 ประเภท คือ Continuous Variables กับ Discrete variables แยกการวิเคราะห์ตามประเภทข้อมูล
วิธีการ (ต่อ) วิเคราะห์ปัจจัยเพื่อหาค่าถ่วงน้ำหนัก (Weight)ของปัจจัย Continuous Variables นำปัจจัยที่เป็น Discrete เข้าสมการถดถอยพหุคูณ (Multiple regression) รายได้รวมของอปท. = a+b1จำนวนธนาคารกสิกรไทย+b2จำนวนปั๊มปตท. + b3จำนวนมหาวิทยาลัย+b4จำนวนคลินิกเอกชน + b5จำนวนโรงพยาบาลเอกชน ถ่วงน้ำหนักตัวชี้วัด (ตัวแปร) และทำการปรับค่าให้อยู่ในหน่วยชี้วัดเดียวกัน ผลรวมของตัวชี้วัดเป็นคะแนนรวมความทุรกันดารของพื้นที่ ตัดพื้นที่ความทุรกันดารโดยใช้ค่าเฉลี่ยของประชากร
สรุป(ร่าง)การปรับปรุงพื้นที่หน่วยบริการ เขต ระดับเดิม ฉ8 ระดับปรับปรุง เฉพาะ 2 เฉพาะ1 ปกติ 2.1 2.2 2.3 ชุมชนเมือง เฉพาะ2 ปกติระดับ3 ปกติระดับ2 ปกติระดับ1 1 13 14 53 10 22 36 5 2 4 6 25 3 40 7 19 51 39 35 16 21 8 45 20 26 55 12 28 57 41 9 23 30 44 33 15 11 46 18 29 รวม 52 76 533 103 307 282 50
สรุปตัวเลขจากตาราง ยกระดับจากปกติ 2.1 ขึ้นจำนวน 226 แห่ง ยกระดับจากปกติ 2.1 ขึ้นจำนวน 226 แห่ง ยกระดับจากปกติ2.2 และ 2.3 ขึ้นจำนวน 46 แห่ง ยกระดับจากปกติเป็นชุมชนเมือง จำนวน 1 แห่ง รวม 273 แห่ง
ข้อจำกัด การวัดพื้นที่ระยะทางไกลตัวเมืองจังหวัดหนึ่ง แต่อาจจะ ใกล้ตัวเมืองอีกจังหวัดหนึ่งไม่สามารถทราบได้ พื้นที่เกาะกับการบริหารจัดการได้ยากไม่ส่งผลในสมการ เนื่องจากปัจจัยด้านระยะเวลาการเดินทางไม่สะท้อนออกมาได้ ทั้งหมด ตัวชี้วัดไม่ได้รวมปัจจัยเสี่ยง ทำให้ รพ.ที่มีปัจจัยเสี่ยงเช่น รพ. ในพื้นที่ 3 จังหวัดภาคใต้ที่มีค่าคะแนนสูงซึ่งในวีการแก้ไข โดยการปรับเฉพาะกลุ่มโดยไม่เปรียบเทียบค่าคะแนนข้ามกลุ่ม
ข้อจำกัด (ต่อ) ตัวชี้วัดซ้ำบางจุดที่ให้คนละมิติแต่มีพื้นที่คาบเกี่ยว แต่ก็มีความ จำเป็น เช่น ระยะทางจากตัวจังหวัด กับระยะเวลาเดินทาง ในการ จัดกลุ่มปัจจัย 2 ตัวมีอิทธิพลทั้งคู่และสูง แต่ทั้งคู่เป็น Distance factor ทั้งคู่ แต่ก็ให้การวัดคนละมิติ คือ การพัฒนาถนนหนทาง และการอยู่ห่างไกลความเจริญ จึงไม่สามารถตัดออกได้ ยังไม่มีการปรับพื้นที่เฉพาะ1,2 ก.และข. ความสมบูรณ์ของข้อมูล (เช่น รพ.เกาะพีพี ระยะเวลาเดินทาง จากเกาะ = 0 ซึ่งควรพิจารณาในเรื่องของการจัดการพื้นที่พิเศษ)
จังหวัดพัทลุง (ระดับเดิม ฉ 8) (ระดับปรับปรุง) เฉพาะ 2 เฉพาะ 1 ปกติ 2.1 ปกติ 2.2 ปกติ 2.3 ระดับปรับปรุง เฉพาะ 2 เฉพาะ 1 ปกติระดับ 3 ปกติระดับ 2 ปกติระดับ 1
จังหวัดสงขลา (ระดับเดิม ฉ 8) (ระดับปรับปรุง) ระดับปรับปรุง เฉพาะ 2 เฉพาะ 1 ปกติ 2.1 ปกติ 2.2 ปกติ 2.3 ระดับปรับปรุง เฉพาะ 2 เฉพาะ 1 ปกติระดับ 3 ปกติระดับ 2 ปกติระดับ 1
จังหวัดตรัง (ระดับเดิม ฉ 8) (ระดับปรับปรุง) ระดับปรับปรุง เฉพาะ 2 เฉพาะ 1 ปกติ 2.1 ปกติ 2.2 ปกติ 2.3 ระดับปรับปรุง เฉพาะ 2 เฉพาะ 1 ปกติระดับ 3 ปกติระดับ 2 ปกติระดับ 1
จังหวัดสตูล (ระดับเดิม ฉ 8) (ระดับปรับปรุง) ระดับเดิม ฉ 8 มะนัง ควนกาหลง เมือง ทุ่งหว้า ละงู ท่าแพ ควนโดน มะนัง ควนกาหลง ทุ่งหว้า ละงู ท่าแพ ควนโดน เมือง ระดับเดิม ฉ 8 เฉพาะ 2 เฉพาะ 1 ปกติ 2.1 ปกติ 2.2 ปกติ 2.3 ระดับปรับปรุง เฉพาะ 2 เฉพาะ 1 ปกติระดับ 3 ปกติระดับ 2 ปกติระดับ 1
จังหวัดปัตตานี (ระดับปรับปรุง) จังหวัดยะลา (ระดับปรับปรุง) จังหวัดนราธิวาส (ระดับปรับปรุง) ระดับปรับปรุง เฉพาะ 2 เฉพาะ 1 ปกติระดับ 3 ปกติระดับ 2 ปกติระดับ 1
...สวัสดี...