ชุมชนกับการลดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง การประชุมเชิงปฏิบัติการพัฒนาศักยภาพบุคลากรในการดำเนินงานชุมชนลดเสี่ยงลดโรคไม่ติดต่อเรื้อรังโดยใช้ชุมชน เป็นฐาน (CBI NCDs) สำหรับบุคลากรสาธารณสุข 16-17 มค 2561 โรงแรมทีเค พาเลซ โฮเทล แอนด์ คอนเวนชั่น กทม. พญ.จุรีพร คงประเสริฐ

NCD prevention & control CVD DM Cancer Chronic Resp. Overweight/obesity Raised blood pressure Raised blood glucose Raised lipids Tobacco use Unhealthy diet Physical inactivity Harmful use of alcohol Globalization Urbanization Population ageing 4 Biological changes Underlying drivers 4 Behavioural risks 4 Diseases 4×4×4 models for WHO/UN NCD prevention & control

25% ลดตายก่อนวัยอันควรจากโรค NCDs ไม่ให้เพิ่ม การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ 10 % การบริโภคยาสูบ 30 % ภาวะ ความดันโลหิตสูง 25 % ผู้ที่ CVD Risk >30%ใน 10 ปี ได้รับคำปรึกษา+/-ยา 50% ลดตายก่อนวัยอันควรจากโรค NCDs 25% การขาดกิจกรรม ทางกาย การบริโภคเกลือ/โซเดียม 30% ภาวะเบาหวาน และอ้วน ไม่ให้เพิ่ม PHC มียาและเทคโนโลยีที่จำเป็นครอบคลุมNCD 80% Set of 9 voluntary global NCD targets for 2025 9 เป้าหมาย NCD สำหรับ ปี 2568 จากปี 2553 (UN) ปี 2573 ลดลง 1/3 (SDG)

มาตรการที่มีประสิทธิผล

average risk factor level People with clinically 5 % 25 % 70 % People with low risk factor level average risk factor level People with clinically high risk factor level Individual risk of disease Distribution of people according to risk factor level Ref :Renu Garg, MD, MPH, Medical Officer ,Noncommunicable Diseases WHO Thailand

Relative risk of heart disease Systolic blood pressure (mmHg) 8.00 0.50 1.00 2.00 4.00 Systolic blood pressure (mmHg) 120 130 140 150 Risk of heart attack 110 People with high SBP Distribution of population by blood pressure level Ref :Renu Garg, MD, MPH, Medical Officer ,Noncommunicable Diseases WHO Thailand

High-risk (Individualised) strategy to control blood pressure : Relative risk of disease 8.00 0.50 1.00 2.00 4.00 Blood pressure (mmHg) 120 130 140 150 Early detection and treatment of hypertensive patients Risk of heart attack cut 110 Only 50% the hypertensives are aware they have hypertension Only 50% of those are aware are treated reaching their target BP level (25%) High-risk (Individualised) strategy to control blood pressure : treatment and counselling Ref :Renu Garg, MD, MPH, Medical Officer ,Noncommunicable Diseases WHO Thailand

Population-wide strategy to reduce hypertension : Salt reduction Systolic blood pressure (mmHg) 115 124 132 141 149 158 166 175 183 192 200 Inexpensive Small effect in many Shift in population distribution to lower risk Relative risk of disease 8.00 0.50 1.00 2.00 4.00 Systolic Blood pressure (mmHg) 120 130 140 150 Has the potential to all population Population-wide strategy to reduce hypertension : Salt reduction Ref :Renu Garg, MD, MPH, Medical Officer ,Noncommunicable Diseases WHO Thailand

Results from social determinants upon the population Mortality 2/3 reduction from population intervention 1/3 from individual intervention Individual approach and population approach Population approach Individual approach Results from social determinants upon the population NCD control: use the right data to help link and guide policy อ้างอิง : ดร.นพ. ชัยสิริ อังกุระวรานนท์ ภาควิชาเวชศาสตร์ครอบครัว คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

Source: Frieden, T. A Framework for Public Heath Action: The Health Impact Pyramid. Am J Public Health. 2010; April; 100(4): 590–595.

ระดับต่าง ๆ ของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสุขภาพ นโยบายสังคมและเศรษฐกิจ องค์กร สถาบัน เพื่อนบ้านและชุมชน สภาพแวดล้อมที่อาศัยอยู่ ความสัมพันธ์สภาพแวดล้อมทางสังคม ปัจจัยเสี่ยงระดับบุคคล ปัจจัยพันธุกรรม หนทางสู่พยาธิสรีระ สุขภาพบุคคล สุขภาพประชากร สิ่งแวดล้อม ตลอดช่วงชีวิต Life Course ระดับต่าง ๆ ของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสุขภาพ ปรับจาก epidemiology reviews, Gielen A.C.et al.Epidemiol Rev 2003;25,65-76

Individual Interpersonal Organizational Population/Policy Knowledge, attitudes, skills Interpersonal Families , friends, social networks Population/Policy -Lack of law enforcement for selling to minors Community-Positive attitudes toward smoking Organizational-Easy availability of cigarettes at stores Interpersonal-Popular kids smoke/parents smoke Individual- Lack skills/self-efficacy to ‘just say no’ Organizational Organizations, social institutions Relationships between organizations Community Population/Policy National state, local laws and regulations

∞ Roadmap การดำเนินงาน ชุมชนลดเสี่ยงลดโรค (CBI) START ชุมชน ลดเสี่ยง 2550-2554 บูรณาการ* ชุมชนต้นแบบ คก.สนอง น้ำพระราชหฤทัย ในหลวงฯ 2555 องค์กร หัวใจดี 2559 ลดโรค IHD (เทศบาล) 2560 ลดโรค NCDs (เทศบาล) 2561 ∞ * ชุมชนลดเสี่ยงลดโรค (กรม คร.) องค์กรไร้พุง (กรมอนามัย) หมู่บ้านปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและตำบลจัดการสุขภาพ (กรม สบส.)

ชุมชนลดเสี่ยงลดโรค community Based Intervention

คณะทำงานขับเคลื่อน/ทีม การดำเนินงานชุมชนลดเสี่ยงลดโรค Concept CBI ชุมชนเป็นผู้ขับเคลื่อนการดำเนินงานในทุกระยะ การมีส่วนร่วมวิเคราะห์ชุมชน บริบท: เศรษฐกิจสังคม,สถานะสุขภาพชุมชน กำหนดความสำคัญของประเด็นสุขภาพ วิเคราะห์ ออกแบบวางแผนแก้ไขปัญหา นำลงสู่ปฏิบัติ บูรณาการมาตรการกับขนบธรรมเนียมประเพณี พัฒนากลุ่มตัวชี้วัด ติดตามและประเมิน 1.วิเคราะห์ ประเมินชุมชน 2.วางแผน 3.ทำตามแผน 4.ติดตามประเมิน ผลงาน คณะทำงานขับเคลื่อน/ทีม กระบวนการ/ขั้นตอน การดำเนินงานชุมชนลดเสี่ยงลดโรค ให้ความรู้และเสริมทักษะสร้างพฤติกรรม มาตรการสังคม/นโยบายสาธารณะ/พันธะสัญญา การจัดการสิ่งแวดล้อมในชุมชน First let us understand the normal distribution of population by risk factor level. A small percentage of population is at low risk, majority have average risk and the rest is at high-risk. Important to note that NO ONE IS AT “’NO RISK”’ Everyone is at some risk.

COMMUNITY PARTICIPATION DEGREES OF COMMUNITY PARTICIPATION Effective CBI Change social norm life styles of community members , not only high-risk person Improve Environment Policy-level effort help Modify social and political env. Away from ownership and sustainability Toward ownership and sustainability Collective action Co-learning Cooperation Consultation Compliance Co-option First let us understand the normal distribution of population by risk factor level. A small percentage of population is at low risk, majority have average risk and the rest is at high-risk. Important to note that NO ONE IS AT “’NO RISK”’ Everyone is at some risk.

องค์กร (เทศบาล)หัวใจดี ปี 2559

Goal องค์กรหัวใจดี คนในองค์กรลดพฤติกรรมเสี่ยง ปัจจัยเสี่ยงต่อCVD ผลผลิตขององค์กรไม่ลดลง องค์กรต้นแบบด้านสุขภาพดี ด้านโรคไม่ติดต่อ(CVD) กรอบการดำเนินงานองค์กรหัวใจดีของเทศบาล สุขภาพดี ใช้ชุดเครื่องมือบันทึกการปฏิบัติตัวลดเสี่ยง และประเมินภาวะสุขภาพทุก 4 เดือน ปรับปรุงสิ่งแวดล้อม ชมรมสุขภาพ กลุ่มเสี่ยง กลุ่มเป้าหมายจากสำรวจข้อมูลสุขภาพ อบรมให้ความรู้ทักษะการปฏิบัติตัวลดเสี่ยง กิจกรรม ประเมินผล BMI เกิน pre DM , pre HT, ไขมันสูง สื่อสาร รณรงค์ ประเมินผลการดำเนินตามกระบวนการดำเนินงานองค์กรหัวใจดี องค์กรหัวใจดี ดำเนินกิจกรรมการป้องกัน ควบคุมโรคหัวใจและหลอดเลือด ในองค์กร ประกาศนโยบายด้านสุขภาพ ให้เกิดสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการมีสุขภาพดี First let us understand the normal distribution of population by risk factor level. A small percentage of population is at low risk, majority have average risk and the rest is at high-risk. Important to note that NO ONE IS AT “’NO RISK”’ Everyone is at some risk.

2.จัดตั้งแกนนำ/คณะทำงาน 1.รวมพล/ระดมคน 2.จัดตั้งแกนนำ/คณะทำงาน 3.ประเมินสถานการณ์ 4.จัดลำดับความสำคัญ 5.วางแผน 6.ดำเนินการ 7.ประเมินผล 8.ปรับปรุงแก้ไขต่อยอด สื่อสารนโยบาย พันธะสัญญาของผู้นำ จริยธรรมและคุณธรรม การมีส่วนร่วมของบุคลากร ประเมินภาวะสุขภาพ พฤติกรรม สิ่งแวดล้อม อื่นๆ แผนปฏิบัติการ 3อ.2ส. กระบวนการ/ขั้นตอน การดำเนินงานในองค์กรหัวใจดี เพื่อสุขภาพที่ดีของทุกคนในองค์กร

ชุมชนลดเสี่ยงลดโรค IHD (เทศบาล) 2560

กระบวนการ/ขั้นตอนการดำเนินงานชุมชนลดเสี่ยงลดโรค IHD (เทศบาล) ปี2560 Community Need Assessment Plan needs assessment วางแผนสำหรับประเมินความต้องการของชุมชน Conduct assessment ดำเนินการประเมินความต้องการของชุมชน Review and rate data ทบทวนเกณฑ์การให้คะแนนข้อมูล Record&review consolidated data บันทึกและทบทวนข้อมูล Develop action plan จัดทำแผนปฏิบัติการชุมชน แต่งตั้งคณะทำงานขับเคลื่อนการดำเนินงาน CHANGE TOOL ประเมินและวิเคราะห์ชุมชน เกี่ยวเนื่องกับ NCD ทำแผนชุมชน ร่วมกัน ในเวทีชุมชน ดำเนินงานตามแผนชุมชน กำกับ ติดตามและประเมินผลการดำเนินงาน

Policy change System change Environmental change เพื่อลดปัญหาโรคหัวใจขาดเลือด /โรคไม่ติดต่อ ในชุมชน ลดปัญหาพฤติกรรมสุขภาพที่เกี่ยวข้อง ต้องมีการดำเนินการเปลี่ยนแปลง อะไรบ้าง Policy change System change Environmental change

ตัวอย่างการประมวลคะแนนและร้อยละของคะแนนรวม ตัวอย่างตารางข้อมูลกริด สำหรับภาพรวมชุมชน ตัวอย่างการสรุปผลคะแนนร้อยละของข้อมูล จากการประเมินของภาคส่วนในชุมชน

แสดงตัวอย่างบันทึกสิ่งที่มีอยู่ในชุมชนและความต้องการของชุมชน

ภาคีเครือข่ายภาคสาธารณสุข กับ การดำเนินงานชุมชนลดเสี่ยงลดโรค ภาคีเครือข่ายภาคสาธารณสุข กับ การดำเนินงานชุมชนลดเสี่ยงลดโรค

Community Action Cycle meet the health needs of the community based on the resources available and the wishes of the people (felt need). Prepare to scale up Prepare to mobilize Organize the community For action Evaluate together Explore the common issue & Set priorities Act Plan Decide the issue community participation Listen to community concerns and respond to them Work with the community to assess the present situation Asset Mapping Social Assessment Epidemiological Assessment First let us understand the normal distribution of population by risk factor level. A small percentage of population is at low risk, majority have average risk and the rest is at high-risk. Important to note that NO ONE IS AT “’NO RISK”’ Everyone is at some risk.

และ ระบบบริการสาธารณสุขดำเนินการอะไรบ้าง Prepare to mobilize ภาวะสุขภาพของชุมชน ปัจจัยที่เกี่ยวข้องต่อสุขภาพ ทำไมถึงเกิด และเกิดได้อย่างไร3. ปัจจุบันชุมชนดำเนินการด้านสุขภาพอะไรบ้าง และ ระบบบริการสาธารณสุขดำเนินการอะไรบ้าง Organize the community For action Explore the common issue & Set priorities Plan together เราจะทำการปรับปรุงพัฒนาต่อไปอย่างไร และหวังผลอะไรบ้าง จะใช้มาตรการอะไรเพื่อให้เกิดการเฝ้าระวังสุขภาพต่อไปอย่างต่อเนื่อง และประเมินผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น First let us understand the normal distribution of population by risk factor level. A small percentage of population is at low risk, majority have average risk and the rest is at high-risk. Important to note that NO ONE IS AT “’NO RISK”’ Everyone is at some risk. Act together Evaluate together

New (?) Roles & Relationships of Health Workers on CBI First let us understand the normal distribution of population by risk factor level. A small percentage of population is at low risk, majority have average risk and the rest is at high-risk. Important to note that NO ONE IS AT “’NO RISK”’ Everyone is at some risk.

ขอบคุณค่ะ