B est Practice การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ กับการจัดการเรียนการสอนและการวิจัยใน ชั้นเรียน องค์ประกอบที่ 2 การผลิตบัณฑิต Piyanut Xuto, Ph.D, APN Faculty of Nursing, Chiang Mai University Thailand

บทนำ  จากวิสัยทัศน์และพันธกิจของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ที่ต้องการผลิต บัณฑิตให้เป็นผู้ที่มีความรู้ ความสามารถและทักษะในระดับ มาตรฐานสากล  คุณลักษณะของบัณฑิตที่พึงประสงค์ คือ สมรรถนะด้านการใช้ เทคโนโลยีสารสนเทศ  องค์กรวิชาชีพหรือสภาการพยาบาลได้ระบุไว้ในสมรรถนะหลักที่จำเป็น คือ สามารถใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติการ พยาบาลได้ P. Xuto

บทนำ  มาตรฐานการอุดมศึกษาข้อที่ 3 กำหนดให้สถาบันต้องมีการสร้างและ พัฒนาสังคมฐานความรู้และสังคมแห่งการเรียนรู้  รวบรวมองค์ความรู้ที่มีอยู่ในสถาบันทั้งอยู่ในตัวบุคคล และเอกสารมา พัฒนาให้เป็นระบบ  คณะพยาบาลศาสตร์จึงได้เลือกการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศกับการ จัดการเรียนการสอนมาเป็นหัวข้อในการจัดการความรู้และสร้างแนว ปฏิบัติที่ดีต่อไป P. Xuto

1) การจัดทำ โครงการ การจัดการความรู้ ในเรื่อง IT 7 May, pm 2)การจัดทำคู่มือ เอกสารเพื่อเผยแพร่ ความรู้ดังกล่าว mu.ac.th/km/show andshare1/#/0http:// mu.ac.th/km/show andshare1/#/0 3) การพัฒนา กิจกรรมเพื่อต่อ ยอด 4) การประเมินผลและ ปรับกลวิธีตามผลการ ประเมิน ส่วนที่ 1: แนวปฏิบัติที่บ่งชี้ความเป็น Best Practice P. Xuto

ขั้นตอน 1: KM 7 May, pm บทบาทของอาจารย์ในการสนับสนุนการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการจัดการเรียนการสอน การเตรียมตัวของอาจารย์ในกรณีเป็น beginner เพื่อเริ่มใช้เทคโนโลยีสารสนเทศดังกล่าว ตัวของหลักสูตร หรือ กระบวนวิชาที่สามารถนำเทคโนโลยีสารสนเทศเข้ามาใช้ได้ควรเป็นอย่างไร การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศกับการให้ assignment หรือ การประเมินผลควรใช้อย่างไร(ทั้งเต็มรูปแบบหรือใช้ เสริม) ควรเตรียมผู้เรียนอย่างไร หรือหากผู้เรียนมีทักษะพื้นฐานทางการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศแตกต่างกัน ผู้สอน ควรทำอย่างไร แหล่งประโยชน์ที่คณาจารย์สามารถใช้เพื่อพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศดังกล่าว มีอะไรบ้าง ขั้นตอนในการนำไปใช้จริง จะเป็นอย่างไร ปัญหา อุปสรรคที่พบ และแนวทางการแก้ไข การต่อยอดไปเป็นวิจัยในชั้นเรียน

P. Xuto ขั้นตอน 2: การจัดทำคู่มือเพื่อเผยแพร่ความรู้

P. Xuto ขั้นตอน 3: การพัฒนากิจกรรมเพื่อต่อยอด กระบวนวิชา (การพยาบาลและ การผดุงครรภ์) ได้นำความรู้ที่ได้จาก การทำ KM มาสู่การจัดการเรียนการ สอน อาจารย์ผู้สอนได้มีการวางแผนกิจกรรม ใน 2 ลักษณะ 1)การพัฒนาสื่อการสอนและสื่อที่ เกี่ยวข้อง 2) วิจัยในชั้นเรียนที่เน้นการพัฒนาการ เรียนรู้ของนักศึกษาโดยใช้สื่อที่สร้างขึ้น

1)การพัฒนาสื่อการสอน Web site online P. Xuto

ตัวอย่างที่ 1 แบบฝึกหัดท้ายบทเรื่อง การเปลี่ยนแปลงในระยะคลอด P. Xuto

ตัวอย่างที่ 2 แบบฝึกหัดท้ายบทเรื่อง กลไกการคลอด P. Xuto

1)การพัฒนาสื่อที่เกี่ยวข้อง

P. Xuto 2) วิจัยในชั้นเรียนที่เน้นการพัฒนาการเรียนรู้ของนักศึกษาโดย ใช้สื่อที่สร้างขึ้น กระบวนวิชา ได้ทำวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การพัฒนาการ จัดการเรียนรู้แบบผสมผสานเพื่อพัฒนาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21(Developinging Blended Learning for the 21 st century learning skills) รศ.ดร.สุสัณหา ยิ้มแย้ม เป็นหัวหน้าวิจัย (อยู่ระหว่างการดำเนินการ)

P. Xuto  คงวิธีการจัดการเรียนการสอนแบบเดิม (Blended Learning)  ช่วยให้นักศึกษาสามารถเข้าถึงสื่อได้ทั้งระบบ Online และ off line โดยจัดทำ CD แจกให้นักศึกษาแต่ละคน ภายในบรรจุด้วย สื่อ CAI เรื่องกลไกการคลอด, e-book เรื่องการเลี้ยงลูกด้วย นมแม่, PowerPoint ประกอบการสอนในหัวข้อต่างๆ (งบวิจัย)  จัดสร้างกลุ่ม Line ของกระบวนวิชา เพื่อให้นักศึกษา สามารถติดต่อ พูดคุย ซักถามกับคณาจารย์ที่ร่วมสอนได้ ขั้นตอน 4: การประเมินผลและการปรับกลวิธีตามผลการประเมิน

P. Xuto ส่วนที่ 2: ผลลัพธ์และแนวโน้มของผลการดำเนินการ มีการขยายการผลิตสื่อไปในวิชาของ บัณฑิตศึกษา เช่น ในวิชา การ ประเมินภาวะสุขภาพขั้นสูงสำหรับผดุง ครรภ์ โดยมี ผศ.ดร.บังอร ศุภวิฑิตพัฒนา เป็นประธานกระบวนวิชา

P. Xuto ส่วนที่ 3: คุณค่าต่อองค์การจากการมีวิธีปฎิบัติที่ดี คณะฯขยายผลโดยการจัดเป็นสัมมนาวิชาการประจำปีในหัวข้อ การจัดการเรียนรู้ทักษะในศตวรรษที่ 21 (ระยะที่ 1) ในวันที่ 1 และ 2 เมษายน 2557 ทางฝ่ายวิชาการได้ให้โอกาสกรรมการจัดโครงการการจัดการความรู้ ได้นำเสนอรูปแบบตัวอย่างของ กระบวนวิชา ตามวงจรที่ได้จัดทำขึ้น การจัดกิจกรรมดังกล่าวส่งผลทั้งโดยตรงและโดยอ้อม ให้คณาจารย์ของคณะเกิดการตื่นตัว มีบรรยากาศของการกระตุ้นให้คณาจารย์เร่งจัดทำสื่อหรือ วางแผนในการจัดการเรียนการสอนโดยใช้เทคโนโลยีดังกล่าว คณาจารย์ในกลุ่มวิชาการพยาบาลศัลยศาสตร์และออร์โธปิดิกส์ได้จัดอบรมเชิงปฏิบัติการในการใช้ เทคโนโลยีสารสนเทศในการจัดการเรียนการสอน (ในวันพฤหัสบดีที่ 10 กรกฎาคม 2557) สำนักพัฒนาคุณภาพการศึกษาได้จัดประชุมวิชาการตลอดปี 2557 ในหัวข้อการพัฒนาการเรียนรู้ใน ศตวรรษที่ 21 ส่งผลให้มีคณาจารย์จากคณะพยาบาลศาสตร์ ให้ความร่วมมือร่วมลงทะเบียนเข้าอบรม ในกิจกรรมที่จัดขึ้นอย่างแข็งขัน นับเป็นการขับเคลื่อนองค์กรที่สอดประสานกันได้เป็นอย่างดี

P. Xuto ส่วนที่ 3: คุณค่าต่อองค์การจากการมีวิธีปฎิบัติที่ดี คณะเภสัชศาสตร์ได้จัดโครงการ KM Day: Show & Share ประจำปี 2556 ภายในงานมีการประกวดโครงการ การจัดการความรู้ที่เป็นเลิศอีกด้วย ทางคณะพยาบาล ศาสตร์จึงได้นำโครงการนี้ส่งประกวดรางวัล Best Practice ในวันศุกร์ที่ 16 สิงหาคม 2556 ณ ห้องประชุม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ คณะพยาบาลศาสตร์ได้รับรางวัลชนะเลิศ

ปัจจัยเอื้อภายใน  วิสัยทัศน์ของผู้บริหาร ที่มองเห็นความสำคัญของการขับเคลื่อนองค์ความรู้โดยใช้รูปแบบการ จัดการความรู้และการต่อยอดกิจกรรม ผ่านระบบ PDCA และเมื่อได้แนวปฏิบัติแล้ว ผู้บริหารได้ใช้ โอกาสที่องค์กรเริ่มมีการขับเคลื่อน สร้างแรงเสริม เช่น จัดสัมมนาวิชาการเพื่อให้คณาจารย์ได้มี ส่วนร่วมในเรื่องนั้นๆต่อไป  บุคลากรมีการเปิดใจกว้าง ร่วมรับฟัง ให้โอกาสตนเองได้ทดลองทำสิ่งที่ใหม่ หรือ กระตือรือร้นใน การแสวงหาข้อมูลเพื่อพัฒนาตนเองในเรื่องนั้นๆ ปัจจัยเอื้อภายนอก  แรงขับเคลื่อนภายนอกองค์กร ในกรณีศึกษานี้ แรงขับเคลื่อนจากสำนักพัฒนาคุณภาพการศึกษา ถือเป็นปัจจัยภายนอกที่มีอิทธิพล ที่คอยกระตุ้น สร้างบรรยากาศการเรียนรู้ให้กับคณาจารย์ใน เรื่องดังกล่าว ซึ่งสำนักพัฒนาฯได้จัดให้มีการอมรมหรืออบรมเชิงปฏิบัติการในการพัฒนาการ เรียนการสอนในศตวรรษที่ 21 ในหลายครั้งต่อปี ส่งผลให้คณาจารย์มองเห็นทิศทางของ มหาวิทยาลัยว่าต้องการให้คณาจารย์มีรูปแบบการสอนที่พัฒนาการเรียนรู้ของนักศึกษาในเรื่องนี้  ประสบการณ์ของวิทยากรภายนอกองค์กรที่ได้เข้ามาแลกเปลี่ยนความคิดเห็น หรือ นำเสนอการ เรียนการสอนรูปแบบต่างๆ ส่วนที่ 4: Key success factor to Best Practice P. Xuto

ส่วนที่ 5: คะแนนประเมินของตัวบ่งชี้การประกันคุณภาพ องค์ประกอบที่ 2 การผลิตบัณฑิต ในตัวบ่งชี้ที่ 2.6 ระบบและกลไกการจัดการเรียนการสอน ตัว บ่งชี้นี้ ระบุว่า “คณะควรมีการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่คำนึงถึงความแตกต่างเฉพาะตัวของ นักศึกษาซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญมากต่อความสนใจใฝ่รู้และต่อศักยภาพในการแสวงหาความรู้ของ นักศึกษา” โดยมีเกณฑ์มาตรฐานในข้อ 5 และ 6 ดังนี้ ข้อ 5 มีการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาจากการวิจัย หรือจากกระบวนการจัดการความรู้เพื่อพัฒนาการเรียนการสอน ข้อ 6มีการประเมินความพึงพอใจของผู้เรียนที่มีต่อคุณภาพการจัดการเรียนการสอนและสิ่งสนับสนุนการเรียนรู้ ทุกรายวิชา ทุกภาคการศึกษา โดยผลการประเมินความพึงพอใจแต่ละรายวิชาต้องไม่ต่ำกว่า 3.51 จากรอบการประกันคุณภาพ วันที่ กรกฎาคม 2556 ตัวบ่งชี้ที่ 2.6 คณะ พยาบาลศาสตร์ ได้ 4.00 รอบการประกันคุณภาพ วันที่ มิถุนายน 2557 ตัวบ่งชี้ที่ 2.6 คณะพยาบาล ศาสตร์ ได้ 5.00

P. Xuto “การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการจัดการเรียนการสอนนี้ อาจเป็นเพียงส่วนหนึ่งในการพัฒนา คุณภาพนักศึกษาให้เป็นไปตามพันธกิจและวิสัยทัศน์ของมหาวิทยาลัย แต่การรูปแบบของการได้มา ซึ่งแนวปฏิบัติ ตลอดไปจนถึงวิธีปฏิบัติที่ดีนั้นเป็นเรื่องที่ต้องอาศัยระยะเวลาและความร่วมมือของ บุคลากรที่เกี่ยวข้อง เพื่อขับเคลื่อนให้วงจรคุณภาพนั้นหมุนไป จนส่งผลให้เกิดผลลัพธ์ที่เป็นไปตาม เป้าประสงค์ ดังนั้นการนำเสนอวิธีปฏิบัติที่ดีในครั้งนี้ อาจเป็นแบบฝึกหัดตัวอย่างให้เกิดการพัฒนาใน เรื่องต่างๆโดยผ่านระบบการจัดการความรู้ เพื่อให้ผู้ปฏิบัติได้เห็นรูปแบบและสามารถดำเนินการให้ ประสบความสำเร็จในเรื่องที่ต้องการได้” บทสรุป

P. Xuto Knowing is not enough, we must apply Willing is not enough, we must do Goethe

Thank you for your attention Question and Answer