หน่วยที่ 1 การเลี้ยง สัตว์ การศึกษากระบวนการผลิตสัตว์น้ำ โดย เริ่มศึกษาตั้งแต่การศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการ เลี้ยงสัตว์น้ำ การคัดเลือกพันธุ การเตรียมสถานที่เลี้ยง รวมถึงการเตรียม เครื่องมือ อุปกรณ์การเลี้ยง การให้อาหาร การป้องกันโรคและศัตรูต่าง ๆ (domesticating animals)

ปัจจุบันเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จาก สัตว์เป็นอาหารที่สำคัญของมนุษย์ ได้แก่ เนื้อ นม ไข่ ซึ่งให้สารอาหาร ที่สำคัญต่อร่างกายมนุษย์โดยเฉพาะ โปรตีน ดังนั้นเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์ จากสัตว์จึงเป็นสิ่งจำเป็นของมนุษย์ ตราบใดที่มนุษย์ยังบริโภคเนื้อสัตว์ อยู่

การเลี้ยงสัตว์ คือ การจัดการต่าง ๆเกี่ยวกับการเลี้ยงดู การให้อาหาร การบํารุงพันธุ์และการวางแผนการ ผสมพันธุ์ ตลอดจนการควบคุมป้องกันโรค เพื่อให้ผู้เลี้ยงสัตว์ ได้ประโยชน์จาก สัตว์ตามวัตถุประสงค์

1. ประโยชน์ของการเลี้ยงสัตว์ต่อ มนุษย์ 1.1 สัตว์เป็นอาหารของมนุษย์ 1.2 ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ใช้ทํา เครื่องนุ่งห่ม เครื่องประดับ เครื่องใช้ 1.3 ใช้สัตว์เป็นแรงงาน และ พาหนะ 1.4 สัตว์ให้ความเพลิดเพลิน 1.5 สัตว์เป็นประโยชน์ในการ ทดลองวิทยาศาสตร์

2.1 เกษตรกรใช้แรงงานจากสัตว์ใน ไร่ นา และใช้เป็น พาหนะ ขนผลผลิตทาง การเกษตร 2.2 สัตว์ช่วยเปลี่ยนสิ่งที่ ไม่มี ประโยชน์หรือเศษอาหาร เหลือ ใช้มาเป็นผลผลิตเนื้อ นม ไข่ ที่มีมูลค่าสูงขึ้น 2.3 สัตว์ช่วยเพิ่ม ความอุดมสมบูรณ์ให้แก่ดิน โดยการ ใช้ มูลหรือสิ่งขับถ่ายบํารุงดิน

3.1 โดยภาพรวมทําให้ครอบครัวมี ความเป็นอยู่ดีขึ้น ส่งผลให้เศรษฐกิจดีขึ้นด้วย 3.2 การเลี้ยงสัตว์เป็นการเพิ่ม ผลผลิต อาหารประเภท โปรตีน ภายในประเทศ 3.3 สัตว์เป็นสินค้าส่งออกของ ประเทศ 3.4 เป็นการลดการนําเข้าสินค้าด้าน เนื้อสัตว์ 3.5 การเลี้ยงสัตว์ช่วยให้เกิดอาชีพ อื่นๆ ตามมา เช่น รับจ้างเลี้ยงสัตว์ พ่อค้า

( ต่อ ) 3.6 การเลี้ยงสัตว์ช่วยให้สามารถใช้ พื้นที่ว่างเปล่าให้เกิด ประโยชน์ 3.7 การเลี้ยงสัตว์ช่วยลดปัญหา สังคม อาชญากรรม และการว่างงาน 3.8 ช่วยให้ประเทศชาติมีชื่อเสียง เป็นครัวโลก 3.9 พัฒนาให้เกิดระบบ อุตสาหกรรมต่อยอดจากผลผลิต

พันธุ์ สัตว์ อาหารและ การให้ อาหารที่ดี การจัดการฟาร์ม ที่ดี ที่ ดี

สัตว์เลี้ยงที่มีอยู่ในโลกนี้มีอยู่ มากมายหลายชนิดและหลายพันธุ์ แต่ละชนิดและแต่ละพันธุ์ให้ผลผลิตที É แตกต่างกันออกไป บางชนิดให้เนื้อ บางชนิดให้นม บางชนิดให้ไข่ และ บางชนิดก็ให้ผลผลิตเป็นอย่างอื่น เช่น ขน หนังและเขา เป็นต้น ซึ่งมี รายละเอียดเกี่ยวกับชนิดและ ประชากรสัตว์เลี้ยงดังต่อไปนี้

สัตว์เลี้ยงให้ประโยชน์ต่อมนุษย์มาก จนนับเป็นสัตว์ที่ให้คุณค่าแก่มนุษย์ รวมแล้วมีจํานวนมากกว่า 20 ชนิด แต่สัตว์ที่เป็นสัตว์เลี้ยงในไร่ นา ( farm animals) มีอยู่ 12 – 13 ชนิด เช่น ม้า ( horses)

ลา ( asses) ล่อ ( mules)

โค ( cattle) กระบือ ( buffaloes)

สุกร ( swine) แกะ ( sheep)

แพะ (goats) ไก่ (chicken) ไก่เนื้อ (meat chicken) ไก่พื้นเมือง (natives chicken) ไก่ไข่ (egg chicken)

ห่าน (geese) เป็ด (ducks) เป็ด (egg duck) เป็ดเนื้อ (meat duck)

ไก่งวง (turkeys) ปลา (fish)

ไทย ไทย ไทย ไทย ไทย กัมพู ชา ไทย มาเลเ ซีย ไทย ไทย จังหวัดที่มีเกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์มากที่ สุด คือ จังหวัด นครราชสีมา มีจํานวน 189,540 ครัวเรือน ( ร้อยละ 6.41) รองลงมา คือ จังหวัดบุรีรัมย์ สุรินทร์ อุบลราชธานีและสกลนคร จังหวัดที่มี เกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์มากที่สุด 5 อันดับแรก คือ 1 นครราชสีมา 189,540 ครัวเรือน คิดเป็น ร้อยละ บุรีรัมย์ 101,595 ครัวเรือน คิดเป็น ร้อยละ สุรินทร์ 100,928 ครัวเรือน คิดเป็น ร้อยละ อุบลราชธานี 99,497 ครัวเรือน คิดเป็น ร้อยละ สกลนคร 95,755 ครัวเรือน คิดเป็น ร้อยละ 3.24 ข้อ มูล กรม ปศุ สัตว์ ประ จำปี 255 6

แบบเพิงหมาแหงน จัดเป็น โรงเรือนที่สร้างได้ง่ายที่สุด เพราะไม่ สลับซับซ้อน ลงทุนน้อย แต่มีข้อเสีย คือ ถ้าหันหน้าของโรงเรือนเข้าใน แนวทางของลมมรสุม ฝนจะสาดเข้าไป ในโรงเรือนได้ โรงเรือนแบบนี้ไม่ค่อยมี ความทนทานเท่าที่ควร เนื่องจากจะถูก ฝนและแดดอยู่เป็นประจำ

แบบเพิงหมาแหงนกลาย ลักษณะ ของโรงเรือนแบบนี้จะดีกว่าแบบเพิงหมา แหงนและแบบหน้าจั่ว ทั้งนี้เพราะมีการ ระบายอากาศร้อน กันฝนกันแดดได้ดีกว่า และข้อสำคัญคือ ค่าก่อสร้างจะถูกกว่า แบบหน้าจั่วกลาย

แบบหน้าจั่ว การสร้างโรงเรือนแบบนี้จะ สร้างยากกว่าแบบแรก ทั้งนี้เพราะต้อง พิถีพิถันในการจัดสร้างมากขึ้น รวมถึง ความประณีตด้วย ดังนั้น ค่าวัสดุอุปกรณ์ และค่าแรงงานในการก่อสร้างจึงสูงกว่า แบบแรก แต่โรงเรือนแบบนี้มีข้อดีคือ สามารถป้องกันแดดและฝนได้ดีกว่าแบบ เพิงหมาแหงน

แบบจั่วสองชั้น ลักษณะของโรงเรือน แบบนี้จะสร้างได้ยากกว่าสองแบบแรก แต่มีข้อดีคือ อากาศภายในโรงเรือนแบบนี้ จะเย็นกว่าสองแบบแรกมาก ทั้งนี้เพราะจั่ว สองชั้นจะเป็นที่ระบายอากาศร้อนได้ดี ทำ ให้ไก่อยู่ได้อย่างสบายโดยไม่เกิด ความเครียด

มีคุณสมบัติคล้าย ๆ กับจั่วสองชั้น หลังคาโรงเรือนแบบนี้ เพื่อต้องการขยายเนื้อที่ในโรงเรือนให้ กว้างใหญ่ขึ้น และจะดีในแง่ป้องกัน ฝนสาดเข้าในช่องจั่วของโรงเรือน